Οδοιπορικό μεταρρυθμιστών

Αντώνης Δημόπουλος 25 Ιουν 2020

Πρωτοβουλία για τον εκσυγχρονισμό της Υγείας


Η χώρα από την ίδρυση του ΕΣΥ μέχρι σήμερα  ,βρίσκεται σε ένα διακοπτόμενο  μεταρρυθμιστικό διαρκές των υπηρεσιών υγείας που επιχειρεί να προωθήσει ένα σύγχρονο και αποτελεσματικό σύστημα ανάλογο με τις ανάγκες των πολιτών και τις σύγχρονες απαιτήσεις  Σημαντικές παρεμβάσεις δημιουργίας του εθνικού συστήματος με το δίκτυο των δημοσίων νοσοκομείων  και την ίδρυση των Κέντρων Υγείας  μη αστικού τύπου έγιναν την δεκαετία του 80.


Τα 7 μεγάλα περιφερειακά τριτοβάθμια νοσοκομεία αναβάθμισαν σημαντικά την νοσοκομειακή περίθαλψη και  στήριξαν ουσιαστικά την περιφερειακή υγειονομική αυτοδυναμία την περίοδο  του 90΄ανακοπτωντας τις ροές ασθενών προς την Αθήνα. Η αναζήτηση του νέου ρόλου του ΕΣΥ ,η αποκέντρωση μέσα από τη δημιουργία των υγειονομικών περιφερειών  και η εισαγωγή σύγχρονης διοίκησης ήταν το επόμενο μεταρρυθμιστικό βήμα την περίοδο μετα το 2000.Η ίδρυση και λειτουργία του Εοπυυ ,η ενοποίηση της πολιτικής φαρμάκου ο έλεγχος της εκτροχιασμένης δαπάνης και η ηλ. συνταγογραφηση μαζί με  νέα εργαλεία διοίκησής ,οργάνωσης και κοστολόγησης υπηρεσιών ήταν οι σημαντικές τομές στην πολιτική υγείας το 10-12 .Μετα την κρίση και την στασιμότητα των τελευταίων χρόνων ,η χώρα επείγεται για μεταρρυθμίσεις ολοκλήρωσης της πφυ και  της νέας δημ υγείας (χρόνια νοσήματα και οργάνωση πρόληψης )και αναδιοργάνωσης των νοσοκομείων


Η πρωτοβουλία ,μια ομάδα σκέψης πάνω στον εκσυγχρονισμό και τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις στις υπηρεσίες υγείας προσπάθησε από το 95 να παρέμβει με μια διαχρονικά συνθέτη πολιτική και τεχνοκρατική προσέγγιση. Τα προβλήματα του χώρου είναι εγγενή αλλά αντανακλούν και γενικότερες στρεβλώσεις του πολιτικού χώρου                 ( συγκεντρωτισμός, γραφειοκρατία, πελατειασμός, συντεχνίες) του κερδοσκοπικού παρασιτικού και κρατικοδίαιτου ιδιωτικού τομέα αλλά και καθηλωμένων κοινωνικών αντιλήψεων .Οι προτάσεις επομένως πρέπει κάθε εποχή να έχουν  αίσθηση της συγκυρίας και των γενικών αντιστάσεων πέρα από τις ιδιαίτερες αδυναμίες, αντιδράσεις  και αδράνειες του υγειονομικού χώρου.


