Σίγουρα δεν μπορεί να υπάρξει ιστορική συσχέτιση της εκστρατείας του Μ. Αλεξάνδρου με τις σημερινές μεταναστευτικές κινήσεις. Όμως εντελώς ενορατικά θα προσπαθήσουμε να συσχετίσουμε τις κοινωνικές κοσμογονικές αλλαγές που προέκυψαν τότε, με εκείνες που κυοφορούνται σήμερα σαν αποτέλεσμα των σημερινών πληθυσμιακών μετακινήσεων. Όπως τότε και για αιώνες μετά, η ανθρώπινη ζωή στον τότε γνωστό Ανατολικό κόσμο επηρεάστηκε ‘’τα μέγιστα’’ με θετικό πιστεύουμε πρόσημο. Όμως σήμερα πια το μεταναστευτικό ζήτημα, εκ διαμέτρου αντίθετα, έχοντας ως επακόλουθο την αύξηση της επιρροής των ακροδεξιών κομμάτων στην Ευρώπη, κινδυνεύει να στιγματίσει και μάλιστα για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα, τα πολιτικά και τα πολιτιστικά δεδομένα του δυτικού κόσμου, εις βάρος της Δημοκρατίας και του πνεύματος ανθρωπισμού.
Οι ιστορικές διαφωνίες
Οι ιστορικοί, τόσο των προηγούμενων αιώνων, όσο όμως και οι σύγχρονοι, Έλληνες και ξένοι, δεν μπορούν να συμφωνήσουν για τους λόγους που ο Μέγας Αλέξανδρος αποφάσισε να εκστρατεύσει το 333 π.Χ. κατά των Περσών και να κατακτήσει σχεδόν ολόκληρο τον τότε γνωστό Ανατολικό κόσμο. Άλλοι ισχυρίζονται ότι η αιτία της εκστρατείας ήταν το ότι ήθελε να τιμωρήσει τους Πέρσες που για αιώνες ολόκληρους αποτελούσαν μια μόνιμη απειλή για όλους τους κατοικούντες στον Ελλαδικό χώρο με εκστρατείες και πολέμους. Άλλοι όμως από τους ιστορικούς, θεωρούν ότι οι λόγοι της εκστρατείας των Μακεδόνων ήταν καθαρά επεκτατικοί προσβλέποντας ότι το μέλλον του Ελληνισμού θα περνούσε από την κατάκτηση των περιοχών που βρίσκονταν προς τα Ανατολικά του Ελλαδικού χώρου. Για να επιτευχθεί αυτό, θα έπρεπε να εξαλειφθούν οι απειλές που προέρχονταν από αυτές τις περιοχές όπου κατοικούσαν πολύ ισχυροί λαοί, όπως ήταν και οι Πέρσες. Εξάλλου ο ίδιος ο Αλέξανδρος πίστευε πως το μέλλον του κόσμου περνούσε, τόσο από την διάδοση της Ελληνικής γλώσσας και του πνεύματος των αρχαίων Ελλήνων, όσο και των ηθών τους, σύμφωνα με όσα ο δάσκαλός του , ο Αριστοτέλης τον είχε διδάξει.
Η δικαίωση
Όποιοι όμως και να ήταν οι πραγματικοί λόγοι, τα αποτελέσματα της εκστρατείας, δικαίωσαν τον Αλέξανδρο και τους επιτελείς του. Σε χρονικό διάστημα μόλις επτά χρόνων, ο Μ. Αλέξανδρος με το στρατό του, είχε διανύσει μια απόσταση 10.000 τουλάχιστον χιλιομέτρων και είχε φτάσει ως τις όχθες του ποταμού Υδάσπη στα σημερινά σύνορα μεταξύ Πακιστάν και Ινδίας το 326 π.Χ. . Εκεί περάτωσε τις κατακτήσεις του, όχι επειδή ηττήθηκε , αφού αντίθετα στην ομώνυμη μάχη είχε νικήσει τον Βασιλιά Πώρρο, αλλά μάλλον για λόγους κόπωσης των στρατευμάτων του και την άρνησή τους να συνεχίσουν. Τα σχέδιά του λοιπόν είχαν ήδη δικαιωθεί και τόσο η Ελληνική γλώσσα όσο και το Ελληνικό πνεύμα είχαν φτάσει ως και τον Υδάσπη ποταμό!
