.
«Πνίξε σκύλα τον λαγό σου,
.
να γλιτώσεις τον λαό σου».
.
(μύθος λαϊκός του νησιού μου)
.
.
Σε λίγες εβδομάδες θα έχουμε εκλογές και νέα κυβέρνηση. Η κυβέρνηση αυτή θα αναλάβει ένα μεγάλο, δύσκολο και επικίνδυνο έργο. Που θα καθορίσει όχι μόνο τη συμμετοχή της χώρας στη ζώνη του ευρώ, αλλά και το επίπεδο της ζωής, την κοινωνική συνοχή και το μέλλον των Ελλήνων για τα επόμενα δέκα χρόνια. Τα προβλήματα είναι γνωστά. Η νέα κυβέρνηση που θα κληθεί να τα διαχειριστεί δεν θα έχει ούτε 24 ώρες ανοχής. Τόσο από τον λαό όσο και από τους δανειστές. Ποιες είναι όμως οι προϋποθέσεις επιτυχίας της, αυτοδύναμης ή μη;
.
Σε πρώτο πλάνο βέβαια ο πρωθυπουργός. Πρέπει, κατά τη γνώμη μου, να έχει τα εξής χαρακτηριστικά:
.
Να έχει την ισχυρή βούληση του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Να προτείνει στρατηγικό όραμα για την έξοδο από τις κρίσεις. Να είναι οικονόμος και νοικοκύρης. Κυρίως όμως να μπορεί να διαπιστώνει και να μας λέει την πραγματικότητα με τρόπο αντικειμενικό και όχι μέσα από ιδεοληπτικές διόπτρες. Να έχει την κοινωνική ευαισθησία και την πολιτική ευελιξία του Ανδρέα Παπανδρέου. Και με πυγμή να επιβάλλεται στους συνεργάτες του, όταν αλλάζει γραμμή πλεύσης, εφόσον αυτό το απαιτούν οι σκληρές συγκυρίες. Να διοικεί με το στοιχειώδες οργανωτικό «τεφτέρι» του Κώστα Σημίτη προσαρμοσμένο στις σύγχρονες μεθόδους διοίκησης. Και να κινητοποιεί όλο το ικανό δυναμικό που διαθέτει η χώρα σε όλους τους τομείς. Να δίνει έναν τόνο αισιοδοξίας για το μέλλον, όπως ο Κώστας Καραμανλής. Και να έχει ή να δημιουργήσει τις διεθνείς προσβάσεις, όπως ο Γιώργος Παπανδρέου, να σχηματίζει πολιτικές συμμαχίες εντός και εκτός της Ευρώπης. Τέλος, να μιλάει λίγο και δωρικά, μόνο όταν πρέπει. Να πράττει πολλά και με μέθοδο και να συνυπάρχει με όλους, χωρίς να παρεκκλίνει από την πορεία, όπως ο Λουκάς Παπαδήμος.
.
Ταυτόχρονα να μην έχει τις αδυναμίες των προηγουμένων.
.
Να επιβάλει διοικητική μεταρρύθμιση πρώτα από όλα στο γραφείο του, ώστε να δρα συντονιστικά στα υπουργεία. Να μην επιτρέπει τη δημιουργία κομματικών ή υπουργικών φέουδων και να σχηματίσει ομάδες δράσης αποτελούμενες από τους καλύτερους σε Οικονομία, Ασφάλεια, Δημόσια Διοίκηση. Να βλέπει τα προβλήματα στο πλαίσιο της διεθνούς συγκυρίας.
.
Θυμάμαι κάποτε, πριν από χρόνια, τη συνάντησή μου με τον Ξενοφώντα Ζολώτα – τον άνθρωπο που είχε επιβάλει την αρχή: «Δανειζόμαστε μόνο για επενδύσεις, και αυτό με μέτρο ανάλογο της φοροδοτικής ικανότητας της χώρας». Ηταν η εποχή όπου η Ευρώπη είχε επισημάνει τη λειτουργία κάποιου πρωθυπουργού που, ενώ είχε σωστές προθέσεις, η διακυβέρνησή του ανέτρεπε τα λεγόμενά του. Τον ρώτησα τι φταίει για αυτή την αντίφαση. Μου απάντησε μειδιώντας: «Μα είναι φαύλος. Φαύλος με την αρχαία ελληνική έννοια. Εμπιστεύεται, δηλαδή, μόνο τους δικούς του».
.
.
Με τα χρόνια κατάλαβα ότι το κουσούρι αυτό το έχουμε οι περισσότεροι, πολιτικοί και μη. Ηταν δείγμα ανασφάλειας και αδυναμίας να εργάζεται κανείς ομαδικά.
.
Δεν ξέρω αν ζητάω πολλά. Αλλά ομολογώ ότι επηρεάζομαι από έναν μύθο του νησιού μου. Τα παλιά χρόνια οι οχυρωμένοι κάτοικοι μιας πόλης κατάλαβαν ότι οι πειρατές βρήκαν πρόσβαση και κατέλαβαν το φρούριο. Κάποιοι κάτοικοι πρόλαβαν και κρύφτηκαν σε μια σπηλιά. Οι πειρατές συνέλαβαν τον βιγλάτορα, τον έδεσαν και τον βασάνιζαν να αποκαλύψει την κρυψώνα των ακόμη αδούλωτων. Κάποια στιγμή ένα μωρό που κρατούσε στην αγκαλιά της μια μητέρα άρχισε να κλαίει. Ο βιγλάτορας το άκουσε και άρχισε να τραγουδά με όση δύναμη του απέμενε: «Πνίξε σκύλα τον λαγό σου, να γλιτώσεις τον λαό σου». Η μάνα, τραγική φιγούρα στον μύθο, έπνιξε το μωρό και έτσι γλίτωσαν οι φυγάδες από τη σφαγή και το δουλεμπόριο.
.
.
Θα μου πείτε, δηλαδή, ζητάω ηγέτη ικανό, προκειμένου να γλιτώσει τον λαό μας, να μπορεί να θυσιάζει Ιφιγένειες; Οχι. Λαγός στη σύγχρονη τραγωδία είναι οι «ημέτεροι» που προκαλούν κακό στη συλλογική προσπάθεια. Αυτούς πρέπει ο ηγέτης να είναι σε θέση να εντοπίζει στο περιβάλλον του. Δεν χρειάζεται να τους «πνίγει». Αρκεί να τους απομακρύνει και να τους αντικαθιστά με άλλους που δεν θα κραυγάζουν φωνές γοερές κομματικής, ιδεολογικής ή συμφεροντολογικής καθαρότητας. Εστω και αν οι άλλοι, πολιτικά, δεν είναι «δικοί του».
.
Και όλα αυτά όσο διάστημα χρειαστεί για να ξαναγίνουμε κανονική χώρα. Μετά, ας ξανάρθουν άλλοι να κάνουν τα γνωστά. Αν τους αφήσουμε.
.