Αναζητείται ηγεσία για την Ελλάδα της Παγκοσμιοποιημένης εποχής

Γιώργος Κουκουβιτάκης 29 Ιουλ 2017

Σταδιακά όλο και περισσότερες σοβαρές αποφάσεις έχουν παγκόσμια διάσταση. Ορισμένες φορές τοπικά και εθνικά θέματα  υποβαθμίζονται γιατί η ανθρωπότητα αντιμετωπίζεται ως ενιαία κοινότητα.

Οι κίνδυνοι έχουν αλλάξει. Η ατομική ασφάλεια των πολιτών δεν είναι μόνο προσωπική υπόθεση, ούτε κρατική, είναι διεθνής και παγκόσμια. Χωρίς σύρραξη στρατευμάτων και παραβίαση εθνικών συνόρων διεξάγεται ένας καθημερινός πόλεμος στο εσωτερικό των κρατών. Αλλά και για την οικονομία σήμερα, δεν έχουν έννοια τα σύνορα ενός κράτους, με αποτέλεσμα  να έχουν πολλαπλασιαστεί και οι προκλήσεις, καθώς η νέα εποχή προσφέρει ταχύτατη πρόσβαση  σε πληροφορίες, οικονομικούς πόρους, βέλτιστες πρακτικές, πολιτιστικά αντικείμενα. Η ζωή διαμορφώνεται με αποφάσεις που λαμβάνονται από παγκόσμια δίκτυα, διεθνικές εταιρείες και γενικότερα σε δράσεις που δεν ελέγχονται από εθνικές κυβερνήσεις.

Πολλές φορές σύνθετα θέματα επιλύονται με αμφιλεγόμενες συνεργασίες και συμβιβασμούς που εκπλήσσουν. Βλέπουμε κράτη να προωθούν πολιτικές που βελτιώνουν τις ζωές των πολιτών σε άλλες περιοχές του πλανήτη σήμερα, θεωρώντας αναμενόμενη αύριο την ανταπόδοση σε μια αντίστοιχη συνεργασία. Οι συνεργασίες δεν είναι αυτόματες. Χρειάζονται γνώση, σχέδιο, λεπτομερή προγραμματισμό και διαπραγμάτευση. Η τεχνοκρατική πολιτική κερδίζει έδαφος, έναντι της ιδεολογικής.

Ένας νέος κόσμος γεννιέται με επιτεύγματα αντίστοιχου μεγέθους με εκείνα, που άλλαξαν τον κόσμο στα τέλη του 18ου και του 19ου αιώνα. Και όλα αυτά ενώ βρισκόμαστε στο αρχικό στάδιο της παγκοσμιοποίησης !

Η Ελλάδα για να πορευτεί με απαιτήσεις στο μέλλον που έρχεται, χρειάζεται ηγεσία με δυνατότητες και ανοιχτούς ορίζοντες. Ηγεσία που θα  εκπροσωπεί με επάρκεια τα εθνικά δίκαια, την οικονομία, την κοινωνία και τον πολιτισμό της χώρας, στις αποφάσεις που παίρνονται εκτός συνόρων. Να έχει γνώση και ικανότητα ερμηνείας των συνεπειών της παγκοσμιοποίησης. Να μπορεί να παρακολουθήσει την παγκόσμια τεχνολογία, τις παγκόσμιες περιβαλλοντικές αλλαγές, το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, την επιρροή των παγκόσμιων εταιριών.

Χρειαζόμαστε ηγεσία ικανή να διατυπώσει μια καινούργια αφήγηση και να εμπνεύσει σε ένα νέο ιδεολογικό πλαίσιο που θα ανταποκρίνεται τεκμηριωμένα στα ερωτήματα της εποχής. Με επίγνωση ότι η φθίνουσα ούτως ή άλλως διάκριση Αριστερά – Δεξιά δεν ερμηνεύει τις κοσμογονικές αλλαγές στο κόσμο που ζούμε και ότι η πρόοδος και η συντήρηση διατρέχει ολόκληρο το πολιτικό φάσμα. Με συναίσθηση ότι σε ορισμένες περιπτώσεις οι πολιτικές διαφορές στο εσωτερικό των παραδοσιακών πολυσυλλεκτικών κομμάτων είναι εντονότερες, από ότι μεταξύ αντίπαλων κομμάτων.

Χρειαζόμαστε ηγεσία που χωρίς προκατάληψη να απευθυνθεί στους προοδευτικούς πολίτες που δεν εκπροσωπούνται και δεν εκφράζονται. Που να μεταφέρει  το πολιτικό ενδιαφέρον, από την κατανομή του πλούτου και την ατομική ιδιοκτησία σε πλευρές καλύτερης και αποδοτικότερης διαχείρισης του υπάρχοντος συστήματος, δεδομένου ότι στην πράξη υιοθετήθηκε ο καπιταλισμός  της αγοράς από το σύνολο των συστημικών πολιτικών δυνάμεων. Να εστιάσει στις κρίσιμες Μεταρρυθμίσεις που σταδιακά βελτιώνουν τμήματα της κοινωνικής ζωής, χωρίς βίαιες ανατροπές της κοινωνικής δομής.