Οι επίγονοι
Με τον θάνατο του Αλέξανδρου το 325 π.Χ. η νέα εποχή που ανέτειλε, θα καθόριζε πια και για πολλούς αιώνες μετά το μέλλον του τότε γνωστού κόσμου. Οι διάδοχοί του, οι Επίγονοι όπως τους ονόμασαν οι ιστορικοί και οι οποίοι όλοι υπήρξαν στρατηγοί του, διαμοίρασαν την τεράστια έκταση των κατακτήσεών του και είτε ως βασιλείς είτε ως σατράπες οι ίδιοι και οι απόγονοί τους ηγεμόνευσαν στις περιοχές αυτές τους μετέπειτα αιώνες. Ο Αντίπατρος, ο Σέλευκος, ο Πτολεμαίος, ο Λυσίμαχος, ο Περδίκας, ο Αντίγονος, ο Κρατερός και ο Κάσσανδρος, διαχειρίστηκαν τις τύχες των λαών των κτήσεων του Στρατηλάτη τους μέχρι την κατάκτησή τους από τους Ρωμαίους. Η τελευταία επαρχία που κατακτήθηκε από τους Ρωμαίους ήταν η Αίγυπτος της δυναστείας των Πτολεμαίων το 30 π.Χ. Έτσι λοιπόν τερματίστηκε η κυριαρχία των Μακεδόνων και των διαδόχων τους, που διήρκεσε 300 ολόκληρα χρόνια, από το 336 π.Χ. έως και το 30 π.Χ. όταν ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Οκταβιανός νίκησε την βασίλισσα της Αιγύπτου Κλεοπάτρα, την τελευταία διάδοχο των Πτολεμαίων!
Οι τότε πληθυσμιακές μετακινήσεις
Η εκστρατεία των Μακεδόνων είχε και σαν συνέπεια πολύ μεγάλες μετακινήσεις πληθυσμών και διαφορετικών λαών και φυλών, από τα Δυτικά προς τα Ανατολικά, όσο προχωρούσαν τα στρατεύματα και νέες περιοχές έρχονταν στην κατοχή των νικητών. Στις νέες επαρχίες τοποθετούνταν νέες διοικήσεις που εφάρμοζαν επεκτατικές τακτικές στους κατακτημένους λαούς. Επίσης στρατολουγούνταν πολεμιστές και από τις νέες κτήσεις και οι οποίοι συμπεριφέρονταν και αυτοί ως συμμετέχοντες κατακτητές. Έτσι στις νέες κτήσεις εγκαθίσταντο και νέοι πληθυσμοί ως την Περσία, το Αφγανιστάν το Ουζμπεκιστάν αλλά και ως την σημερινή Κιργισία. Οι μετακινήσεις αυτές ήταν επεκτατικού χαρακτήρα μιας και οι κατακτητές προσεταιρίζονταν τους πλουτοπαραγωγικούς πόρους των κατακτημένων λαών.
Οι σημερινές πληθυσμιακές μετακινήσεις
Οι σημερινές πληθυσμιακές μετακινήσεις έχουν δυο τουλάχιστον ειδοποιές διαφορές από εκείνες των χρόνων του Μ.Αλεξάνδρου. Η πρώτη είναι ότι σήμερα έχουν την ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση, καθότι οι μετανάστες κινούνται από τα Ανατολικά προς τα Δυτικά. Και η δεύτερη είναι το ότι οι μετακινούμενοι δεν είναι οι ισχυροί κατακτητές όπως ήταν τα χρόνια των Μακεδόνων, αλλά οι αδύναμοι πολίτες υπανάπτυκτων περιοχών και χωρών, που αναζητούν μια κάποια θέση στη ζωή του δυτικού κόσμου.
Από τη πρόσφατη ιστορία του Ελληνισμού! Στρατόπεδο προσφύγων. Κύπρος 1975.
Η σημερινή Ευρώπη και το μεταναστευτικό
Οι μεταναστευτικές αυτές ροές προς την Ευρώπη τόσο από τις Ασιατικές όσο και από τις Αφρικανικές χώρες έχουν αποτελέσει τον κύριο λόγο της αύξησης των φαινόμενων ρατσισμού και ξενοφοβίας στον Ευρωπαϊκό χώρο. Αυτά με τη σειρά τους, ενοχοποιούνται και για την μεγάλη αύξηση της επιρροής των ακροδεξιών πολιτικών σχηματισμών. Έχουμε φτάσει μάλιστα σε τέτοιο σημείο, που σε πέντε τουλάχιστον χώρες τα κόμματα αυτά συμμετέχουν στους κυβερνητικούς τους σχηματισμούς. Αυτό με μια πρώτη εκτίμηση σημαίνει ότι οι κυβερνήσεις αυτών των χωρών υιοθετούν όλο και περισσότερο ακροδεξιές πολιτικές. Σαν τελευταία ένδειξη έχουμε το κόμμα CHEGA στην Πορτογαλία, καθαρά ακροδεξιών αποχρώσεων και το οποίο ήρθε δεύτερο στις πρόσφατες εκλογές του περασμένου Μαϊου και ήδη ασκεί τον ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης στο Πορτογαλικό κοινοβούλιο.
