Στο ντοκιμαντέρ «Kώδικας σιωπής» του ΡΙΚ με τον Πέτρο Μελαΐση ο Γιαννάκης Ομήρου μιλά για τον Γιάννο Κρανιδιώτη. Στο δικό μου δημοσιογραφικό αρχείο για τις σχέσεις Κύπρου-ΕΕ, δεν βρίσκω πουθενά δημόσια θέση στήριξης του Γιαννάκη Ομήρου σε κανένα κρίσιμο στάδιο της μεγάλης προσπάθειας που κατέβαλε ο Γ. Κρανιδιώτης για να προωθήσει την ένταξη της Κύπρου από το 1981 μέχρι το 1999 που έφυγε από τη ζωή.
1. Υποβολή αίτησης ένταξης (1988): Η ΕΔΕΚ ήταν ακόμα βαθιά επιφυλακτική για την ΕΟΚ, ήταν αντίθετη με την Τελωνειακή Ένωση και έκανε εκστρατεία με το ΑΚΕΛ με αφίσες που παριστούσαν φίδια να ζώνουν την Κύπρο. Ο βουλευτής Πάφου της ΕΔΕΚ Γ. Ομήρου δεν ανιχνεύεται πουθενά σε δημόσια αρχεία ή δημοσιεύσεις να υποστηρίζει την υποβολή αίτησης ένταξης το 1988, παρά το γεγονός ότι ο Γ. Κρανιδιώτης και ο Θ. Πάγκαλος ήρθαν στην Κύπρο για να μεταπείσουν την ΕΔΕΚ και τα άλλα κόμματα.
2. Συμφωνία Κρανιδιώτη-Ζιπέ (Γάλλος ΥΠΕΞ) 06/03/1995: Η απόφαση του Συμβουλίου ΕΕ λήφθηκε με πρωταγωνιστή τον Γ. Κρανιδιώτη -τότε ΥΦΥΠΕΞ στην κυβέρνηση Ανδρέα Παπανδρέου- και αφορούσε την έναρξη διαπραγματεύσεων ένταξης της Κύπρου και σε αντάλλαγμα την Τελωνειακή Ένωση της Τουρκίας. Ο πρόεδρος της ΕΔΕΚ, Βάσος Λυσσαρίδης, διαφώνησε. Σε δημόσια ομιλία του στη Λάρνακα, στον συνοικισμό του Τσιακκιλερού, ανέφερε ότι (αυτό που πέτυχε ο Γ. Κρανιδιώτης) «είναι δώρον άδωρον». Ο βουλευτής Πάφου Γ. Ομήρου δεν ανιχνεύεται πουθενά, είτε να συμφωνεί είτε να διαφωνεί με τον Λυσσαρίδη είτε να έχει κάποια άποψη.
3. Συμπεράσματα Ελσίνκι, 11/12/1999: Στα Συμπεράσματα αναφέρεται ότι 1. Η επίλυση του Κυπριακού «δεν είναι προϋπόθεση για την ένταξη», 2. «Η Τουρκία θα πρέπει να στηρίξει την επίλυση του Κυπριακού», 3. «Η Τουρκία θα πρέπει να λύσει τις διαφορές της με την Ελλάδα για τις θαλάσσιες ζώνες με προσφυγή στη Χάγη μέχρι το 2004», 4. Σε αντάλλαγμα η Τουρκία έλαβε το καθεστώς «υποψήφιας για ένταξη χώρας» -χωρίς έναρξη διαπραγματεύσεων ένταξης αν δεν εκπληρωθούν τα πρώτα τρία σημεία. Το ΠΓ της ΕΔΕΚ στις 14/12/1999 πλειοψηφικά στήριξε το Ελσίνκι. Ο Β. Λυσσαρίδης διαφώνησε, αλλά ήταν στη μειοψηφία. Ο βουλευτής ΕΔΕΚ Πάφου Γ. Ομήρου δεν ήταν παρών στη συνεδρίαση.
