Ο Ζάκ Ντελόρ, ο μεγάλος ο«»ραματιστής της Ευρώπης- «σοφό οραματιστή της Ευρώπης», τον αποκαλούν πολλοί ευρωπαίοι,  «οδήγησε τον μετασχηματισμό της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας προς μια αληθινή Ένωση, βασισμένη σε ανθρωπιστικές αξίες και υποστηριζόμενη από μια ενιαία αγορά και ένα ενιαίο νόμισμα, το ευρώ».

Υπήρξε ηγέτης με μεγάλη επιρροή στις ευρωπαϊκές υποθέσεις, καθώς με επιμονή εφάρμοσε πολιτικές που προωθούσαν την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, συνδέοντας τα κράτη-μέλη μεταξύ τους. Διαδραμάτισε ρόλο αρχιτέκτονα στη διαμόρφωση των περιγραμμάτων της σύγχρονης Ευρώπης: εγκαθίδρυση της ενιαίας αγοράς (που κατέστησε δυνατή την ελεύθερη κυκλοφορία προσώπων, κεφαλαίων, αγαθών και υπηρεσιών εντός της ΕΟΚ), υπογραφή των συμφωνιών Σένγκεν, Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη, θέσπιση του προγράμματος. ανταλλαγής φοιτητών Erasmus, μεταρρύθμιση της κοινής αγροτικής πολιτικής, έναρξη της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης που θα οδηγούσε στη δημιουργία του ευρώ.

Η ζωή του

Ο Ζακ Λουσιέν Ζαν Ντελόρ ήταν γιος του Λουί Ντελόρ, συλλέκτη μετρητών στην Τράπεζα της Γαλλίας και καθολικού, με καταγωγή από το Λονζάκ στο Κορέζ, και της Ζαν Ζοζεφίν Ριγκάλ, γεννημένη στο Παρίσι, με καταγωγή από το Καντάλ.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1950 αναμείχθηκε στον συνδικαλισμό με την ένταξή του στο CFTC, ένα σωματείο υπό την επιρροή  της Χριστιανοδημοκρατικής δεξιάς, αλλά ανήκε σε μια μειοψηφία με σοσιαλιστικές ιδέες που  θα προωθήσει τις ιδέες του σοσιαλιστικού και δημοκρατικού συνδικαλισμού, εναντιούμενος στους λεγόμενους προοδευτικούς χριστιανούς.

Από το 1959 έως το 1965, διηύθυνε το περιοδικό Citoyens 60 του κινήματος La Vie nouvelle.  Από το 1959 έως τα μέσα της δεκαετίας του ΄60, ήταν μέλος του τμήματος προγραμματισμού και επενδύσεων του Οικονομικού και Κοινωνικού Συμβουλίου.

Την ίδια εποχή έγραφε άρθρα, υπέρ του Σοσιαλισμού με το ψευδώνυμο Roger Jacques, επηρεασμένος από αγγλοσαξονικά ρεύματα σκέψης που επιδίωκαν να αποστασιοποιηθούν από τις μαρξιστικές ιδέες .

Από τον Τσαμπάν-Ντελμάς στον Μιτεράν

Το 1962, ο Jacques Delors εντάχθηκε στην Επιτροπή Γενικού Σχεδιασμού ως επικεφαλής του τμήματος κοινωνικών και πολιτιστικών υποθέσεων, μια θέση που κράτησε μέχρι το 1969 για να γίνει διευθυντής έργου του Jacques Chaban-Delmas, πρωθυπουργού μέχρι το 1972. Ως εκ τούτου, επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τη «νέα κοινωνία» έργο που ήθελε να προωθήσει. Συμμετέχοντας στην υλοποίηση αυτού του προγράμματος, είναι κυρίως ο δημιουργός  των συμβάσεων προόδου και ο εμπνευστής του νόμου για τη συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση (16 Ιουλίου 1971). Από το 1969 έως το 1974 διετέλεσε και γενικός γραμματέας του Πρωθυπουργού για επαγγελματική κατάρτιση και κοινωνική προαγωγή.

Από το 1973 έως το 1979, ήταν μέλος του Γενικού Συμβουλίου της Banque de France.  Από το 1974 έως το 1979 ήταν καθηγητής διοίκησης στο Πανεπιστήμιο Paris-Dauphine. Το 1974, δημιούργησε επίσης το πολιτικό think tank, Exchanges and Projects . Την ίδια χρονιά εντάχθηκε στο Σοσιαλιστικό Κόμμα. Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου του Μετς, προσχώρησε στο κίνημα με επικεφαλής τον Φρανσουά Μιτεράν, ο οποίος ήταν υπέρ μιας κρατικής οικονομίας ενάντια στη μετριοπαθή πτέρυγα του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Η υποστήριξή του στον Φρανσουά Μιτεράν μπορεί να εξηγηθεί από μια προσωπική επιλογή που δεν σχετίζεται με τις προσωπικές του ιδέες, όπως προκύπτει από τα απομνημονεύματά του. Από το 1975 έως το 1979 ήταν διευθυντής του Ερευνητικού Κέντρου Εργασίας & Κοινωνίας. Το 1976 επιλέχθηκε εκπρόσωπος του Σοσιαλιστικού Κόμματος για τις διεθνείς οικονομικές σχέσεις, θέση που κράτησε μέχρι το 1981. Αρνήθηκε, παρά τις επιθυμίες του Φρανσουά Μιτεράν, να θέσει υποψηφιότητα  σε διάφορες εκλογικές περιφέρειες.