Η απειλή και οι ‘’Μάντεις κακών ειδήσεων»
Η αύξηση αυτή της ακροδεξιάς εκτιμούμε ότι αποτελεί μια σημαντική απειλή για το μέλλον της φιλελεύθερης κατά τα άλλα Ευρώπης, καθότι θα επηρεάσει πολιτικές αποφάσεις σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες κυρίως σε θέματα αστυνόμευσης, ελεύθερης διακίνησης ιδεών, πολιτικών ενσωμάτωσης και πολιτισμικής ιδεολογίας. Εκτίμησή μας είναι ότι αυτό το φαινόμενο της αύξησης των ακροδεξιών κομμάτων θα αποτελέσει μια σημαντική απειλή για όλο το φάσμα των Δημοκρατικών διαδικασιών του χώρου της Ευρώπης αλλά και της Αμερικής και που θα είναι σε μερικά χρόνια πολύ δύσκολα αναστρέψιμη. Και μάλιστα ως ‘’μάντεις κακών ειδήσεων’’ εκτιμούμε ότι το φαινόμενο θα βαίνει συνεχώς αυξανόμενο, αφού αυξημένες θα είναι και οι ροές των μεταναστών προς την Ευρώπη. Δυστυχώς οι εκτιμήσεις των διεθνολόγων και των ιστορικών με αντικείμενο τις μεταναστευτικές κινήσεις ανά τον κόσμο, είναι ότι αυτές είναι αδύνατον να διακοπούν , εφόσον οι γενεσιουργές αιτίες τους θα συνεχίζουν να υφίστανται. Και οι αιτίες αυτές είναι, οι πόλεμοι και οι εμφύλιες συρράξεις, η μεγάλη φτώχεια και οι λοιμοί, όπως όμως και τα επόμενα χρόνια, κατ΄εκτίμηση της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας θα είναι και οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Ο αντι-παραλληλισμός και ο εγκυμονών κίνδυνος
Η εκστρατεία λοιπόν του Μ. Αλεξάνδρου, επέφερε πολύ μεγάλες αλλαγές στον τότε γνωστό Ανατολικό κόσμο και μάλιστα με θετικές προεκτάσεις και οι οποίες διήρκεσαν ως και τρείς ολόκληρους αιώνες. Όμως σήμερα πια, φόβος μας είναι ότι η αύξηση της ακροδεξιάς επιρροής στις κυβερνήσεις των χωρών της Ευρώπης θα επηρεάσει σε βάθος τις δημοκρατικές πολιτικές της Ε.Ε. με τη μεγάλη διαφορά ότι αυτή τη φορά οι προεκτάσεις θα είναι απόλυτα αρνητικές. Συγκρίνοντας λοιπόν τις προεκτάσεις των μεταναστεύσεων τότε και σήμερα τις βρίσκουμε να κινούνται σε αντιδιαμετρικούς άξονες. Όμως το πλέον ανησυχητικό στοιχείο για το μέλλον είναι, ο εγκυμονών κίνδυνος της μόνιμης πια ακροδεξιάς επιρροής.
Υπάρχει δυνατότητα μεταστροφής;
Εκτίμησή μας είναι ότι είναι απαραίτητο να υπάρξει μια πραγματική αφύπνιση των Ευρωπαίων πολιτών για να μπορέσουν τα φιλελεύθερα Ευρωπαϊκά κόμματα, να αντέξουν στις λαϊκίστικες πιέσεις. Παράλληλα θα πρέπει να αναληφθούν διεθνείς πρωτοβουλίες για ενδυνάμωση των μαστιζόμενων χωρών, έτσι ώστε να ελαττωθούν τα μεταναστευτικά κύματα. Όμως επειδή ο διεθνής συντονισμός παρόμοιων συνεργειών, αποδεικνύεται ιστορικά ως ελάχιστα αποτελεσματικός, εκτίμησή μας είναι ότι εξάλειψη του φαινομένου δεν πρόκειται να επιτευχθεί. Ωστόσο μια επιβράδυνση των μεταναστευτικών ροών θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ένα μεγάλο επίτευγμα της διεθνούς κοινότητας, καθότι θα έδινε πίστωση χρόνου ώστε να εξευρεθούν μεθοδολογίες δράσης και να παρθούν αποτελεσματικές αποφάσεις .