4. Καλοκαίρι 1999: Πριν από τον θάνατό του, σε συνέντευξή του στο Reuters (στον Jeremy Gaunt, 12 Ιουλίου 1999), ο Γιάννος Κρανιδιώτης καθόρισε τους όρους, όπως τελικά περιλήφθηκαν στα Συμπεράσματα του Ελσίνκι. Τον Ιούλιο, Αύγουστο, Σεπτέμβριο έκανε «γύρο πρωτευουσών» και συμφώνησε τους όρους αυτούς με τους ΥΠΕΞ της Γερμανίας Γόσκα Φίσερ και της Βρετανίας Ρόμπιν Κουκ. Κανένα κυπριακό κόμμα δεν στήριξε τον Γ. Κρανιδιώτη, ούτε βέβαια και η ΕΔΕΚ. Όλα τα κόμματα ήταν αντίθετα ή είχαν επιφυλάξεις που ισοδυναμούσαν με αντίθεση. Αυτά φαίνονται καθαρά σε όλες τις δημοσιεύσεις της εποχής. Μάλιστα, από την ΕΔΕΚ ο Μ. Σιζόπουλος, την επομένη της συνέντευξης Κρανιδιώτη στο Reuters, βγήκε στο Τρίτο Πρόγραμμα του ΡΙΚ και κατακεραύνωσε τον Γ. Κρανιδιώτη – δήλωσε: «Αυτά που λέει ο Κρανιδιώτης δεν είναι θέσεις του ΠΑΣΟΚ, άλλο Κρανιδιώτης άλλο ΠΑΣΟΚ». Ο βουλευτής Πάφου της ΕΔΕΚ Γ. Ομήρου δεν ανιχνεύεται πουθενά να τοποθετείται δημόσια όλο το διάστημα που προηγήθηκε του Ελσίνκι.
Στο ντοκιμαντέρ ο Γ. Ομήρου παρουσιάζει τη δική του θέση για τους ρωσικούς πυραύλους, που ως γνωστόν κατέληξαν στην Κρήτη. Επικαλείται συνομιλία του με τον Γ. Κρανιδιώτη, παραμονή της απόφασης ακύρωσης. Όμως, ο γράφων ανιχνεύει πολλές δημόσιες τοποθετήσεις Κρανιδιώτη της κρίσιμης περιόδου 1998 - 99 που έλεγαν «να περιφρουρήσουμε την πορεία ένταξης της Κύπρου στην ΕΕ». Είναι πασίγνωστο ότι 4 χώρες -η Γερμανία, η Ιταλία, η Ολλανδία και η Γαλλία- έθεταν προσκόμματα σε σχέση με το άλυτο Κυπριακό. Με την επανεκλογή του τον Φεβρουάριο του 1998, ο Γ. Κληρίδης αναζητούσε διέξοδο για τους S300, αντιπροτείνοντας έλευση των πυραύλων στην Κύπρο και να μείνουν στα κιβώτια. Ο Κρανιδιώτης επεξεργάστηκε εκ μέρους της κυβέρνησης Σημίτη τη φόρμουλα για να μεταφερθούν στην Κρήτη.
ΥΓ 1: Η δημοσιογραφική έρευνα με τη μορφή ντοκιμαντέρ γύρω από πολιτικά πρόσωπα που δεν βρίσκονται εν ζωή είναι πολύτιμη αλλά απαιτητική. Η συγγραφή της Ιστορίας πρέπει να βασίζεται σε τεκμήρια, κείμενα, δημόσιες ομιλίες, δημοσιεύσεις, βιβλιογραφία και βέβαια να εμπλουτίζεται με προσωπικές μαρτυρίες. Το ΡΙΚ και οι συντελεστές του οφείλουν να δείξουν πολύ μεγαλύτερη προσήλωση στα στοιχεία αυτά που απαιτούν χρόνο και μόχθο αλλά και σεβασμό στις θεμελιώδεις αρχές της δημοσιογραφικής δεοντολογίας. Πώς είναι δυνατόν να μην μπήκε ο δημοσιογράφος στον κόπο να διαβάσει τι γράφουν τα συμπεράσματα του Ελσίνκι του 1999 ή η ομόφωνη απόφαση του Συμβουλίου της 6ης Μαρτίου 1995;
ΥΓ 2: Το έργο του Γιάννου Κρανιδιώτη αποτυπώνεται με καθαρό τρόπο μέσα από γραπτά κείμενα, ντοκουμέντα και ομιλίες του. Μόνο αυτά ξεδιπλώνουν όλη τη στρατηγική σκέψη του, αναδεικνύουν τη δράση του και το χειροπιαστό αποτέλεσμα που είχαν για την Κύπρο, έργο που έφερε σε πέρας με τεράστια προσπάθεια και χωρίς να ασχολείται με μικρότητες. Απεχθανόταν τέτοιες πολιτικές συμπεριφορές. Ο Γιώργος Τσαλακός κάνει μνεία στα εμπόδια και τις αντιρρήσεις που έβρισκε μπροστά του ο Γ. Κρανιδιώτης για να πείσει κάθε φορά την κυπριακή πολιτική ηγεσία. Είναι παράξενο που ο δημοσιογράφος δεν το πρόσεξε.
Πηγή: www.politis.com.cy