Υπουργός Οικονομικών

Ο Ζακ Ντελόρ εξελέγη ευρωβουλευτής (πρόεδρος της οικονομικής και νομισματικής επιτροπής) το 1979, αλλά παραιτήθηκε από τη θέση αυτή το 1981 και ανέλαβε  τη θέση του Υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών στην πρώτη κυβέρνηση του Pierre Mauroy και προχώρησε σε σειρά μεταρρυθμίσεων και ρήξεων, κάποιες από τις οποίες επικρίθηκαν, αλλά και άλλες που οδήγησαν στην ισχυροποίηση του γαλλικού εθνικού νομίσματος και της οικονομίας

Παραμένει πιστός στην προτεραιότητα για την καταπολέμηση του πληθωρισμού και τη διατήρηση μιας σταθερής ισοτιμίας με το γερμανικό μάρκο, που ξεκινά την πολιτική του ισχυρού φράγκου ή του μάρκου φράγκου.

Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

«Οικογενειακή φωτογραφία» από τη σύνοδο κορυφής της G7 το 1988 στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο: (από αριστερά προς τα δεξιά) Jacques Delors, Ciriaco De Mita, Margaret Thatcher, Ronald Reagan, Brian Mulroney, François Mitterrand, Helmut Kohl και Noboru Takeshita.

Εκλεγμένος δήμαρχος του Clichy (1983-1984), στα προάστια του Παρισιού, ο Ζακ Ντελόρ  εμφανίζεται ως πιθανός «πρωθυπουργός» και διάδοχος του Πιερ Μουρουά. Δεν συμμετείχε στην κυβέρνηση της οποίας ηγείται ο Λορέν Φαμιούς, αφού είχε  ήδη πιιστεί, με συμφωνία του Μιτεράν και τον Κόλ να αναλάβει  τον Ιανουάριο του 1985 πρόεδρος της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (η οποία θα μετεξελισσόταν σε Ευρωπαϊκή Επιτροπή ), διαδεχόμενος τον Λουξεμβούργιο Γκαστόν Τόρν. Παρέμεινε πρόεδρος της Επιτροπής μέχρι τον Δεκέμβριο του 1994. Το 1992 του απονεμήθηκε το Διεθνές Βραβείο Καρλομάγνου.

Στις 14 Ιανουαρίου 1985, όταν ανέλαβε καθήκοντα στις Βρυξέλλες, ο Ζακ Ντελόρ ανακοίνωσε το πρόγραμμά του, βασισμένο στην εμβάθυνση της λογικής της αγοράς και στην ενίσχυση των βιομηχανικών και κοινωνικών πολιτικών.  Σε κοινωνικό επίπεδο, ο Ντελόρ ενθάρρυνε τον ευρωπαϊκό κοινωνικό διάλογο και την ενίσχυση της ευρωπαϊκής περιφερειακής πολιτικής, η οποία έγινε πολιτική συνοχής.

Σύμφωνα με τον Αμερικανό οικονομολόγο Rawi Abdelal, ο Jacques Delors έπαιξε αποφασιστικό ρόλο στην απορρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών αποφασίζοντας «να προωθήσει την απελευθέρωση πολύ περισσότερο από ό,τι είχε αρχικά προγραμματιστεί στο πρόγραμμα της ενιαίας αγοράς». Ειδικότερα, τον Ιούνιο του 1988, εισήγαγε την οδηγία 88 για τις κινήσεις κεφαλαίων, καθώς ήταν πεπεισμένος ότι η δημιουργία της εσωτερικής αγοράς δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς μια εντελώς ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων.

Κατά τη μακρόχρονη θητεία του, έγινε η υπογραφή των συμφωνιών Σένγκεν (Ιούνιος 1985), η διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (είσοδος της Ισπανίας και της Πορτογαλίας το 1986), η υιοθέτηση της Ενιαίας Ευρωπαϊκής Πράξης (1986). , η δημιουργία του Προγράμματος Erasmus (1987), η μεταρρύθμιση της κοινής Αγροτικής Πολιτικής και η υπογραφή της Συνθήκης του Μάαστριχτ (1992). Δίνει την μάχη στην Γαλλία κατά την εκστρατεία για το δημοψήφισμα για τη Συνθήκη του Μάαστριχτ. Αντιμέτωπος με σκεπτικιστές και αντιπάλους της συνθήκης, εξυμνεί τα πλεονεκτήματα της νέας ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης: «Το ευρώ θα μας φέρει ειρήνη, ευημερία, ανταγωνιστικότητα και, μόνο για τη Γαλλία, θα έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός εκατομμυρίου θέσεων εργασίας», τονίζει.

