Ο Όλιβερ Στόουν, αναφερόμενος στον αρχηγό του ΣΥΡΙΖΑ, δήλωσε πως «Αυτός θεωρώ ότι είναι η ελπίδα της Ελλάδας. Αυτός ο άνθρωπος θα κάνει την τεράστια διαφορά όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά θεωρώ και σε όλη την Ευρώπη και ίσως και σε όλον τον κόσμο». Μια που λοιπόν είμαστε σε χολιγουντιανά κύματα, υπενθυμίζω πως κάθε καλοκαίρι, στις θερινές κινηματογραφικές αίθουσες προβάλλεται η παλαιά ταινία του Γούντι Άλεν, «Μπανάνες». Εκεί, ο ήρωας του μεγάλου σκηνοθέτη, που για τον έρωτα μιας ακτιβίστριας βρέθηκε στη Λατινική Αμερική, ξυπνάει μετά από ένα γερό ξύλο που του είχαν δώσει οι αντάρτες που τον είχαν συλλάβει και αρχίζει έντρομος να κραυγάζει «Όχι άλλες Πολωνέζες, όχι άλλες Πολωνέζες!».
.
Αν βάζαμε σήμερα τον Γούντι Άλεν να μας σκηνοθετήσει μια ταινία για έναν ταλαίπωρο συμπολίτη μας, που θα είχε ονειρευτεί τη συγκρότηση της ελληνικής σοσιαλδημοκρατίας, στο ξύπνημά του από αυτό το όνειρο θα αναφωνούσε «Όχι άλλες στρουθοκάμηλοι!». Γιατί αυτό που συμβαίνει με την υπόθεση της συγκρότησης του ελληνικού σοσιαλδημοκρατικού συνασπισμού, δεν είναι τίποτα άλλο από ένας «διαρκής στρουθοκαμηλισμός».
.
Σίγουρα, στην περίπτωση που εξετάζω, δεν ταιριάζει το ερώτημα αν σοσιαλδημοκράτης γίνεσαι ή γεννιέσαι. Ένα όμως είναι το σίγουρο, πως σοσιαλδημοκράτης δεν γίνεσαι και δεν είσαι, αν τη σοσιαλδημοκρατία την επικαλείσαι μόνο και μόνο για να «ξεπλύνεις» αμαρτίες του παρελθόντος, αν την εκλαμβάνεις ως κολυμβήθρα του Σιλωάμ.
.
Γνωρίζω πως το εγχείρημα της δημιουργίας ενός σοσιαλδημοκρατικού κόμματος από μηδενική βάση, είναι δύσκολο εγχείρημα για όσους σκέπτονται μόνο μέσα από τη σιγουριά των μηχανισμών και το απαλό αεράκι των ιστορικών αναπολήσεων. Είναι δύσκολο να αφήνει κανείς τη σιγουριά της θέσης του, για να αναζητήσει την ανασφάλεια του άγνωστου. Ένα άγνωστο όμως, που αν και δεν προσφέρει καμία πολιτική εκλογική σιγουριά και βεβαιότητα, είναι σε θέση να προσφέρει την υστεροφημία στους συμμετέχοντες, αλλά και την προοπτική δημιουργίας ενός νέου συνασπισμού εξουσίας.
.
Αυτό το εγχείρημα δεν μπορεί να είναι αποτέλεσμα πολιτικάντικων συμβιβασμών, αριβιστικών υπολογισμών ατόμων που γνωρίζουν τη σοσιαλδημοκρατία μόνο κατ’ όνομα και αν… Κυρίως όμως, τίποτα δεν θα γίνει αν η προσπάθεια συγκρότησης της ελληνικής σοσιαλδημοκρατίας γίνει υπό την οπτική γωνία της εκλογικής διάσωσης του οποιουδήποτε. Εδώ που έχει φτάσει η ελληνική κεντροαριστερά, δεν έχει την πολυτέλεια ούτε της κομματικής περιχαράκωσής, ούτε όμως της πρόσθεσης ποσοστών. Το άθροισμα ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ και κινήσεων, δεν φτιάχνει το νέο σοσιαλδημοκρατικό κόμμα. Αυτό βεβαίως δεν μπορεί να προκύψει από παρθενογένεση, πέρα και έξω από το υπάρχον κομματικό πεδίο, αλλά δεν μπορεί να αποτελέσει και το άθροισμά του. Θα είναι το αποτέλεσμα του ανοίγματος όλων των παραπάνω, προς την κοινωνία.
