Το χρέος των πολιτικών και ποιοί δικαιούνται τον τίτλο του «Ευπατρίδη»

Γιώργος Ουρανός 26 Σεπ 2023

Ο Νικόλαος Πλαστήρας ως Πρόεδρος της Κυβέρνησης μαζί με τον τότε αντιπρόεδρο Γεώργιο Παπανδρέου στο Γουδί το 1950

Οι πολιτικοί απολαμβάνουν τον  σεβασμό και την εμπιστοσύνη των πολιτώνστις δράσεις και στις πρωτοβουλίες τους. Όμως και εκείνοι με τη σειρά τους,αναλαμβάνουν ιδεατά τουλάχιστον, το βαρύ χρέοςώστε να αποδεικνύεται διαρκώς, ότι είναι ισόβια αφιερωμένοι στις επιταγές του λαού!

Η αφήγηση

Ήταν Γενάρης του 1945 στην καθημαγμένη από την κατοχή πρωτεύουσα, και μια ομάδα από ρωμαλέους νέους,όλοι τους απλοϊκά ντυμένοι,σοβαροί και αμίλητοιπερπατούσαν στις ανηφοριές της Κυψέλης στην Αθήνα.Συνοδεύονταν από δυο άνδρες μεγαλύτερους σε ηλικία με γκρίζα κουστούμια.Η εμφάνιση και το ντύσιμό τους, μαρτυρούσαν ότι είχαν έρθει από επαρχιακή περιοχή, και μάλλον από τη Κρήτη, αφού μερικοί φορούσαν τη χαρακτηριστική φορεσιά των Κρητών της εποχής εκείνης του μεσοπολέμου και μετά, τις γκυλότες με τα μαύρα υποδήματα!Όταν έφτασαν στο προρισμό τους, σε μια τριώροφη πολυκατοικία, οι συνοδοί της ομάδας τους οδήγησαν στον 2ο όροφο , όπου βρισκόταν το σπίτι του Πρωθυπουργού της Ελλάδας, του Νικόλαου Πλαστήρα!Ήταν ενημερωμένοι γιαυτό, αφού οι συνοδοί τους , που τους είχαν συναντήσει στο λιμάνι του Πειραιά, αφού τους καλοσώρησαν,που είχαν έρθει από το ταξίδι τους,τους είχαν πεί:

-Τώρα θα πάμε όλοι μαζί στο σπίτι του Πρωθυπουργού, που θέλει να σας γνωρίσει και να σας καλοσωρίσει!

Οι νέοι με πολύ ευλάβεια , ένας- έναςπέρασαν μέσα. Ίσα-ίσα που χώρεσαν στο μικρό διαμέρισμα των δύο δωματίων. Ο Πρωθυπουργός όρθιος τους χαιρετούσε έναν-έναν και αυτοί του  συστήνονταν. Όλοι τους έμειναν όρθιοι, μαζί και ο Πρωθυπουργός, αφού δεν υπήρχαν και τα  ισάριθμα  καθίσματα για να καθίσουν.

Το καλοσώρισμα

Ο Πλαστήρας με τη στωϊκή του εμφάνιση και το βαθιά ερευνητικό του βλέμμα, σαν ένας στοργικός πατέρας, τους καλοσώρισε με τα παρακάτω λόγια .

