Η εφημερίδα «Τα Νέα,» στο φύλλο της Δευτέρας 23 Αυγούστου, αναφέρεται με ένα μικρό κείμενο της που εν προκειμένω δημοσιεύεται στην ειδησεογραφία που αφορά τα διεθνή θέματα, στο γεγονός της πραγματοποίησης εκλογών στο Κατάρ. Το ίδιο το γεγονός δεν έχει συγκεντρώσει ιδιαίτερα τα φώτα της δημοσιότητας, μέσα σε ένα κυκεώνα εξελίξεων που όσον αφορά τα διεθνή θέματα ή αλλιώς, την διεθνή ειδησεογραφία, κυριαρχείται από τις διεργασίες που επιτελούνται στο Αφγανιστάν.
Ας δούμε χαρακτηριστικά τι γράφει η εφημερίδα: «Τη διεξαγωγή των πρώτων εκλογών στην ιστορία του ανακοίνωσε το Κατάρ, ορίζοντας την ημερομηνία για τις 2 Οκτωβρίου. Από τις κάλπες θα προκύψουν τα δύο τρίτα των 45 μελών του Συμβουλίου Σούρα, που διαθέτει περιορισμένες νομοθετικές και ελεγκτικές αρμοδιότητες, ενώ τα υπόλοιπα 15 θα συνεχίζουν να διορίζονται από τον εμίρη, σεΐχη Ταμίμ Μπιν Χαμάντ Αλ Θάνι».
Σε αυτό το πλαίσιο, θα αναφέρουμε πως η επικείμενη εκλογική αναμέτρηση, με τους όρους που αυτή θα διεξαχθεί, δεν παύει να αποτελεί μία θετική εξέλιξη και για το εμιράτο του Κατάρ, αλλά και για εκείνη την Μεσανατολική ζώνη, την οποία, πολιτικά-πολιτειακά, θα αποκαλέσουμε ως ?μοναρχική ζώνη,? εκεί όπου η ύπαρξη του μοναρχικού θεσμού, πέραν από το να λειτουργεί ως πρωταρχική πηγή εξουσίας, προσιδιάζει και προς την κατεύθυνση παραγωγής, ενός, κατά την ανάλυση του Γάλλου Pierre-Andre Taguieff, «βασιλικού νομιμοποιητικού ιδεώδους», με βάση το οποίο και ασκείται η εξουσία εν ευρεία εννοία, αλλά και συγκροτείται μία αντίληψη περί εξουσίας που καθιστά την διακυβέρνηση από τον μονάρχη κληρονομικό «δικαίωμα»
Το οποίο μάλιστα μεταβιβάζεται από γενιά σε γενιά, κάτι που μας ωθεί θεωρητικά να κάνουμε λόγο για έναν κατά βάση Μεσανατολικό, μοναρχικό νεποτισμό, με την ?μοναρχική ζώνη? για την οποία και έγινε λόγος πιο πάνω να συμπεριλαμβάνει σειρά κρατών (με τις παραλλαγές) τους, όπως το Κατάρ, το Μπαχρέιν, η Σαουδική Αραβία, το Κουβέιτ.
Ακόμη και αν αυτή η πρόθεση πραγματοποίησης εκλογικής αναμέτρησης για την εκλογών μελών του Συμβουλίου Σούρα δεν θεωρούμε πως εμπίπτει στην κατηγορία της ιστορικής τομής, εν τούτοις, δεν θα διστάσουμε να την χαρακτηρίσουμε ως ?ορόσημο? και δη ιδιαίτερο πολιτικό-πολιτειακό ορόσημο, εκεί όπου επιχειρείται ένα έστω και προσεκτικό άνοιγμα προς την δημοκρατία υπό την μορφή της άμεσης εκλογής. Ευρύτερα ομιλώντας τώρα, θα πούμε πως το εμιράτο του Κατάρ, αφενός μεν δεν επηρεάστηκε άμεσα και δραστικά από την εκδήλωση μαζικών και παράλληλων ?κυμάτων? διαμαρτυρίας σε Αραβικές χώρες, ακόμη και εάν υπήρξαν κραδασμοί σε κοινωνικό-πολιτικό επίπεδο, και αφετέρου δε, δεν καθίστατο μέρος ενός ευρύτερου ?κύματος? εκδημοκρατισμού που θα μπορούσε να επηρεάσει χώρες της Μέσης Ανατολής και ιδίως τα βασίλεια του Κόλπου.
Όμως, είναι ακριβώς η επιτέλεση κάποιων έστω και προσεκτικών ανοιγμάτων σε άλλες χώρες και βασίλεια της περιοχής, που θεωρούμε πως επιδρούν εν μέρει στην πολιτική απόφαση που ελήφθη για την πραγματοποίηση εκλογών, εναρμονίζοντας έτσι το Κατάρ με αυτό τα μεταρρυθμιστικά βήματα. Όπως τονίσθηκε και πιο πάνω, τα προσεκτικά ανοίγματα που επιχείρησαν γειτονικές του Κατάρ χώρες που διέπονται από παρόμοιες αντιλήψεις, αποτελεί μεταβλητή που δύναται να ερμηνεύσει εν μέρει την συγκεκριμένη απόφαση. Και αυτό διότι, ενσκήπτει μία σειρά και άλλων μεταβλητών, η αναφορά των οποίων μπορεί να μας βοηθήσει να αποκτήσουμε μία πληρέστερη εικόνα του τι συνέβη.
