Εγώ ήμουνα στο ΕΚΚΕ μάλλον για τυχαίους λόγους.

Μας θεωρούσαν Ρηγάδες των Μαοϊκών αλλά είμαστε σταλινικότατοι.

Λέγαμε 70% σωστός, 30% λάθος ο Πατερούλης.

Οι Πιπισιπίδες ευτυχώς ήταν χειρότεροι από μας.

Το ΚΚΕες και τον Λεωνιδα Κύρκο τους αποκαλούσαμε περιφρονητικά «ρεβιζιονιστές».

Και τους Κνίτες τους λέγαμε «ρεβιζιονιστές», συν «σοσιαλφασίστες».

Αυτοί γίνονταν έξαλλοι, ενίοτε μας έδερναν.

Οι Εσωτερικάκηδες όχι μόνο αποδεχόντουσαν τον όρο αλλά τον είχαν κορώνα στο κεφάλι τους.

Αυτό μας άρεσε και κάπως τακιμιάσαμε, παρ όλες τις διαφορές.

Τελικά αυτοί ήταν οι πιο προχώ, τόλμησαν να αμφισβητήσουν τα ιερά πρόσωπα, πράξεις και κείμενα που για εμάς τους υπόλοιπους ήταν θρησκεία και βάλε…

Σε ένα κόσμο ιδεολογικού σκοταδισμού και θεοκρατίας άνοιξαν τον δρόμο στη σκέψη.

Ταλαιπωρήθηκαν με την εξάλειψη του όρου «κομμουνιστικό», ήταν σκληρή απόφαση τότε, και οι Μπανιάδες, ως Κνιτες της ανανέωσης, αποχώρησαν.

Και τα ατίθασα παιδιά της Πανελλαδικής έπειτα, δε θυμάμαι τη σειρά.

Είχαν ανοίξει οι ασκοί του Αιολου για την Αριστερά.

Εν πασει περιπτώσει μετά από τα χρόνια εύκολα είναι τα λόγια.

Αλλά τότε αυτά τα βέβηλα ανοίγματα ήταν Γολγοθάς.

Έπρεπε να αναθεωρήσεις μια πορεία αγωνων που για τους παλαιότερους έφερε την σφραγίδα του αίματος.

Τελικά ο Κύρκος ήταν πρωτοπόρος, άνοιξε τη ρωγμή, είπε περίπου το «ευτυχώς που χάσαμε».

Αλλά χωρίς δόγμα και Θεό γίνεσαι “dust in the wind”, όπως κι έγινε με όλα τα ευρωπαϊκά κομμουνιστικά κόμματα που έκαναν το μετέωρο βήμα.

Ο ουτοπικός «Σοσιαλισμός με ανθρώπινο πρόσωπο» δεν είχε καμία τύχη, εδώ είχε δίκιο ο Μαρξ που είπε ότι άνευ μαστιγίου προκοπή δεν γίνεται.

Και την προκοπή την είδαμε.

Το πήγε εκεί που μπορούσε ο Κύρκος.

Κι ήταν γοητευτικός ομιλητής, μας δίδαξε την τέχνη του παθιασμένου αλλά ήπιου λόγου, την αρετή του διαλόγου, την αποδοχή του αντίπαλου.

Δεν είναι και λίγο.

Δεν ξέρω αν θα τον μνημονεύουν οι επόμενες γενιές αλλά η δικιά μου του χρωστά πολλά.

Έπαιζε και φυσαρμόνικα κι ας ήταν ρεβιζιονιστής.

Ή μάλλον ακριβώς γι αυτό.