  • Να ξέρετε πως το νησί σας και εσάς τους Κρητικούς, σας έχω στη καρδιά μου. Έχετε αποδείξει πως είστε και παλληκάρια και αφοσιώνεστε στον ρόλο σας. Τους Κρητικούς τους γνώρισα στα πολεμικά μέτωπα, από τη Μακεδονία μέχρις  και τον Σαγγάριο στη Μικρά Ασία και από τότε σας εμπιστεύομαι απόλυτα . Σας κάλεσα εδώ για να σας γνωρίσω, το κάθε ένα σας χωριστά, αλλά και για να σας εξηγήσω τη σοβαρή δουλειά που θα σας αναθέσει η κυβέρνηση μας.Ξέρετε ότι η πρωτεύουσα το προηγούμενο μήνα, πέρασε μια κατάσταση , από τις χειρότερες στη νεότερη ιστορία της.Εξ αιτίας μιας συγκέντρωσης - παρέλασης των σωμάτων του ΕΛΑΣ  στη πλατεία Συντάγματος που δυστυχώς το θέμα δεν το χειρίστηκε ορθά η προηγούμενη κυβέρνηση κατέληξε σε αιματοχυσία που γενηκεύτκε σε όλη τη πρωτεύουσα και διήρκεσε εβδομάδες. Η Αστυνομία της πόλεως των Αθηνών, η χωροφυλακή και οι υπόλοιπες ομάδες τάξης,συγκρούστηκαν με τα ένοπλα σώματα του ΕΛΛΑΣ , και οδηγηθήκαμε σε Εθνική τραγωδία με χιλιάδες  νεκρούς.Η κυβέρνηση του Γεωργίου Παπανδρέου που είχε αναλάβει από τον Οκτώβριο που αποχώρησαν οι Γερμανοί, και της είχαν αναθέσει τον ρόλο για να επιτύχει την Εθνική συμφιλίωση αναγκάστηκε να παραιτηθεί αφού η αριστεράαπέσυρε την εμπιστοσύνη της  στο πρόσωπο του πρωθυπουργού. Τον ρόλο αυτό του συμφιλιωτή τον ανέθεσαν πλέον σε εμένα ως νέου πρωθυπουργού.Εκτίμησή μου είναι  πως ηΑστυνομία πόλεων και η ηγεσία της  περιέπεσε σε σφάλματα και αμαυρώθηκε η εικόνα της. Γιαυτόχρειαζόμαστε νέο αίμα στο σώμα  με πρόσωπα τα οποία θα είναι της απολύτου εμπιστοσύνης μας και που θα εφαρμόζουν τις αποφάσεις μας για το καλό των πολιτών μας και της πατρίδας.Με το τρόπο αυτό θα καταφέρουμε να έχουμε και τον στενό έλεγχο στο σώμα.Αυτά τα πρόσωπα θα είστε εσείς,  μαζί και με  άλλουςπου θα επιλεγούν άμεσα.Η παράταξή μας, το ‘’Δημοκρατικό Κέντρο’’  σας διάλεξε για να επιτελέσετε‘’Εθνικό έργο’’. Θα με προστατεύετε και εμένα και τη κυβέρνησή μας, και όλους τους πολίτες μας , και θα παίρνετε εντολές από τους επικεφαλείς  σας και μόνο, που και αυτοί  θα είναι άνθρωποι της απολύτου εμπιστοσύνης μας. Είμαι σίγουρος πως ποτέ δεν θα με αρνηθείτε !..........

