Η υπόθεση για την έρευνα της πόντισης του Great Sea Interconnector καλωδίου μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου έχει πάρει μυθιστορηματικές διαστάσεις, που προκαλούν ερωτηματικά και οι οποίες κρύβονται μέσα σε αχλή μυστηρίου. Γιατί τώρα, πέραν από τις προφανείς τουρκικές αντιρρήσεις στην ελεύθερη έρευνα και, τελικά, πόντιση του καλωδίου, προστέθηκε και η αντίρρηση της Κύπρου να συμβάλλει στο οικονομικό μερίδιο στην έρευνα, με το αιτιολογικό (αν ισχύει, ακόμα, αυτός ο λόγος) ότι η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία διερευνά οικονομικό σκάνδαλο στην υπόθεση αυτήν.

Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά: Η Τουρκία είναι σφόδρα δυσαρεστημένη από το ενδεχόμενο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου, τόσον αυτοτελώς, όσο και σε συνδυασμό ρίψης και άλλων καλωδίων και αγωγών, τα οποία θα διέρχονται από τον βυθό της υφαλοκρηπίδας, η οποία έχει οριοθετηθεί ανάμεσα σε αυτήν και τη Λιβύη. Είναι η ιστορία του Τουρκολιβυκού μνημονίου που έχει πάλιν έρθει στην επικαιρότητα, και έχει προκαλέσει διπλωματικό σάλο, καθώς ο Χαφτάρ απειλεί να το περάσει από το Λιβυκό Κοινοβούλιο, το οποίο εδρεύει στη Βεγγάζη και που βρίσκεται, λοιπόν, υπό τον έλεγχο του.

Η Ελλάδα πιστεύει ότι με τις πρόσφατες διπλωματικές της ενέργειες (αποκορύφωμα των οποίων ήταν η επίσκεψη ενός εκ των υιών Χαφτάρ στην Αθήνα) θα αποτρέψει την επικύρωση της παράνομης συμφωνίας, κι ότι θα προχωρήσει στις έρευνες για την πόντιση του καλωδίου, παρά τις διαφαινόμενες απειλές της Τουρκίας, ότι μια τέτοια ενέργεια επιφέρει παραβίαση στα κυριαρχικά της δικαιώματα, που αντλούνται από το παράνομο μνημόνιο που έχει υπογράψει με τη Λιβύη.

Στο θέμα αυτό, το οποίο είναι πολύ σοβαρό, γιατί οι απειλές της Τουρκίας μετενσαρκώνονται σε αποστολή πολεμικών πλοίων για να παρεμποδίσουν τις έρευνες, θα πρέπει να τονιστεί ότι σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, είτε τα υπερκείμενα ύδατα και ο βυθός τους είναι ανοιχτή θάλασσα, είτε, κατά την ερμηνεία της Τουρκίας είναι δεσποζόμενα  ύδατα από την Τουρκία, η ρίψη υπόγειων καλωδίων και αγωγών είναι ελεύθερη. Ως εκ τούτου, αν η Τουρκία επιχειρήσει ένοπλες ενέργειες θα παραβιάσει το Διεθνές Δίκαιο.

Σε αυτό το δυσμενές πεδίο, για το οποίο η Ελλάδα έδειξε πρόθεση να υπερβεί τις απειλές της γείτονος και να προχωρήσει τις έρευνες για την πόντιση, ήρθε μια δήλωση του Κύπριου υπουργού κ. Κεραυνού για να επιβαρύνει περισσότερο την τεταμένη ατμόσφαιρα, με την οποία η Κυπριακή Δημοκρατία δεν είναι διατεθειμένη να καταβάλει το μερίδιο στη συμμετοχή της στο έργο κάτω από τις επικρατούσες συνθήκες. Κάτι που συμπληρώθηκε και από τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο οποίος έκανε λόγο και για την ανάμιξη της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας για πιθανά οικονομικά σκάνδαλα στην εκτέλεση του έργου. Τα μηνύματα είναι επαμφοτερίζοντα από την κυπριακή εξουσία καθώς υπήρξε και μια διορθωτική προσπάθεια εκ μέρους του Προέδρου, ο οποίος αναφέρθηκε στη συνέχιση του έργου, και στη μεγάλη σημασία του για την Κυπριακή ευημερία.

Τα πράγματα, ωστόσο, παραμένουν ρευστά: Δεν γνωρίζουμε τους ακριβείς λόγους που παρακίνησαν τους Κυπρίους σε ένα τέτοιο διάβημα, τη στιγμή που, μάλιστα, αυτοί θα είναι οι κυρίως ωφελούμενοι από την εκτέλεση και τη λειτουργία του έργου. Στο μεταξύ η ελληνική κυβέρνηση δεν είναι διατεθειμένη να πληρώσει η ίδια για το σύνολο του έργου, και δικαίως. Έτσι η κατασκευή παραμένει εκκρεμής, όσο διαρκεί η εκκρεμότητα του προπαρασκευαστικού σταδίου.

Και η Ελλάδα έχει να αντιμετωπίσει, για ακόμα μια φορά, την τουρκική αδιαλλαξία για το τουρκολιβυκό μνημόνιο, καθώς φαίνεται ότι θα ακολουθήσουν οι έρευνες για τους υδρογονάνθρακες στα νοτιοανατολικά της Κρήτης  από τη Chevron, τον αμερικανικό κολοσσό, που αναμφίβολα αλλάζει τους κανόνες του παιχνιδιού, καθώς η ανάληψη των ερευνών από αυτήν θα έχει τις ευλογίες της αμερικανικής κυβέρνησης και την ανάλογη προστασία, η οποία θα φέρει σε δύσκολη θέση την τουρκική κυβέρνηση. Σε κάθε περίπτωση , είτε τελικά επικρατήσει η λογική και η Κύπρος άρει τις επιφυλάξεις της για την κατασκευή του έργου είτε όχι, οι σχέσεις των δυο χωρών θα διαταραχθούν, κι η περίοδος ηρεμίας ανάμεσα τους κινδυνεύει να υποστεί βαριά φθορά.

Κι όλα αυτά για μια απόλυτα νόμιμη ενέργεια της Ελλάδας, η οποία επιθυμεί να εκμεταλλευθεί την ελευθερία της θάλασσας, και για ένα μνημόνιο του οποίου τη νομιμότητα όλοι αμφισβητούν εκτός από τους δυο συμμετέχοντες σε αυτό. Και, στην κυριολεξία, στους ενάμιση, καθώς η Βεγγάζη, έως σήμερα δεν έχει συναινέσει στην επικύρωση του.

Πηγή: www.kreport.gr