Ηδη η χώρα κοντεύει να συμπληρώσει μία τετραετία «μνημονιακής πορείας». Πολλά έχουν αλλάξει στη ζωή μας, στην οικονομία, στην πολιτική και στην κοινωνία. Μύθοι ετών έχουν καταρρεύσει και «νοοτροπίες» έχουν αλλάξει. Η κρίση έχει βάλει την ανεξίτηλη σφραγίδα της. Η συζήτηση όλο και περισσότερο μετακυλίεται από το «πώς φθάσαμε στην κρίση» στο «πώς θα εξέλθουμε απ? αυτήν». Οι κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές αναδιατάξεις των τελευταίων ετών -όσο τις συνειδητοποιούμε- είναι μεγάλες και συγκλονιστικές. Καιρός είναι ν? αρχίσει να «κατακάθεται η σκόνη» που λογικά προκάλεσε η ανατάραξη που έφερε η κρίση και να δούμε ορισμένες κοινές παραδοχές, ευρείας αποδοχής, πάνω στις οποίες, παρ? όλες τις επιμέρους πολιτικές διαφορές, μπορούμε να «χτίσουμε» μια νέα προοπτική.
Ας καταγράψουμε, λοιπόν, ορισμένες βασικές και «πολιτικά οριζόντιες» διαπιστώσεις. Κατ? αρχάς η κοινή παραδοχή της ανάγκης να προχωρήσει η χώρα σ? ένα νέο παραγωγικό μοντέλο καθώς οι κύριες αιτίες της κρίσης είναι εσωτερικές. Εξίσου σημαντικές είναι οι παραδοχές της αναδιάρθρωσης του δημόσιου τομέα, της ανακατανομής βαρών, της κοινωνικής επαναρρύθμισης και της αντιμετώπισης της «ανθρωπιστικής κρίσης». Επίσης όλοι κατανοούν πλέον την ανάγκη ύπαρξης δημοσιονομικής σταθερότητας.
Ως προς τα στενότερα «μνημονιακά ζητήματα», παρά τις ευθύνες και τις διαφοροποιήσεις ως προς τον τρόπο ή την έκταση αντιμετώπισής τους, υπάρχουν πλέον κάποιοι «κοινοί τόποι»: Να τερματιστούν οι πολιτικές λιτότητας. Να υπάρξει σοβαρή μεταφορά αναπτυξιακών πόρων. Να διεκδικήσουμε ισχυρή ελάφρυνση του δημόσιου χρέους και η εξυπηρέτησή του να συνδεθεί με την αύξηση του ΑΕΠ.
Επίσης, να τελειώνουμε με τα «μνημόνια» και την τρόικα και να περάσουμε σε μια ευρωπαϊκή κανονικότητα ως προς την εποπτεία και την τήρηση των υποχρεώσεών μας. Καθώς παρά τις όποιες κριτικές ως προς την ευρωπαϊκή «δομή» και τις εφαρμοζόμενες πολιτικές, η Ευρώπη είναι το «κοινό μας σπίτι».
Εάν προσέξει λοιπόν κανείς, θα διαπιστώσει ότι παρά τις διαφοροποιήσεις ως προς το πώς τα εννοεί αυτά ακριβώς κάθε πολιτική δύναμη, αποτελούν κοινό περίπου παρανομαστή, από τη ΝΔ έως τον ΣΥΡΙΖΑ, περιλαμβάνοντας όλο το δημοκρατικό πολιτικό φάσμα, παρά τους βερμπαλισμούς… Τα επισημαίνουμε αυτά, γιατί ενώ ισχύουν, η χώρα βρίσκεται εν μέσω μιας οξύτατης πολιτικής σύγκρουσης, που τείνει να πάρει χαρακτηριστικά εξοντωτικού πολιτικού αγώνα, κάτι όμως που σε τελευταία ανάλυση δεν διευκολύνει ούτε τους σημερινούς διαχειριστές της εξουσίας ούτε τους επίδοξους διαδόχους τους. Ούτε ακόμα περισσότερο την ευρύτερη διαπραγμάτευση με τους εταίρους – δανειστές μας, που από τα αποτελέσματά της, θα εξαρτηθούν πολλά για τον τόπο.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι υφίστανται σημαντικές έως τεράστιες σε ορισμένα θέματα διαφορές, μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων. Παράλληλα όμως καταγράφεται και ένας «κοινός οδικός χάρτης» γενικής κατεύθυνσης για την έξοδο της χώρας από την κρίση.
Παρά τις διαφορές για την αντιμετώπιση της κρίσης και την αποφυγή μιας ανεξέλεγκτης κατάρρευσης, θα χρειασθεί πλέον να «βάλουν πλάτη» όλοι, σε όποια θέση κι αν βρίσκονται… Μια «μίνιμουμ» τουλάχιστον εθνική συνεννόηση θα ήταν αναγκαία, εάν δεν μπορεί να γίνει από τώρα ένα «εθνικό σχέδιο αυτοδέσμευσης», όπως εισηγείται ο Αλέκος Παπαδόπουλος. Δηλαδή ένα πραγματικός «ιστορικός συμβιβασμός». Εν πάση περιπτώσει, αν τίποτα απ? αυτά δεν μπορεί να γίνει προς το παρόν, ας επιδιωχθεί να γίνεται η πολιτική αντιπαράθεση με μεγαλύτερη νηφαλιότητα και ψυχραιμία και λιγότερους βερμπαλισμούς και οξύτητα…