Δανεικά ή Δανία;

Κίμων Χατζημπίρος 23 Ιουλ 2025

Η Δανία είναι πετυχημένη χώρα. Ελάχιστος δανεισμός, το δημόσιο χρέος μόλις ξεπερνά το 7% του ΑΕΠ. Ο Δείκτης Ανθρώπινης Ανάπτυξης (Human Development Index), μια σύνθετη συνάρτηση που ενσωματώνει ως βασικές διαστάσεις την εκπαίδευση, την υγεία και το επίπεδο ζωής, φθάνει στο 0,962, τοποθετώντας την παγκοσμίως στην τέταρτη θέση, μετά από Ισλανδία, Νορβηγία και Ελβετία. Ο Δείκτης Ανθρώπινης Ελευθερίας (Human Freedom Index), ο οποίος, χρησιμοποιώντας 86 παραμέτρους, μετρά την προσωπική, πολιτική και οικονομική ελευθερία φθάνει στο 8,98, τοποθετώντας την Δανία τρίτη στον κόσμο, μετά από Ελβετία και Νέα Ζηλανδία. Στον Δείκτη Ευτυχίας (World Happiness Report) η Δανία είναι δεύτερη, μετά την Φινλανδία, στον Δείκτη Ποιότητας Ζωής πάλι δεύτερη, μετά την Ελβετία. Οι σκανδιναβικές χώρες γενικώς διακρίνονται για υψηλές επιδόσεις σε διάφορους δείκτες ποιότητας. Λένε βέβαια ότι εκεί οι άνθρωποι συχνά αυτοκτονούν! Λάθος πληροφόρηση, παρά το κρύο και το μακρύ χειμωνιάτικο σκοτάδι, η Δανία κατέχει την 67η θέση στον παγκόσμιο δείκτη αυτοκτονιών.

Θα γίνει η Ελλάδα «Δανία του Νότου», όπως έλεγε παλιότερο πολιτικό σύνθημα; Μόνο αν η κοινωνική νοοτροπία αλλάξει ριζικά. Η επιτυχία της Δανίας δεν οφείλεται σε γεωγραφικά ή οικονομικά πλεονεκτήματα αλλά σε θετικές κοινωνικές αντιλήψεις. Πολλά τα παραδείγματα, ένα από αυτά ότι η Δανία αναγνωρίζεται ως ένας από τους πρωταγωνιστές της πράσινης μετάβασης στην Ευρώπη και παγκοσμίως, εμφανίζοντας μια μακρόχρονη κοινωνική συναίνεση υπέρ των δράσεων για το κλίμα. Πυλώνας της, η πλούσια παραγωγή με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, φιλοδοξία της να επεκτείνει την εγκατάσταση ανεμογεννητριών, θαλάσσιων και χερσαίων.

Προς αυτή την κατεύθυνση, τα νησιά της Δανίας παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο. Αποτελούν  παράδειγμα υπευθυνότητας και συνεργατικότητας των πολιτών, προωθώντας στην πράξη καινοτόμες εφαρμογές και προστασία του κλίματος, με ευθύνη της τοπικής κοινότητας. Οι νησιωτικές κοινότητες θεωρούνται ιδανικές για να κατακτήσουν ενεργειακή αυτονομία και διεκδικούν ηγετικό ρόλο στην υιοθέτηση ανανεώσιμων τεχνολογιών. Γνωστότερο παράδειγμα το Σάμσο, που έχει γίνει το πρώτο «ενεργειακά ανανεώσιμο νησί» της Δανίας, κυρίως με ανεμογεννήτριες και εκμετάλλευση βιομάζας, στοχεύοντας σε 100% παραγωγή ανανεώσιμου ηλεκτρισμού και θέρμανσης μέσα σε μια δεκαετία. Αλλά και άλλα νησιά θέτουν φιλόδοξους στόχους αειφορίας, που περιλαμβάνουν σχέδια εγκατάστασης αιολικών και ηλιακών συστημάτων, θέρμανση με βιομάζα ή με αντλίες θερμότητας και μονάδες αποθήκευσης ενέργειας. Αυτές οι πρωτοβουλίες βασίζονται σε ισχυρή τοπική θέληση να παράγει το νησί καθαρή ενέργεια και να μηδενίσει τις ανθρακούχες εκπομπές του. Αν τύχει οι υποψήφιες θέσεις των ανεμογεννητριών να βρίσκονται μέσα στο εμβληματικό δίκτυο της ΕΕ Natura 2000 για προστασία της βιοποικιλότητας, το μόνο που χρειάζεται είναι να δειχθεί με επιστημονικά επιχειρήματα ότι η νέα δραστηριότητα δεν θα υπονομεύσει την οικολογική αξία του τόπου.

Ακούστηκε ότι κάποιο δικό μας νησί δεν ακολουθεί πλέον σκουριασμένες ιδέες! Κάτοικοι και τοπικοί σύλλογοι προτείνουν εγκατάσταση αιολικού πάρκου, βάζουν δικά τους χρήματα για την συλλογική δημιουργία μιας έντιμης ενεργειακής εταιρείας ή, αλλιώς, υποστηρίζουν την σύμπραξη του νησιωτικού Δήμου με ξένο επενδυτή. Αν η πληροφορία αληθεύει, σημαίνει απλά ότι η χώρα κάνει ένα σημαντικό πρώτο βήμα για να προσεγγίσει τους δείκτες ποιότητας της Δανίας.

Πηγή: www.tanea.gr