Έτσι, η πρώτη παράμετρος έχει να κάνει με την αναζήτηση της έξωθεν καλής μαρτυρίας από το Κατάρ, σε μία περίοδο όπου και αναμένεται η διεξαγωγή του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου (Μουντιάλ), το 2022, εκεί όπου το Καταριανό σύστημα εξουσίας έχει δεχθεί έντονη κριτική για τις συνθήκες εργασίας και τον θάνατο εργαζομένων στις εγκαταστάσεις των γηπέδων, ως επί το πλείστον μεταναστών από χώρες της Ασίας, αλλά και έχει επέλθει συμφωνία για την άρση των κυρώσεων που είχαν επιβληθεί στο Κατάρ μετά την απόφαση αποπομπής του από το Συμβούλιο Συνεργασίας των χωρών του Κόλπου. Οπότε, το σύστημα εξουσίας επιθυμεί να εμφανισθεί διαλλακτικό, ανοιχτό, και προπάντων θετικό στο να πραγματοποιήσει πολιτικές μεταρρυθμίσεις. Μία δεύτερη παράμετρος που εντοπίζουμε σχετίζεται με το ρεύμα μετανάστευσης που διοχετεύεται με έντονο τρόπο προς το Κατάρ τα τελευταία χρόνια.
Εδώ, μπορούμε να προσθέσουμε και την επίσης έντονη τουριστική κινητικότητα που παρατηρείται με το Κατάρ να αναδεικνύεται σε βασικό ταξιδιωτικό προορισμό. Και τι σημαίνει αυτό;
Σημαίνει πως στο Κατάρ ως μεταναστευτικό και ταξιδιωτικό-τουριστικό κόμβο, προσέρχονται μετανάστες και ταξιδιώτες που φέρουν τις δικές τους εμπειρίες και βιώματα, την πολιτική-δημοκρατική τους κουλτούρα, εάν ομιλούμε για μετανάστες από ευρωπαϊκές, ως επί το πλείστον, χώρες, το αξιακό τους σύστημα, με τρόπο ώστε, η συνύπαρξη και οι πολιτικές-πολιτισμικές συν-διαλλαγές που δημιουργούνται με τους Καταριανούς να συντείνουν στην συγκρότηση πολιτισμικών υβριδίων, σε μία συμπεριληπτική κουλτούρα που δεν αφήνει ανεπηρέαστο το σύστημα εξουσίας της χώρας.
Μία τρίτη παράμετρος η οποία και σχετίζεται άμεσα με την αμέσως προηγούμενη, αφορά το ό,τι το Κατάρ με έναν ιδιαίτερο τρόπο, υπήρξε σχετικά έτοιμο να εγκολπωθεί αλλαγές όπως είναι η πρόθεση διενέργειας εκλογών, επιδεικνύοντας την απαιτούμενη ωριμότητα και όντας σχετικά ανοιχτό σε φωνές και σε εκκλήσεις περί πραγματοποίησης μεταρρυθμίσεων. Σε αυτή την περίπτωση, διαφαίνονται οι προθέσεις, εντός του διακυβεύματος που είναι η διεξαγωγή των εκλογών, θέσπισης συγκεκριμένων προϋποθέσεων και ορίων ως προς την δυνατότητα συμμετοχής στις εκλογές, τα οποία όρια θεμελιώνονται πάνω στο κριτήριο της «εντοπιότητας.»
«Πάντως, δεν έχουν όλοι οι κάτοικοι του Κατάρ δικαίωμα συμμετοχής στις εκλογές, παρά μόνο όσοι ανήκουν σε οικογένειες που ήταν παρούσες εκεί πριν από το 1930, γεγονός που ήδη έχει προκαλέσει αντιδράσεις».
Όσον αφορά αυτό, η διενέργεια των εκλογών με τους άνω όρους αποκλεισμού του δικαιώματος του ?εκλέγειν? κύρια προς όλους όσοι έχουν εισρεύσει στη χώρα τα τελευταία χρόνια, συγκλίνει προς εκείνη την μορφή δημοκρατίας (χωρίς το Κατάρ να είναι δημοκρατία με την κλασική έννοια του όρου), που ονομάζεται, σύμφωνα με την ανάλυση του Merkel, ως «αποκλείουσα δημοκρατία», που, «αποκλείει από το εκλογικό δικαίωμα ένα σημαντικό τμήμα του ενήλικου πληθυσμού». Το Κατάρ θα μπορούσε να είναι η αποκλείουσα μοναρχία.
Υπό αυτό το πρίσμα, διαφαίνονται τα όρια της συγκεκριμένης πολιτικής επιλογής, και της διαθεσιμότητας ή της πρόθεσης του Κατάρ και των αρχών της χώρας να προχωρήσουν σε έναν δια-μοιρασμό της εξουσίας και ειδικότερα σε μία απρόσκοπτη διαδικασία ?εκλέγειν? και ?εκλέγεσθαι,? με τον σεϊχη να είναι αυτός που διατηρεί ή συνεχίζει να διατηρεί αυξημένες αρμοδιότητες και τον τελικό λόγο. Κάτι που δικαιολογεί την επιλογή μας να μην σπεύσουμε να χαρακτηρίσουμε τις εκλογές ως τομή.
Εάν αισθάνθηκε ώριμο για τις οριοθετημένες εκλογές, τότε, το Καταριανό μπλοκ εξουσίας δεν αισθάνθηκε ώριμο για την ανοιχτή και χωρίς όρους και αποκλεισμούς επιτέλεσης τους, αποκαλύπτοντας το πνεύμα που το διακρίνει.