Η αστυνομία της σκέψης

Δημήτρης Οικονομάκης 10 Σεπ 2025

Δίνει συνέντευξη ο προπονητής της εθνικής ομάδας μπάσκετ πριν από το κρίσιμο παιχνίδι με το Ισραήλ.

«Κύριε Σπανούλη ποια είναι η γνώμη σας για την κατάσταση στη Γάζα;»

«Όλοι γνωρίζουμε την κατάσταση στη Γάζα αλλά εγώ είμαι εδώ για να μιλήσω μόνο για μπάσκετ.»

Σοφόν τα σαφές αλλά η «αστυνομία στης σκέψης» κατακεραύνωσε… «σε ξέρουμε», «να τον χαίρεστε», «δεν πέφτουμε απ’ τα σύννεφα» και σκληρότερα συναφή.

Ο Σπανούλης είπε το απολύτως ακριβές.

«Είμαι εδώ για το μπάσκετ».

Ως μπασκετμπολίστα τον εκτιμήσαμε και τον χειροκροτήσαμε κι ας πλήγωσε εμάς τους Παναθηναϊκούς. Και πάνω στο αντικείμενο της τέχνης του πολλά μπορεί να πει και να διδάξει.

Αναρωτιέμαι γιατί να είναι σημαντική η γνώμη του πάνω σε ένα γενικότερο γεωπολιτικό, ανθρωπιστικό, ιδεολογικό ή πολιτικό θέμα, εξαρτάται από το πώς βλέπει ο καθένας την κατάσταση στη Γάζα.

Οχι ότι δεν μπορεί να έχει γνώμη.

Αλλά η γνώμη του έχει την ίδια βαρύτητα με αυτήν του απλού φιλάθλου, την δική μου ή τη δική σας.

Μμμμ, δεν είναι ακριβώς έτσι.

Γιατί όταν βρίσκεσαι στην πλεονεκτική θέση, ως επίκεντρο της δημοσιότητας, ξαφνικά η γνώμη σου μετράει πολλαπλά. Κι  ας μην έχει καμία σχέση με αυτό που σε ανέδειξε και κυρίως  με τις μέχρι τώρα δημόσιες τοποθετήσεις σου.

Γιατί είσαι φίρμα.

Αλλά ακόμη κι αν είχες, που δεν είχες, εκφράσει απόψεις επ αυτού, οφείλεις να σεβαστείς τις διαφορετικές απόψεις που υπάρχουν στην ομάδα ή σε αυτούς που σε ακολουθούν.

Όλοι συγκινούμαστε από το δράμα των αμάχων, την πείνα, τον θάνατο.

Αλλά άλλος λέει «from the river to the sea”, δηλαδή εξαφάνιση του κράτους του Ισραήλ, άλλος «καλά τους έσφαξε η Χαμάς», άλλος, κι εγώ αναμεταξυ τους «αν δέχεσαι την σφαγή των Ουκρανών και την Ισλαμιστική βία της Χαμάς τότε η συμπαράσταση στους Παλαιστίνιους είναι δήθεν» κι άλλος «ο Νεντανιάχου το παρακάνει αλλά το Ισραήλ προσπαθεί να επιβιώσει».

Όταν οι απόψεις εκτίθενται στην παρέα μπορεί να μαλώσουμε και να χαλάσουμε τη βραδιά, αν γράψουμε στα σόσιαλ θα βγουν οι αντίθετοι να μας την πέσουν.

Αλλά όταν βγαίνει ο προπονητής, ο ηθοποιός με την παλαιστινιακή σημαία, ο Νταλάρας, η Μποφίλιου ή ο κιθαρίστας, τυχαία ονόματα είπα, να μας δηλώσουν από το πάλκο ή το γήπεδο τη γνώμη τους, τότε ο διάλογος είναι αδύνατος.

Απλώς μας την επιβάλλουν.

Αν καλούν σε συναυλία για «λευτεριά στην Παλαιστίνη» ή «ζήτω ο Πούτιν» ο «άνθρωπος» ή δεν ξέρω ποιος, τότε έχει καλώς.

Αλλά γιατί πρέπει να επιβάλλεις τη γνώμη σου σε ένα ετερόκλητο κοινό χωρίς, το επαναλαμβάνω, να υπάρχει η δυνατότητα αντίρρησης, διαλόγου.

Και μάλιστα χωρίς να αναπτύσσεις τη σκέψη σου αλλά με ένα σλόγκαν ή με ένα σηματάκι στο πέτο…

Ποιος νομίζεις ότι είσαι;

Κι ας σε λένε Λάνθιμο, Γιοκιτς, Μαρίνα Σάτι ή Roger Waters κι ας είσαι μέτριος ή σπουδαίος.

Αλλά η αστυνομία της σκέψης απαιτεί όχι απλώς να πάρεις θέση αλλά να πάρεις τη θέση που εκείνη επιβάλει, αλλιώς τιμωρείσαι όπως η Γλυκερία, ο Μπαμπης Τσέρτος ή ο λαϊκός τραγουδιστής Ζαζόπουλος.

Παλιά το λέγαμε πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων, για να μην ξεχνιόμαστε.