Αρχιτέκτονας της ενίσχυσης της ευρωπαϊκής εκτελεστικής εξουσίας, ο Jacques Delors εκπροσωπεί την Ευρωπαϊκή Κοινότητα, ως αρχηγός κράτους, κατά τη διάρκεια μεγάλων διεθνών συνόδων κορυφής (συνεδριάσεις της G7 και του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, κ.λπ.).

Είναι ο εμπνευστής της «Λευκής Βίβλου» της Επιτροπής που συνιστά τη δημιουργία μιας μεγάλης ευρωπαϊκής αγοράς που θα ρυθμίζεται από την καθιέρωση νέων μορφών αλληλεγγύης. Αυτή η «λευκή βίβλος» οδήγησε στην υπογραφή της Ενιαίας Πράξης τον Φεβρουάριο του 1986, την οποία ονόμασε «η αγαπημένη μου συνθήκη».

Το 1989, προήδρευσε της λεγόμενης Επιτροπής «Ντελόρ», αποτελούμενη από εμπειρογνώμονες και διοικητές των κεντρικών τραπεζών των δώδεκα χωρών-μελών. Η έκθεση της επιτροπής Ντελόρ  ανοίγει το δρόμο για τη δημιουργία του ενιαίου νομίσματος. Στη συνέχεια ακολούθησε η υιοθέτηση του «πακέτου Ντελόρ I» (1987) και του «Πακέτο Ντελόρ II» (1992).

Μετά την Ευρωπαϊκή Επιτροπή

Αν και προηγούμενος στις δημοσκοπήσεις ενόψει των γαλλικών προεδρικών εκλογών του 1995 και παρά τις πιέσεις  από το Σοσιαλιστικό Κόμμα να «κάνει το καθήκον του», ο Ζακ Ντελόρ ανακοίνωσε ότι δεν ήταν υποψήφιος. Αναφέρει ως τις κύριες αιτίες της παραίτησης «την ηλικία του», «τις πιθανές εσωτερικές διαφωνίες με τους σοσιαλιστές» και «την πιθανή απουσία ευνοϊκής πλειοψηφίας για να πραγματοποιήσει τις μεταρρυθμίσεις του».

Αυτή η απόφαση εκπλήσσει ακόμη και τους Ευρωπαίους ηγέτες, που χαρακτηρίζουν πρωτόγνωρη και μοναδική για υποψήφιο –φαβορί.

Το 1995, έλαβε το πρώτο Ευρωπαϊκό Βραβείο Καρόλου Ε'. Το 1995, ήταν πρόεδρος της διεθνούς επιτροπής για την εκπαίδευση για τον 21ο αιώνα της UNESCO (μέχρι το 1998.

Αποχωρώντας από την πολιτική ζωή, συνέχισε  να παρεμβαίνει τακτικά στον δημόσιο διάλογο, ιδιαίτερα μέσω του Τύπου, και να τάσσεται υπέρ της συνθήκης για τη θέσπιση συντάγματος για την Ευρώπη κατά το δημοψήφισμα που διοργανώθηκε στη Γαλλία τον Μάιο του 2005.

Τον Δεκέμβριο του 2007 ίδρυσε το  Ινστιτούτο Jacques Delors υπέρ μιας Ευρωπαϊκής Ενεργειακής Κοινότητας προκειμένου να ενισχύσει τη διαπραγματευτική δύναμη της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε σχέση με τις χώρες παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Στις 26 Ιουνίου 2015, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ονόμασε τον Ζακ Ντελόρ «επίτιμο πολίτη της Ευρώπης» τιμώντας την προσφορά του κατασκευή του Ευρωπαϊκού οικοδομήματος

Στα τέλη Μαρτίου 2020, σε ηλικία 94 ετών, μίλησε για την ευρωπαϊκή κρίση που συνδέεται με την επιδημία του Covid-19, τονίζοντας πως «η έλλειψη αλληλεγγύης αποτελεί θανάσιμο κίνδυνο για την Ευρωπαϊκή Ένωση», και ζήτησε περισσότερο «συντονισμό και συνεργασία» μεταξύ των κρατών προκειμένου να διατηρηθεί η ΕΕ και το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.

Ο Ζακ Ντελόρ πέθανε στις 27 Δεκεμβρίου 2023 στο Παρίσι σε ηλικία 98 ετών.

Ιδιωτική ζωή

Το 1948, ο Jacques Delors παντρεύτηκε τη Marie Lephaille, γεννημένη το 1923, η οποία πέθανε το 2020. Η κόρη τους Martine γεννήθηκε το 1950 και στη συνέχεια ένας γιος τους, ο Jean-Paul, γεννήθηκε το 1953  ο οποίος πέθανε από λευχαιμία τον Φεβρουάριο του 1982, σε ηλικία 29 ετών.