Η χώρα αυτή πορεύθηκε σε συνθήκες ακραίας κρίσης για πολλά χρόνια, τουλάχιστον δεκατρία, χοντρικά από το 2009 έως το 2022. Η διάψευση της λαϊκιστικής υπόσχεσης, σύμφωνα με τον εύστοχο χαρακτηρισμό του καθηγητή Μούντε, οδήγησε το ΣΥΡΙΖΑ σε κατάρρευση και τη Νέα Δημοκρατία σε δύο εκλογικές νίκες καθώς και σε σαφή υπεροχή στις δημοσκοπήσεις για τις επόμενες εκλογές του 2027 (
.
Θα περίμενε κανείς ότι αυτή η άνετη υπεροχή της Νέας Δημοκρατίας στις εκλογικές αναμετρήσεις, αλλά και στις δημοσκοπήσεις, θα λειτουργούσε ως πυροκροτητής για να δρομολογηθούν διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις σε τομείς που για πολλά χρόνια συγκροτούν το συντεχνιακό «βαθύ κράτος».
Δυστυχώς αυτό δεν έγινε. Πασίδηλα σκάνδαλα και παραβιάσεις του κράτους δικαίου και των θεσμών (ΟΠΕΚΕΠΕ, υποκλοπές, ανεξάρτητες αρχές και πολλά άλλα) αποκαλύπτουν την έκταση ενός πανίσχυρου και αντιδημοκρατικού πελατειακού μηχανισμού με τον οποίο η κυβέρνηση δεν θέλει (ή ίσως δεν μπορεί) να αναμετρηθεί. Οι ομάδες συμφερόντων έχουν εναγκαλισθεί την πολιτική εξουσία εις σάρκα μία.
Θα ήταν παράλειψη εάν δεν αναφερόμασταν στα θετικά αυτής της κυβέρνησης. Η αντιμετώπιση της πανδημίας, οι σημαντικές επιτυχίες στον τομέα της οικονομίας, η αποτροπή της εισβολής στον Έβρο, η ψηφιοποίηση τομέων του κράτους, είναι μερικά από τα επιτεύγματα.
Όλα αυτά δημιουργούν ένα ολισθηρό υπόστρωμα για τους διαμορφωτές της κοινής γνώμης. Εκτός από τους άκριτους απολογητές, είτε της κυβέρνησης είτε της αντιπολίτευσης, υπάρχει ένα σημαντικό τμήμα σκεπτόμενων πολιτών που συμμετείχαν στο κίνημα Μένουμε Ευρώπη («ακροκεντρώοι» κατά την ορολογία των αντιπάλων τους) που υποστήριξαν τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τώρα βλέπουν ότι ίσως να επέρχεται το τέλος των μεταρρυθμιστικών προσδοκιών τους.
Τη στάση τους συμπυκνώνει ο Λεωνίδας Καστανάς, που επισημαίνει: «Δεν ξεχνάμε τα θετικά – αλλά δεν ξεχνάμε και τα σκάνδαλα. Δεν θα μηδενίσουμε το έργο αυτής της κυβέρνησης, δεν θα πέσουμε σε καμιά απογοήτευση, δεν θα παραδώσουμε τα όπλα. Τα όπλα που έχει ο απλός πολίτης για να υπερασπίζεται τη Δημοκρατία και την ευνομία. Δηλαδή τα βασικά συστατικά της ευημερίας του. Αντιθέτως θα θέλαμε να υπενθυμίσουμε στους κυβερνώντες το ευνομούμενο δυτικό κράτος που μας επαγγέλθηκαν».
Σε αυτή την επισκόπηση, η αναφορά στην αντιπολίτευση, μείζονα και ελάσσονα, προκαλεί απόγνωση. Καταγγελτικός πολιτικός λόγος, ποινικοποίηση της πολιτικής ζωής, σύμπλευση με ακραίους λαϊκιστές, απουσία θετικών προτάσεων. Η ανυπαρξία της λειτουργεί ως κολυμβήθρα του Σιλωάμ για τους κυβερνώντες.
Υπάρχει ένα επιπρόσθετο πρόβλημα που περιπλέκει την κατάσταση. Φαίνεται ότι το πάθημα του 2015 δεν έγινε μάθημα για ένα μεγάλο τμήμα της ελληνικής κοινωνίας. Το μεγάλο πρόβλημα των νοοτροπιών και αντιλήψεων συνεχίζει να αναζωπυρώνεται με κάθε ευκαιρία, όπως έδειξαν οι κινητοποιήσεις για τα Τέμπη.
Βασισμένος σε δεδομένα από πρόσφατη έρευνα της Dianeosis, ο Γιάννης Πρετεντέρης σε κείμενό του στα ΝΕΑ με τίτλο «Μπερδεμένη Χώρα» επισημαίνει: «Το 17,7% θεωρεί θετική την ύπαρξη ενός “ισχυρού ηγέτη” που θα κυβερνά χωρίς να ελέγχεται από Βουλή ή εκλογές. Το 14,5% προτιμάει καθαρά μια “στρατιωτική κυβέρνηση”. Πράγμα που σημαίνει ότι σχεδόν το 1/3 του ελληνικού λαού αποδοκιμάζει τη δημοκρατία που (κατά τα άλλα) δηλώνει κατά σχεδόν 90% ότι προτιμά».
Σε επίπεδο νοοτροπιών και αντιλήψεων η χώρα μοιάζει να πορεύεται εγκλωβισμένη στο «ασάλευτο παρόν», στη «δεσποτεία του τώρα», όπως έχει υποστηρίξει ο Στέλιος Ράμφος.
Πηγή: www.tanea.gr