Υγεία: Μεταρρυθμίσεις χωρίς προκαταλήψεις

Αντώνης Δημόπουλος 20 Σεπ 2021

1..Ο πρωθυπουργός είχε εξαγγείλει από τις αρχές του καλοκαιριού σε πολλές  δημόσιες εμφανίσεις την προσωπική του δέσμευση για μεταρρυθμίσεις στη Δημόσια Υγεία .Η ανάληψη της θέσης του νέου υπουργού υγείας  από τον Θάνο Πλεύρη αλλα και η απομάκρυνση συνολικά της προηγουμένης ηγεσίας ,σηματοδότησε αυτήν ακριβώς την ανάγκη άσκησης μιας άλλης πολιτικής. Ταυτόχρονα όμως  πυροδότησε και μια πρώιμη απαξίωση  του νέου υπουργού ως φορέα ακροδεξιών αντιλήψεων που προφανώς θα μεταφέρει και στην πολιτική υγείας. Η συνήθης καταγγελία της  αριστερής ¨-κυρίως πολιτικής και συνδικαλιστικής -αντιπολίτευσης είναι η αέναη προσπάθεια ιδιωτικοποίησης  του ΕΣΥ από την διαχρονική δεξιά  .Είναι αυτή η αντίληψη που προστατεύει την στασιμότητα πίσω από στερεότυπες εγκλήσεις για προσλήψεις και αυξήσεις  και αντιστέκεται σθεναρά στην τεκμηρίωση και αξιολόγηση, τον εκσυγχρονισμό της διοίκησης και τις μεταρρυθμίσεις. 

 2..Πέρα από την κατακραυγή λόγω προκατάληψης ,η νέα ηγεσία δυστυχώς δεν εχει την πολυτέλεια της προετοιμασίας που υπάρχει στην αρχή  κάθε  τετραετίας, αλλα  επίσης χρεώνεται λάθη ,ελλείψεις ,εκκρεμότητες  και αδράνειες της υπουργίας Κικιλια. Υποτίθεται ότι η πανδημία ανέστειλε η ανέβαλλε ολες τις προγραμματικές υποσχέσεις και δεσμεύσεις της ΝΔ ,σε ένα χώρο που έτσι κι αλλιώς  δεν εχει να παρουσιάσει κάτι σημαντικό τα τελευταία είκοσι χρονια. Αναγκαστικά λοιπόν θα πρέπει να κινηθεί γρήγορα με συγκεκριμένους υλοποιήσιμους στόχους  χωρίς να χαθεί στην γραφειοκρατία και στην μικροδιαχειρηση των 22 (!!)  διευθύνσεων του υπουργείου του ,αλλα και σε εσωκομματικές τριβές. Είναι σημαντικό ακόμα να αποφευχθούν μετωπικές, άγονες  επικοινωνιακές αντιπαραθέσεις σε ένα χώρο που το εθνικό συμφέρον επιτάσσει μείζονες συγκλίσεις και συναινέσεις τουλάχιστον αυτήν την περίοδο της κρίσης

 3..Είναι βέβαιο ότι  η πανδημία εχει ακόμα πολύ δρόμο αλλα υπάρχει καλύτερη γνώση και περισσότερη ευφυΐα από την πολιτεία αλλα και περισσότερη προσοχή από μέρος του κόσμου και το μεγάλο πλεονέκτημα του τείχους των εμβολιασμένων. Στην τωρινή συγκυρία είναι τα  σχολεία  το κρίσιμο στοίχημα που αντανακλά στην κοινωνία και την οικονομία την ψυχολογία της ψυχραιμίας αλλα και αποτελεσματικότητας του κράτους απέναντι στις περσινές υπερβολές. Η ταχεία εμπλοκή των παιδιάτρων στους εμβολιασμούς , τα πολλαπλά συνεχή τεστ ,η γρήγορη απομόνωση  των κρουσμάτων, η εναλλακτική των μικρών τοπικών λοκντάουν χωρίς συνολικές συνέπειες αλλα και η συνεχιζόμενη εγρήγορση και επάρκεια του συστήματος υγείας (Μεθ, εοδυ, κλίνες κοβιντ, εμβολιασμοί )είναι μονόδρομος 