Πλαστήρας και το παράδειγμα του Βενιζέλου

Τους είπε και άλλα πολλά , και επίσης τους εξήγησε γιατί επιλέχθηκαν αυτοί να είναι από τη Κρήτη, ενώ ο ίδιος είχε καταγωγή από την Καρδίτσα.Η Κρήτη ήταν από τις μοναδικές περιοχές της Ελλάδας, όπου δεν είχαν εκδηλωθεί σημαντικές συγκρούσεις μεταξύ αριστερής και δεξιάς παράταξης, και άρα δεν υπήρχε εμφυλιοπολεμικό κλίμα  όπως στην υπόλοιπη χώρα. Εμείς σκεφτήκαμε , ότι ο Πλαστήρας, συνέλαβε αυτό το σχέδιο, έχοντας στο νού του, κάτι παρόμοιο που πριν 30 τόσα χρόνια, είχε επιχειρήσει ο Ελευθέριος Βενιζέλος το 1912 στη Θεσσαλονίκη.Όταν τον Οκτώβριο του 1912, απελευθερώθηκε η Θεσσαλονίκη από τους Οθωμανούς αλλά και από τις ορέξεις των  Βουλγάρων  που την εποφθαλμιούσαν, ο Βενιζέλος, σκέφτηκε πως δεν υπήρχαν μονάδες τάξης  για να φυλάνε την πόλη.Προς τούτο έφερε από την Κρήτη, που του ήταν απόλυτα αφοσιωμένοι,κατ΄αρχήν τον Διοικητή της  Κρητικής χωροφυλακής  με ένα σώμα αξιωματικών και οπλιτών,  για τη φύλαξη της πόλης. Αργότερα ολόκληρο το σώμα της Κρητικής χωροφυλακής μεταφέρθηκε στη Θεσσαλονίκη  για τη τήρηση της τάξης τηςΣυμπρωτεύουσας.    Στη συνέχεια τους χαιρέτησε ξανά όλους δια χειραψίας, και όλοι τους αποχώρησαν μαζί με τους συνοδούς τους, όπως και είχαν φτάσει εκεί δύο ώρες νωρίτερα. Η  αφήγηση αυτή, μας έγινε μερικές δεκαετίες  αργότερα  , από τον γέροντα πλέον Αντρέα Καναβά, συνταξιούχο της Αστυνομίας  πόλεων, από το χωριό Νεύς Αμάρι του Ρεθύμνου. Ήταν ένας από τους πρώτους είκοσι λεβέντες Κρητικούς  που στρατολόγησε ο Πλαστήρας για να επιτελέσουν το’’ Εθνικό έργο’’ που τους ανέθεσε!

- Ποτέ μου δεν  θα μπορούσα να φανταστώ, μονολόγησε στην αφήγησή του ο γηραιός κος Αντρέας, ότι ένας πρωθυπουργός θα ήταν τόσο απλός και θα είχε ένα τόσο λιτό σπίτι !

Ο Μαύρος Καββαλάρης

Αυτός ήταν ο Νικόλαος Πλαστήρας ή Μαύρος Καβαλάρης όπως τον είχαν αποκαλέσει , επειδή ως έφιπος αξιωματικός στις μάχες , το άλογό που ίππευε, ήταν  πάντα μαύρο, αλλά και ο ίδιος ήταν βαθιά μελαχρινός !Τότε πια, ήταν  απόστρατος στρατηγός που είχε πολεμήσει με γενναιότητα και είχε διακριθεί τόσο στους Βαλκανικούς πολέμους, όσο και στη Μικρασιατική εκστρατεία.Στη πρώτη του αυτή πρωθυπουργική του θητεία που διήρκεσε μόλις πέντε μήνες έως και τον Μάϊο του΄45 , επέτυχε να επιτευχθεί η συμφωνία της Βάρκιζας τον Φεβρουάριο του ΄45. Έγινε δηλαδή ο αφοπλισμός των ένοπλων τμημάτων του ΕΛΛΑΣ και παράλληλα τόσο  η άρση του στρατιωτικού νόμου που είχε επιβληθεί καθώς και η αμνήστευση εκείνων που είχαν εμπλακεί στα Δεκεμβριανά. Ο Πλαστήρας που ανήκε στον Κεντρώο πολιτικό χώρο και είχε αποδείξει το πόσο δίκαιος ήταν , έχαιρε της εμπιστοσύνης όλων!Αργότερα εθήτευσεξανά πρωθυπουργός και στην κυβέρνηση του 1950, αλλά και στην μετέπειτα του 1952. Την απλότητα αυτή στην καθημερινή του ζωή την διατήρησε ώς και τον θάνατό του το 1953.

Ο χαρακτηρισμός του «Ευπατρίδη»

Ο Νικόλαος Πλαστήρας λοιπόν, κρίνεται ως ένας πολιτικός που πραγματικά , σε όλη του τη ζωή και πολύ περισσότερο στη διάρκεια της πρωθυπουργικής του θητείας, η πρώτη και μοναδική του μέριμνα ήταν το συμφέρον της πατρίδας! Δεν έδρεψε δάφνες δόξας και ποτέ δεν ενήργησε για την υστεροφημία του,ή την οικονομική του προαγωγή. Όπως μη προνομοιούχος γεννήθηκε το ίδιο απλός και ετελεύτησε τον βίο του. Ήταν ένας πραγματικά ‘’αφιερωμένος’’στη πατρίδα και στο λαό του.Θεωρούμε λοιπόν πως  ο Πλαστήρας αποτέλεσε το ‘’παράδειγμα’’ για να ονομαστεί ένας πολιτικός και μάλιστα πρωθυπουργός ως ‘’Ευπατρίδης’’.

