ΣΘ
Καλημέρα φίλε

ChatGPT
Καλημέρα, Σταύρο!
Πώς μπορώ να σε βοηθήσω σήμερα;

ΣΘ
Μου έκαναν πολύ κακή εντύπωση μερικά πράγματα που είπε ο Φάμελος στη συζήτηση την περασμένη Τετάρτη στη Βουλή κατά τη κεντρική ομιλία του. Μου θύμισε την Ιερά Εξέταση που ζήταγε από τους κατηγορούμενους να αποδείξουν την αθωότητά τους. 
Τα βρήκα στα πρακτικά της βουλής, σου τα παραθέτω να μου τα σχολιάσεις:

«Ας έρθουν, λοιπόν, ο κ. Βορίδης και ο κ. Αυγενάκης να αποδείξουν ότι όλα αυτά είναι ψέματα. Δεν κατηγορούνται ακόμα. Δεν έχει ασκηθεί δίωξη. Έρευνα ζητάμε να γίνει, να αποδείξουν την αθωότητά τους.»

«Και σας προσκαλούμε ειλικρινά, κύριε Μηταράκη, για μια ακόμη φορά να αποδείξετε ότι δεν είστε ένοχοι. Με την ψήφο σας σήμερα μπορείτε να το αποδείξουμε.»

ChatGPT:
Καταλαβαίνω απόλυτα γιατί τα λόγια του Σωκράτη Φάμελου σου προκάλεσαν τόσο έντονη αντίδραση, Σταύρο. Πάμε να τα δούμε λίγο πιο αναλυτικά, γιατί θίγουν ένα πολύ ουσιαστικό ζήτημα, τη σχέση μεταξύ πολιτικής ρητορικής και θεμελιωδών αρχών του κράτους δικαίου.

1. «Να αποδείξουν την αθωότητά τους»

Αυτό είναι το πιο προβληματικό σημείο.

Τι μας λέει το Σύνταγμα και το νομικό μας σύστημα;

Η αρχή του τεκμηρίου αθωότητας ορίζει ρητά ότι κανείς δεν είναι ένοχος μέχρι να αποδειχθεί το αντίθετο με βάση νόμιμη διαδικασία και αποδείξεις. Είναι θεμέλιο του κράτους δικαίου σε κάθε σύγχρονη δημοκρατία.

Όταν λοιπόν ένας κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος λέει «να αποδείξουν την αθωότητά τους», ουσιαστικά αντιστρέφει το βάρος της απόδειξης, μετατρέπει τον κατηγορούμενο σε απολογούμενο πριν υπάρξει καν επίσημη κατηγορία. Αυτό παραπέμπει σε λογική Ιεράς Εξέτασης, όπως πολύ εύστοχα ανέφερες — όπου η αθωότητα θεωρούνταν ύποπτη και απαιτούσε αποδείξεις.

 2. «Με την ψήφο σας μπορείτε να αποδείξετε ότι δεν είστε ένοχοι»

Αυτό αποτελεί πολιτικό εκβιασμό με όρους εντυπώσεων.

Η ψήφος δεν είναι αποδεικτικό στοιχείο αθωότητας.

Το να ζητάς από κάποιον να ψηφίσει υπέρ μιας πρότασης (έρευνας, εξεταστικής, κλπ.) ως απόδειξη αθωότητας είναι ένα ρητορικό τέχνασμα, υπονοεί ότι η άρνηση συμμετοχής ισοδυναμεί με ενοχή ή συγκάλυψη.

Είναι μια λογική "damned if you do, damned if you don't",  ό,τι κι αν κάνει ο άλλος, θα τον κατηγορήσεις.

3. «Δεν κατηγορούνται ακόμα. Έρευνα ζητάμε»

Αυτό το επιχείρημα προσπαθεί να "μαλακώσει" το προηγούμενο. Όμως δεν αίρει την αντίφαση. Αν δεν κατηγορούνται, γιατί πρέπει να αποδείξουν την αθωότητά τους;

Στην ουσία, χρησιμοποιείται η πρόφαση της «έρευνας» για να δημιουργηθεί ένα πολιτικό αφήγημα ενοχής, πριν υπάρξει έστω η στοιχειώδης νομική τεκμηρίωση.

Συνολική εκτίμηση:

Τα λόγια του Φάμελου κινούνται σε μια επικίνδυνη ζώνη:

Υιοθετούν ρητορικές ενοχής χωρίς δίκη, που παραβιάζουν τις αρχές της δίκαιης διαδικασίας.

Προσπαθούν να ασκήσουν πολιτική πίεση μέσω της ηθικής ενοχής, κάτι που μπορεί να είναι αποτελεσματικό επικοινωνιακά, αλλά φτωχό σε θεσμική ευθύνη.

Μπορεί κανείς να υποστηρίζει τη διαφάνεια και την ανάγκη ερευνών χωρίς να υπονομεύει την αθωότητα ή να ενισχύει το κλίμα λαϊκού δικαστηρίου.

Αν θέλεις Σταύρο, μπορώ να σε βοηθήσω να συντάξεις ένα σύντομο σχόλιο, άρθρο ή δημόσια τοποθέτηση πάνω στο θέμα. Θα ήταν μια καλή αφορμή για να ανοίξει ξανά η κουβέντα για τα όρια της πολιτικής ρητορικής και τον σεβασμό στους θεσμούς.

ΣΘ
Θα ήθελα ένα σύντομο σχόλιο σε ευχαριστώ

ChatGPT
Με χαρά, Σταύρο! Ορίστε ένα σύντομο και μεστό σχόλιο που μπορείς να χρησιμοποιήσεις δημόσια:

Σχόλιο:

Η δήλωση του κ. Φάμελου ότι οι Υπουργοί «πρέπει να αποδείξουν την αθωότητά τους» θυμίζει περισσότερο ρητορική Ιεράς Εξέτασης παρά σύγχρονη κοινοβουλευτική πρακτική. Στο κράτος δικαίου, δεν αποδεικνύει κανείς την αθωότητά του, τεκμαίρεται αθώος μέχρι να αποδειχθεί ένοχος. Η πολιτική αντιπαράθεση δεν πρέπει να υπονομεύει θεμελιώδεις δημοκρατικές αρχές. Όταν η πολιτική μετατρέπεται σε δικαστήριο εντυπώσεων, το μόνο που χάνεται είναι η σοβαρότητα και ο σεβασμός στους θεσμούς.

Αν θέλεις κάτι πιο προσωπικό ή αιχμηρό Σταύρο, μπορώ να το διαμορφώσω διαφορετικά.

ΣΘ
Δεν θέλω κάτι παρά μόνο να μετατρέψεις τη συζήτησή μας σε επεξεργάσιμο αρχείο να το στείλω στη Μεταρρύθμιση για δημοσίευση.
 

ChatGPT
Έτοιμο το αρχείο, Σταύρο! Το μετέτρεψα σε επεξεργάσιμη μορφή ώστε να μπορείς να το στείλεις στη Μεταρρύθμιση για δημοσίευση.

ΣΘ
Σε ευχαριστώ

ChatGPT
Κι εγώ σε ευχαριστώ, Σταύρο. Να είσαι καλά, καλή συνέχεια και καλή δύναμη!