4..Ταυτόχρονα όμως έχουμε  στην δημόσια υγεία αλλα και στην κουλτούρα μεγάλου μέρους της κοινωνίας ,μια ριζικά νέα πραγματικότητα   με καινούργια δεδομένα που προέκυψαν από την διαχείριση της πανδημίας Η κατάσταση κρίσης επέτρεψε την ταχύτατη, απρόσκοπτη και πρωτοφανή γενίκευση της άυλης συνταγογράφησης.  Η ψηφιακή επέλαση-με καταλυτική προσφορά στην άψογη οργάνωση των εμβολιασμων-οδηγει σε ένα επόμενο μεγάλο στόχο ,την ενοποίηση ολων των υπηρεσιών υγείας Πράγματι η τωρινή εισροή των πόρων του ταμείου ανάκαμψης διαθέτει  στον τομέα αυτό   ένα ποσό γύρω στα 1,3 δις που επιτρέπει την εφαρμογή πλήρους  ηλεκτρονικής διασύνδεσης των νοσοκομείων την ψηφιακή ενοποίηση του ΕΟΠΥΥ αλλα και την ευρύτατη χρήση του ηλεκτρονικού φακέλου ασθενούς στην ολοκληρωμένη πρωτοβάθμια φροντίδα. Αυτά τα δεδομένα μπορεί να αξιοποιήσει άμεσα η νέα ηγεσία .Υπάρχουν  τρία άμεσα μέτωπα καθοριστικών μεταρρυθμίσεων:

Α.. Η ταχεία  μετεξέλιξη του συμπλοκου της πρωτοβάθμιας φροντίδας και η άμεση  ολοκλήρωση των δικτύων οικογενειακών γιατρών σε όλη την επικράτεια . Είναι προφανές ότι αυτή η δικτύωση περιλαμβάνει κέντρα υγείας ,τομυ, δημοτικά ιατρεία αλλα και ολες τις κοινωνικές υπηρεσίες με αναφορά τους δήμους . Το μεγάλο όπλο που εχει στην διάθεση του ο νέος οικογενειακός γιατρός  είναι η ενίσχυση  της προσπάθειας του σε κάθε σπίτι και σε κάθε οικογένεια , με τον συνδυασμό ατομικού ηλεκτρονικού φακέλου και ηλεκτρονικής συνταγογράφησης. Προσφέρει  τεράστιο όφελος σε κάθε πολίτη καθώς  επιτέλους εξορθολογιζεται η σχέση  του με το σύστημα υγείας και ανακόπτεται το παράλογο των περιττών εξετάσεων και της υπερσυνταγογράφησης . 

Β..Η εκμετάλλευση του μονοψωνιου του Εοπυυ και η αξιοποίηση των πληροφοριακών του συστημάτων  μπορεί να δυνατή  την παραπάνω προσπάθεια με την συμβολαιακη κινητοποίηση μεγάλου αριθμού ιδιωτών γιατρών. Αυτό προϋποθέτει  συγκεκριμένα κίνητρα και πλαίσιο εργασίας ,ορισμένο πληθυσμό ευθύνης και ανάλογες απολαβές. Ταυτόχρονα όμως μπορεί να προβεί σε εκείνες τις κινήσεις εκσυγχρονισμού που αναβάλλονται διαρκώς με την απεξάρτηση του από το υπουργείο ,ισολογισμό μετα από δέκα χρονια, αλλα και ανανέωση του κανονισμού παροχών για βελτίωση των προσφερόμενων υπηρεσιών .Και επιτέλους να αποκτήσει ηγεσία και στρατηγική ,να προβεί σε συμφωνίες όγκου τιμών στην προμήθεια φαρμάκων και να καταργήσει τεκμηριωμένα το προκρουστιο clawback που στρεβλώνει την φαρμακευτική δαπάνη

 Γ.. .Η ενοποίηση της ψηφιοποίησης ολων των νοσοκομείων μπορεί να αποδειχθεί ο καταλυτικός παράγων για την τόσο επιθυμητή υγειονομική συνέργεια ολων σε κάθε περιφέρεια .Το  κατεπείγον εδώ ,είναι ο συντονισμός του στόλου των  130 νοσοκομείων ,η διαμόρφωση συμπλεγμάτων και ομάδων ,η συμπληρωματικότητα με κανόνες των ιδιωτικών ,η προώθηση με ολους τους τρόπους της συνεργασίας ολων σε επίπεδο περιφέρειας .Καίρια σημασία στην προώθηση μιας τέτοιάς προσπάθειας εχει και η αντιστοίχιση των διοικητικών με τις υγειονομικές περιφέρειες και η συστηματική και αποφασιστική εμπλοκή της αυτοδιοίκησης 

Συμπερασματικά η τωρινή ηγεσία εχει ένα ανέλπιστο δωρο και μπορεί σε στενή συνεργασία με το υπ. Ψηφιακής μεταρρύθμισης να το αξιοποιήσει στο έπακρο χωρίς μεγάλες, άγονες αντιπαραθέσεις. Είναι μια κεφαλαιώδης τομή που μπορεί να αλλάξει την κουλτούρα υγείας στην χώρα  αλλα και να απλοποιήσει τον τρόπο επαφής και πλοήγησης κάθε απλού πολίτη σε ένα πολύπλοκο σύστημα υγείας