Η ανάγκη ανταπόκρισης στις διαρκώς αυξανόμενες απαιτήσεις αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας ,αξιολόγησης και λογοδοσίας ,προσαρμογής και διαρκούς βελτίωσης  ,αλλά και συστηματικής τεκμηρίωσης είναι βασικοί κανόνες μετεξέλιξης κάθε συστήματος Η διάχυση της γνώσης ,η επαρκής εκπαίδευση ,η συνεχής μετεκπαίδευση , μαθητεία και αριστεία  ,η ικανοποιητική άσκηση των νέων γιατρών αλλά και όλων των επαγγελματιών υγείας και κοινωνικής φροντίδας είναι επίσης καίριας σημασίας . Ακόμα η ταχεία ψηφιοποιηση και διασύνδεση όλων των μονάδων υγείας παρέχοντας ολοκληρωμένα δεδομένα ,πληροφορίες εξατομικευμένες για τον κάθε ασθενή, αλλά και για το σύστημα ( εσυνετ,υγ χαρτης,αρχεια νεοπλ.κα)


Σε αυτήν την κατεύθυνση η Πρωτοβουλία εισηγήθηκε με την ιδρυτική της Διακήρυξη (97)  την αυτονομία και μετεξέλιξη του Eσυ και τον απεγκλωβισμό από συντεχνιακές πρακτικές, την ουσιαστική ενίσχυση των γιατρών και του σύνολού ανθρώπινου δυναμικού στην οργάνωση του σύγχρονου Νοσοκομείου .Με την παρέμβαση στην μεταρρύθμιση του 2000 επισημάνθηκε η ανάγκη  δημιουργίας του ενιαίου πρωτοβάθμιου χώρου με  τον σημαντικό ρόλο  του  συντονισμού και της οργάνωσης  της δια βίου φροντίδας των πολιτών


Τα επόμενα χρόνια δόθηκε έμφαση στην επιχειρουμένη αποκέντρωση και την στήριξη της υγειονομικής  αυτοδυναμίας των περιφερειών και την αναγκαία εμπλοκή των τοπικών κοινωνιών με μεταφορά πόρων και αρμοδιοτήτων στις αυτοδιοικητικες αρχές .Σημαντική επίσης παράμετρος υπήρξε η επιλογή και αξιολόγηση των διοικητών στην οργάνωση λειτουργία και χρηματοδότηση του ΕΣΥ με εφαρμογή σύγχρονου και αποτελεσματικού δημόσιου management


Την τελευταία δεκαετία επισημάνθηκε  η  σύγχρονη στροφή στην μάστιγα της επιδημίας των χρόνιων νοσημάτων και η  ανάγκη αναδιάταξης του συστήματος με την δημιουργία ειδικών  κέντρων με  αλλαγή χρήσης υπαρχουσών δομών και  την διαμόρφωση δικτύων (ογκολογικών, διαβήτη ,αναπνευστικών , κλπ.) .Επίσης η ουσιαστική λειτουργία του Εοπυυ ως μονοψωνιου -ελκυστη στην ρύθμιση του συνολικού συστήματος υγείας ,όπως και η ανάγκη μιας σύγχρονης αναπτυξιακής και σύνθετης πολιτικής φαρμάκου. Τέλος την διετία 16-18,επιχειρηθηκε η διαμόρφωση διακομματικών συγκλίσεων και συναινέσεων πάνω στα μεγάλα επείγοντα θέματα του εκτροχιασμού του 2009 και τις απαιτήσεις της μεταμνημονιακης εποχής.


Η συγκυρία της πανδημίας κάνει τις μεταρρυθμιστικές τομές του συστήματος και την αναδιοργάνωση των υπηρεσιών υγείας κατεπείγουσες. Μεγάλες εκκρεμότητες λιμνάζουν αλλά και σημαντικές τομές αναβάλλονται η μένουν στάσιμες .Η εποχή απαιτεί ολοκληρωμένες και καινοτόμες λύσεις και συνέργειες όχι μόνο συνολικά του χώρου της υγείας αλλά και της δημόσιας διοίκησης και ολοκλήρου του πολιτικού συστήματος με συναινέσεις σε βάθος χρόνου .Η τωρινή δεκαετία ανοίγει πάλι μια ρωγμή ευκαιριών μεταρρύθμισης για τον αναπροσανατολισμό την ολοκλήρωση και σωστή αξιοποίηση του συστήματος υγείας της χώρας