«‘Έχετε μήνυμα» στην κάλπη σας..

Χριστίνα Πουλίδου 28 Μαϊ 2014

Οι ευρωκάλπες στις 28 χώρες έδειξαν κάποια κοινά ευρήματα: άνοδο των ακροδεξιών και ευρωσκεπτικιστικών δυνάμεων, πτώση του δεξιού κόμματος (μολονότι διατηρεί το προβάδισμά του), εφάμιλλη μέτρια συμμετοχή. Ταυτόχρονα, οι ευρωκάλπες ανέδειξαν και κάποιες τοπικές ιδιαιτερότητες: την πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ, το τεράστιο προβάδισμα της ιταλικής κεντροαριστεράς, τις πρωτιές του Εθνικού Μετώπου στη Γαλλία, του UKIP στη Βρετανία, του αντιμεταναστευτικού Λαϊκού κόμματος στη Δανία. Ποια είναι η σούμα, ποιο είναι το πολιτικό μήνυμα που καλούνται να παραλάβουν οι ηγέτες και άρα, προς τα πού θα πάει τελικά η ΕΕ;

Κομβικό ρόλο στις απαντήσεις θα έχουν τα πρόσωπα που θα επιλεγούν για τις κορυφαίες θέσεις της ΕΕ, γι΄αυτό και η συζήτηση που ξεκίνησε χτες είναι εξαιρετικά κρίσιμη. Για τους ακόλουθους λόγους: 1) οι προσωπικότητες των υποψηφίων Προέδρων σαφώς είναι πολιτικά διακριτές, κι εξαιτίας αυτού του γεγονότος ήδη υπάρχουν εντάσεις στο εσωτερικό του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Ο Ντ.Κάμερον έχει για παράδειγμα δηλώσει, ότι δεν δέχεται τον Μ.Σουλτς ως διάδοχο του Μπαρόζο, ούτε όμως τον Ζ.Κ.Γιούνκερ – που τον δέχεται ωστόσο ως διάδοχο του Βαν Ρομπάυ! Επειδή η κρίσιμη απόφαση των ηγετών θα πρέπει να ληφθεί με ειδική πλειοψηφία, θα μπορέσει άραγε ο βρετανός ηγέτης να διαμορφώσει μιαν ανασχετική μειοψηφία, σε συνεργασία π.χ. με τον Σουηδό ομόλογό του Φρ. Ράινφελντ ή τον Ούγγρο Β. Όρμπαν, μπλοκάροντας την εκλογή του Γιούνκερ ή του Σουλτς; 2) οι εσωτερικές αντιπαραθέσεις στους κόλπους των ηγετών, μήπως τους οδηγήσουν τελικά στην αναζήτηση της απαιτούμενης πλειοψηφίας μέσω της υποβολής μιας λύσης- αουτσάιντερ, καταπατώντας το πνεύμα της συνθήκης της Λισαβώνας και ανοίγοντας πόλεμο με την Ευρωβουλή; 3) αν εκδηλωθεί μια δυστοκία στη λήψη της κρίσιμης απόφασης, μήπως τελικά οδηγηθούμε σε παραλυτικές καταστάσεις καθώς θα ανοίξει μια τεράστια διαπραγμάτευση που θα περιλάβει: τη θέση του Προέδρου της Επιτροπής, του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (που θα εκκενωθεί στα τέλη Νοεμβρίου), της Ύπατης Εκπροσώπου της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Ασφάλειας (που επειδή είναι ταυτόχρονα και αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επίσης θα αποχωρήσει στα τέλη Νοεμβρίου), του Προέδρου της Ευρωβουλής (στην περίπτωση που επιλεγεί ο Μ.Σουλτς), ακόμη και τα σημαντικά χαρτοφυλάκια των μελλοντικών επιτρόπων; Και 4) αν κάποιο πρόσωπο συγκεντρώσει την ειδική πλειοψηφία των ηγετών, ποιες συμμαχίες μπορούν να γίνουν στο επίπεδο της Ευρωβουλής, ώστε το συγκεκριμένο πρόσωπο να λάβει τις 376 ψήφους που απαιτούνται, δεδομένου ότι (τουλάχιστον στο Ε.Λ.Κ.) πρέπει να συνυπολογιστούν και οι ψήφοι των διαρροών;

Η δημοκρατία είναι μια δύσκολη άσκηση σε ένα εγχείρημα που περιλαμβάνει 28 κυβερνήσεις (αρκετές από τις οποίες είναι σε δυσαρμονία με το εκλογικό τους σώμα και άρα σε επίδειξη μιας ανελαστικής στάσης) και όπου ταυτόχρονα πρέπει να τηρηθούν πολιτικές και γεωγραφικές ισορροπίες. Με αυτά τα δεδομένα πάντως, είναι σαφές πως σε όσες χώρες οι ηγέτες δίστασαν και προσπάθησαν να ανακόψουν το ευρωσκεπτικιστικό ρεύμα υιοθετώντας κάποια συνθήματα των ευρωφοβικών δυνάμεων, απέτυχαν οικτρά – χάνοντας και προς τα δεξιά και προς τα αριστερά. Αν επομένως η νέα ευρωπαϊκή ηγεσία – που θα αναδειχθεί μέσα απ΄τις συμπληγάδες των διαδικασιών – θεωρήσει πως το μήνυμα της κάλπης είναι «λιγότερη Ευρώπη», ενώ βρίσκεται σε μειονεκτική θέση η ΕΕ στον παγκόσμιο ανταγωνισμό, σε εκκρεμότητα η εμπορική συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ, η κρίση ακόμη παρούσα και δεν έχει μπορέσει να αξιοποιηθεί το τεράστιο πλεονέκτημα μιας αγοράς 500 εκ.ανθρώπων, τότε «καληνύχτα και καλή (μας) τύχη».