Πρότεροι με τον χαρακτηρισμό «Ευπατρίδης»

Στην ανεξάρτητη πια Ελλάδα,μετά την απελευθέρωσή της  από τους Οθωμανούς , ΄΄Ευπατρίδης’’ πολιτικός, που υπηρέτησε και ως πρωθυπουργός, υπήρξε αναμφισβήτητα ,ο Χαρίλαος Τρικούπης προερχόμενος από την συντηρητική παράταξη της εποχής του. Αργότερα  έτερος  ‘’Ευπατρίδης’’πολιτικός που επίσης υπηρέτησε πρωθυπουργός υπήρξε ο Ελευθέριος Βεβιζέλος , που δικαίως θεωρείται και ο θεμελειωτής της νεώτερης Ελλάδας.

Οι μετέπειτα

Νεώτερος στο ρόλο του  πρωθυπουργού  με τον χαρακτηρισμό του ΄΄Ευπατρίδη΄΄ θα μπορούσε  να χαρακτηριστεί και ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, πρωθυπουργός για πρώτη φορά το 1956. Ωστόσο  οι τρείς πρώτες θητείες της πρωθυπουργίας του βαρύνονται με τα σοβαρότατα ατοπήματα κατά της Δημοκρατικής λειτουργίας:                                     

-Αφ΄ενός μετο ότι διατήρησε τα στρατόπεδα εξορίας για τους αριστερούς τόσο του Άη Στράτη που έκλεισε το ΄62, όσο και της Γυάρου για το διάστημα΄56-΄61,                                             - και αφ΄ετέρου την ευθύνη του για τις εκλογές ‘’της βίας και της νοθείας’’ του ΄61.                           Ο επόμενοςαναμφισβήτητα ‘’Ευπατρίδης’’ πρωθυπουργός , υπήρξε ο Γεώργιος Παπανδρέου, του οποίου ολόκληρος ο πολιτικός βίος χαρακτηρίζονταν από τους αγώνες του τόσο για την Εθνική μας ανεξαετησία, όσο και για την εδραίωση της Δημοκρατίας μας!

Ο τελευταίος «Ευπατρίδης»

Ο τελευταίος των νεώτερων πρωθυπουργών, που δεν βρίσκονται πλέον στη ζωή, και  που δικαιούται αναμφισβήτητα τον χαρακτηρισμό του’’Ευπατρίδη’’ πολιτικού, είναιο Ανδρέας  Παπανδρέου.Σε ολόκληρο τον πολιτικό του βίο και μέχρι το θάνατό του, αγωνίστηκε τόσο για την εδραίωση της Δημοκρατίας στη χώρα μας, όσο και για τη προάσπιση των συμφερόντων των χαμηλών κοινωνικο-οικονομικά  τάξεων του Ελληνικού λαού, των μη προνομοιούχων Ελλήνων όπως ο ίδιος συχνά ανέφερε.

 Η Κοινωνικο-οικονομική στενότητα

Σημειώνουμε βέβαια πως η χώρα μας, διατελεί ακόμη σε οικονομική και κοινωνική στενότητα έναντι των Δυτικοευρωπαϊκών χωρών. Αυτό την φέρνει στην ευαίσθητη θέση, να έχει ακόμη την ανάγκη να κυβερνιέται από πολιτικά πρόσωπα ‘’αφιερωμένα’’ στην ιδέα του Έθνους και του λαού μας , πράγμα που δεν είναι αναγκαίο στους Δυτικοευρωπαίους, οι οποίοι αρκούνται σε ικανές τεχνοκρατικές κυβερνήσεις.