Η UNESCO 2500 χρόνια μετά τον Πυθαγόρα, όρισε τις δύο κύριες μορφές αναλφαβητισμού.
Ως οργανικό αναλφαβητισμό όρισε την πλήρη στέρηση στοιχειωδών γνώσεων γραφής, ανάγνωσης, βασικών αριθμητικών πράξεων και κατανόησης απλών μορφών προφορικού λόγου σε θέματα της καθημερινής ζωής.
Ως λειτουργικό αναλφαβητισμό όρισε τη στέρηση της ικανότητας ενός ατόμου που έχει παρακολουθήσει την υποχρεωτική εκπαίδευση, να κατανοεί με επάρκεια τον προφορικό και γραπτό λόγο, να διατυπώνει με σαφήνεια τη σκέψη του, να κάνει αφαιρετικούς συνειρμούς, να αναπτύσσει κριτική σκέψη, να εκμεταλλεύεται ευκαιρίες για βελτίωση των γνωστικών του δεξιοτήτων.
Ο λειτουργικώς αναλφάβητος, να το πούμε απλά, δεν είναι ικανός να κρίνει και να επεξεργαστεί τις πληροφορίες που δέχεται και ως εκ τούτου αδυνατεί να αντιληφθεί την πραγματικότητα, ζει με τις εντυπώσεις του, πείθεται εύκολα από θεωρίες συνωμοσίας, γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης και πολιτικής χειραγώγησης, δυσκολεύεται να διαμορφώσει υγιή πολιτική συνείδηση και εξαπατάται από δημαγωγούς πολιτικούς.
Σας θυμίζει κάτι;
Η Αρχή ΔΙασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (ΑΔΙΠΠΔΕ) είναι η κατά νόμο ανεξάρτητη αρχή που αξιολογεί την ποιότητα του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας μας και προτείνει μέτρα για τη βελτίωσή του.
Η ΑΔΙΠΠΔΕ στην ετήσια έκθεσή της, του Σεπτεμβρίου 2019 για την κατάσταση στην παιδεία, αναφέρει στα συμπεράσματά της πως:
«μεγάλη μερίδα μαθητών κινδυνεύει να ολοκληρώσει τη σχολική εκπαίδευση, πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια, παραμένοντας λειτουργικώς αναλφάβητη».
Λειτουργικώς αναλφάβητος μαθητής σήμερα, λειτουργικώς αναλφάβητος πολίτης αύριο.
Πολίτης;
Ίσως έτσι τελικά εξηγείται που η πλειοψηφία των Ελλήνων κουραζόμαστε από την επαγωγική σκέψη και ως εκ τούτου δεν τη χρησιμοποιούμε ή/και την απορρίπτουμε ως το βασικότερο εργαλείο ανάλυσης και αναγνώρισης της πραγματικότητας.
Μήπως αυτός είναι ο λόγος που αενάως αντιπολιτευόμαστε την πραγματικότητα;
Μήπως ο λειτουργικός αναλφαβητισμός μας όμως δεν είναι απόρροια του εκπαιδευτικού συστήματος μόνο αλλά και του πελατειακού πολιτικού συστήματος που μας αντιμετωπίζει ως πελάτες που έχουν πάντα δίκιο;
Μήπως πάλι ο άκρατος κρατισμός, το κράτος πατερούλης, οι οριζόντιες επιδοματικές και προστατευτικές πολιτικές, η κατά κύριο λόγο μεταπρατική οικονομία μας, έχουν μερίδιο ευθύνης;
Θα αναρωτιέστε βέβαια τι ήταν αυτό που με παρακίνησε να γράφω σήμερα περί οργανικού και λειτουργικού αναλφαβητισμού την ώρα που τα τύμπανα του πολέμου ηχούν έξω από την πόρτα μας.
Είναι που παρακολουθώ τον δημόσιο διάλογο και διαπιστώνω πως για μια ακόμα φορά ο λειτουργικός αναλφαβητισμός μας, μας οδηγεί σε ολέθριες καταστάσεις.
Θυμάστε το καταστροφικό 2015 . τότε που πιστέψαμε αυτούς που υποστήριζαν πως η πραγματικότητα αλλάζει με σκληρή διαπραγμάτευση και δημοψηφίσματα, ναι τότε που πήραμε . το χρυσό μετάλλιο λειτουργικού αναλφαβητισμού . το θυμάστε;
Μετά λοιπόν το καταστροφικό 2015, ανησυχώ πως είμαστε και πάλι έτοιμοι να επαναλάβουμε τον άθλο του χρυσού μεταλλίου και να ακολουθήσουμε αυτούς που υποστηρίζουν πως η επίλυση των, οικονομικών κατά βάση, διαφορών μας με την Τουρκία βρίσκεται στη στρατιωτικοποίηση τους,
Αυτούς που δημιουργούν διχαστικό κλίμα κατηγορώντας ως ριψάσπιδες όσους δεν συμφωνούν με την άποψή τους.
Να το πούμε καθαρά,
Η υπεράσπιση της εθνικής κυριαρχίας είναι καθήκον και τιμή.
Η στρατιωτικοποίηση διαφορών που επιλύονται με προσφυγή στη Διεθνή Δικαιοσύνη, είναι η επιτομή του λειτουργικού αναλφαβητισμού αν δεν είναι ασύγγνωστη πράξη εμπορίας πατριωτισμού.