Αναζητούμε ηγεσία που θα ξαναδώσει ευκαιρία στους ανθρώπους να πιστέψουν σε κάτι ευρύτερο από τον εαυτό τους και το προσωπικό τους συμφέρον.  Που να αποδέχεται τον αναντικατάστατο τρόλο του κράτους, προκειμένου να εξασφαλίζει την κοινωνική συνοχή, με την κοινωνική αλληλεγγύη σε όσους αδυνατούν να συμμετέχουν στις απαιτήσεις της παγκοσμιοποιημένης εποχής μας. Χρειαζόμαστε ηγεσία που θα ευνοήσει την επιχειρηματικότητα και την ελεύθερη λειτουργία της αγοράς αλλά δεν θα απεμπολήσει την σημαντική πολιτική ευθύνη να παρεμβαίνει όταν κρίνει αναγκαίο (όπως απέδειξε στη παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση του 2008)

Χρειαζόμαστε αξιόπιστη ηγεσία με πολιτική αυτοπεποίθηση που θα την μεταδώσει για να εμπνεύσει, να συνεγείρει και σε μια εκστρατεία πανεθνικής κινητοποίησης, να συσπειρώσει δίπλα της τους άριστους, ανήσυχους, καινοτόμους και δημιουργικούς Έλληνες. Να αξιοποιήσει την εθνική μας περιουσία, τους κορυφαίους Έλληνες καθηγητές και ερευνητές που εργάζονται στα πανεπιστήμια της χώρας και του εξωτερικού.

Απογοήτευση όμως και μελαγχολική διάθεση προκαλεί η πολιτική μετριότητα της ηγεσίας, τόσο της κυβέρνησης όσο και της αντιπολίτευσης. Δυστυχώς με αυτή την ηγεσία η χώρα μας δεν θα καταφέρει να προετοιμάσει τη χώρα και να παρακολουθήσει τον κόσμο, που τα επόμενα 20 χρόνια θα αλλάξει περισσότερο από όσο άλλαξε τα προηγούμενα 300 χρόνια.

Όμως ολοένα και περισσότεροι πολίτες βλέπουν την ελπίδα σε ένα πολιτικό που ξεχωρίζει με επιστημονική επάρκεια και πολιτική πληρότητα. Δοκιμάστηκε στα δύσκολα χρόνια της κρίσης, σε αντίξοες συνθήκες, άντεξε και πέτυχε να κρατήσει την χώρα μακριά από την χρεοκοπία. Και από το 2015 σαν αυτόνομο πολιτικό μέγεθος , επιλέγει και προετοιμάζει την αντιπολιτευτική ατζέντα, αποδομεί και κατεδαφίζει την κυβερνητική πολιτική, πολιτογραφείται ως στρατηγικός αντίπαλος των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ… Καταφέρνει να πρωταγωνιστεί και να πείθει ευρύτερα πολιτικά ακροατήρια. Πολέμιος του λαϊκισμού και του ανορθολογισμού, με λόγο απλό, εύληπτο και παιδαγωγικό, που διατηρείται πάντοτε σοβαρός και υπεύθυνος, αναδεικνύεται σε φυσικό ηγέτη ανοικοδόμησης της χώρας.

Αναφερόμαστε προφανώς στον Ευ. Βενιζέλο, που δεν προέρχεται από πολιτικό τζάκι, αλλά καθιερώθηκε με τις μεγάλες διανοητικές και πολιτικές ικανότητες του. Και συγκεντρώνει σε μέγιστο βαθμό όλες τις αρετές που απαιτούνται για να ανταποκριθεί με επάρκεια ως ηγέτης μιας σοβαρής Μεταρρυθμιστικής προσπάθειας, στις απαιτήσεις που προαναφέραμε.

Αρκεί  και εμείς να προσεγγίσουμε την πολιτική με διαφορετικό τρόπο από το παρελθόν που μας έφερε στην σημερινή κατάσταση. Η χρονική απόσταση συμβάλλει να αποτιμήσουμε κριτικά, τις εξελίξεις που προηγήθηκαν και την συμφωνία μας με παράλογες πολιτικές… Ας εξετάσουμε λοιπόν, αν οι ουσιώδεις πολιτικές διαφορές εντάσσονται ή υπερβαίνουν τον παραδοσιακό διαχωρισμό του οριζόντιου γραμμικού φάσματος Δεξιά – Αριστερά.

Να διαπιστώσουμε ότι όλο και περισσότερο τα πολιτικά συστήματα συγκλίνουν σε ένα κατά βάση διπολικό κομματικό σύστημα, που δύο Συνταγματικά κόμματα αντιπροσωπεύουν την πρόοδο και την συντήρηση. Η εκλογή Μακρόν στη Γαλλία αποτελεί μια πανηγυρική επιβεβαίωση. Να πιστέψουμε ότι μπορούμε και εμείς να τα καταφέρουμε.

Αλήθεια ένα χρόνο πριν, φανταζόταν κανείς τις πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις στη Γαλλία ; Και μην αποδίδουμε την νέα κατάσταση στο τυχαίο συμβάν της ιστορίας Φιγιόν, γιατί στην πολιτική ζωή το τυχαίο δεν αποτελεί εξαίρεση,  η πολιτική ιστορία έχει σημαδευτεί από τα τυχαία γεγονότα !