.
Το νέο κόμμα θα προκύψει από μια συζήτηση μηδενικής βάσης, από ένα ρωλσιανό «πέπλο άγνοιας», όπου η σύνθεση, ακόμη και αν υπάρχουν τα σημερινά κόμματα και οι κινήσεις, θα γίνει μετά από μια σύγκληση ενός ιδρυτικού συνεδρίου, στο οποίο όλοι θα προσέλθουν ως εκπρόσωποι του εαυτού τους και κανενός άλλου. Όταν λέμε όλοι, εννοούμε όλοι. Πολλοί εντός κοινωνίας θα ενδιαφέρονταν για ένα τέτοιο συνέδριο, ενώ οι ίδιοι καθόλου δεν ενδιαφέρονται για την κομματική ζωή στους υπάρχοντες σχηματισμούς. Κανένα συνέδριο από μηδενική βάση δεν θα πετύχει, αν δεν προσελκύσει ανθρώπους πέρα από τα μέλη των δύο κομμάτων και των κινήσεων. Και για να γίνει κάτι τέτοιο, πρέπει να έχει προϋπάρξει μια πολιτική σοσιαλδημοκρατική αφήγηση, στην οποία θα περιγράφεται το προγραμματικό πλαίσιο και το πολιτικό στίγμα του επιχειρούμενου εγχειρήματος. Μια αφήγηση – πόρισμα κοινής προσπάθειας πολιτών, πολιτικών, επιστημόνων, ανθρώπων της εργασίας και της επιχειρηματικότητας. Αλλά όταν λέμε αφήγηση, εννοούμε αφήγηση και όχι μπούλετς μέτρων του τύπου 13% ΦΠΑ στην εστίαση, ή αλλαγές στον υπολογισμό τελών κυκλοφορίας.
.
Ως απάντηση στην παμπάλαια μομφή του «λικβινταρισμού», για τον τρόπο με τον οποίο προτείνεται να πραγματοποιηθεί η συγκρότηση της ελληνικής σοσιαλδημοκρατίας, θα έλεγα πως αν τα νέα κόμματα είναι απλή μετεξέλιξη των παλιών, όταν μάλιστα αυτά τα παλιά έχουν ολοκληρώσει την ιστορική τους συμβολή και παρουσία, τότε τίποτα το καινούργιο δεν γεννιέται. Όσοι κινούνται στα κόμματα και τις κινήσεις της κεντροαριστεράς, πρέπει να επιλέξουν αν θα συνεχίσουν να είναι συνδιαχειριστές της πτώσης, ή απλοί συμμέτοχοι στην άνοδο του ελληνικού σοσιαλδημοκρατικού χώρου, αν θα είναι λιοντάρια και αλεπούδες μαζί (Μακιαβέλι) ή «άλλες στρουθοκάμηλοι».
.
Βεβαίως, όλα τα παραπάνω δεν κατατίθενται για πρώτη φορά από τον γράφοντα. Κατατέθηκαν σ’ «ανύποπτες» εποχές, όταν η πρόταση για την κεντροαριστερά αναγόταν σε μια απλή συζήτηση, με σκοπό αυτή να καταλήξει σ’ ένα άθροισμα δυνάμεων για μερικούς και στην περιχαράκωση για κάποιους άλλους. Αυτή η πρόταση κατατέθηκε (δημοσίως) σ’ εποχές τού γύρω – γύρω όλοι και στη μέση η ξεκρέμαστη συζήτηση.