Ένας πολύτιμος χρόνος μισοχαμένος

Αντώνης Δημόπουλος 24 Απρ 2024

1  Ο πρώτος χρόνος μιας δεύτερης κυβερνητικής θητείας ενός κόμματος είναι εξαιρετικά πολύτιμος στη διαμόρφωση προτεραιοτήτων και έναρξη υλοποίησης ενός πλαισίου σημαντικών παρεμβάσεων στα μεγάλα θέματα .Είναι αυτά που προσδιορίζουν την ανάπτυξη και ευημερία της χώρας από την δική του τουλάχιστον οπτική πέρα από το αρχιπέλαγος διεκπεραιώσεων και ρυθμίσεων σε άπειρες μικρότερης εμβέλειας διευθετήσεις. Ειδικά για την ΝΔ η νέα περίοδος, πέρα από το εμφατικό 41%, είχε και την συγκυρία της πολυδιάσπασης της αντιπολίτευσης, σημάδι ότι καμμιά εναλλακτική δεν αποτελούσε για την κοινωνία ισχυρό αντίλογο.

Με δεδομένο το τωρινό σιωπητήριο πρωτοβουλιών στα υπουργεία  από το Μαξίμου μέχρι τις ευρωεκλογές, τίποτα περισσότερο δεν περιμένουμε ως σημαντική κυβερνητική παρέμβαση μέχρι το καλοκαίρι. Είναι όμως επαρκής ένας απολογισμός αυτοσχεδιασμών χωρίς ειρμό σε μικρομεσαία θέματα και διευθετήσεις ( απογευματινά χειρουργεία, ιδιωτικά πανεπιστήμια, επιστολική ψήφος, γάμος ομοφύλων, κ.α. );  Όλων αυτών  που  μόνο η τεράστια συγκυριακή πόλωση που προκλήθηκε  και η συναισθηματική καταιγίδα των ΜΜΕ, με συνεπικουρία την θεατροποιήση μιας μεταπολιτικής εποχιακής  τάσης , τα ανέδειξε σε μείζονες  υστερήσεις  εκσυγχρονισμού;   Η οι  ολέθριοι χειρισμοί και παλινωδίες στα Τέμπη και τις υποκλοπές που φθάνουν να παίρνουν υπαρξιακό χαρακτήρα συνολικής αμφισβήτησης της πολιτείας, επαναφέροντας το κλίμα της μνημονιακής περιόδου;

2  Είναι πράγματι  στις προθέσεις της κυβέρνησης να επιχειρήσει την κάθοδο στα μεγάλα θέματα όπως οι προσδοκίες μετά την εμπειρία της οικονομικής κρίσης αλλά και της πανδημικής εμπειρίας επιβάλλουν; Τα πολυσυλλεκτικά προεκλογικά προγράμματα όλων των κομμάτων-από εργαστηριακούς εμπειρογνώμονες-, μπορούν να αντιστοιχηθούν με πραγματικές  πολιτικές  δημιουργικών ρήξεων και ορθολογικών συναινέσεων με  ορατή, άμεση προοπτική; Γιατί στο μέιζον θέμα της οικονομίας δεν διαμορφώνεται ένας καμβάς των χρηματοδοτήσεων του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ, ένας οδικός χάρτης συνεκτικός ,ώστε να συγκλίνουν  στη δύσκολη προσπάθεια αλλαγής του παραγωγικού μοντέλου όσο το δυνατόν περισσότεροι; Θα ήταν σημαντικό να συνεργασθούν πάνω σε αυτό οι -ελάχιστες -μεγάλες επιχειρηματικές δραστηριότητες όσο και  -οι πολυδιασπασμενες και συχνά φθίνουσες - μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Η στήριξη από στοχευμενες  δημόσιες επενδύσεις και η επένδυση με πολλαπλασιαστικά οφέλη στις περιφέρειες και την κατά το δυνατόν  μεγαλύτερη εμπλοκή και συνεγερση των τοπικών κοινωνιών μπορεί να αποβεί εξαιρετικά γόνιμη αυτήν την περίοδο

Είναι υποδειγματική πχ η προσπάθεια μέρους της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας, του δεύτερου εξαγωγικού μας κλάδου, για επένδυση άνω του 1,5 δις στην Τρίπολη. Θα μπορέσει να στηριχθεί και να ενισχυθεί κεντρικά ώστε να συμπαρασύρει αναπτυξιακά την νότια  Πελοπόννησο με δίκτυα, υποδομές μεταφορές, εκπαίδευση,logistics κλπ; Είναι δυνατόν τέτοιες καινοτόμες και εξωστρεφείς πρωτοβουλίες σε άλλες περιοχές να συμπαρασύρουν σχολαζουσες και τελματωμένες δυνάμεις επιχειρηματικότητας αλλά και κοινωνικής προόδου έξω από τον αθηνοκεντρισμο; Αντίστοιχα εμπνευσμένη είναι και η τωρινή προσπάθεια του Εμπορικού Επιμελητήριου της Αθήνας να ανοίξει νέους δρόμους στα ελληνικά  υποτιμημένα- όσο και ανταγωνιστικά -τρόφιμα στην Γαλλία  σε συνεργασία με το αντίστοιχο επιμελητήριο του Παρισιού. Η εξωστρέφεια και η διείσδυση σε νέες αγορές με ταυτόχρονη βελτίωση ποιότητας, προτυποποίηση αλλά και σωστή προβολή δημιουργούν δυναμικές από κάτω που έχουν λείψει στα πολλά χρόνια της εγχώριας ενδοστρεφειας, ειδικά στον αγροτικό τομέα .

3  Η χώρα, μετά δεκαετή εξαναγκασμένη μνημονιακη πορεία και ακινητοποιημενη από τη διετή πανδημία και την πρόσφατη, σε ένα βαθμό  εισαγόμενη ακρίβεια και πληθωρισμό, βγαίνει σε ένα ξέφωτο αυτενέργειας και μια πιο ώριμη και ανανεωμένη επιχειρηματικότητα. Ο   νέος κόσμος της εργασίας αλλά και ολόκληρη η κοινωνία αναδύει μια σημαντική  δυναμική αποπαγιδευσης και κινητικότητας μια ανάγκη φυγής προς τα εμπρός. Πρώτα σημάδια ανάκαμψης είναι αισθητά παρά την εύθραυστη οικονομία, τις αξιολογήσεις των αγορών, την υστέρηση άμεσων ξένων επενδύσεων, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Μαζί συνυπάρχουν και οι στρεβλώσεις, δυσπιστίες, εμμονές και αναστολές που μας κρατούν πίσω στη συντήρηση του παρωχημένου, στις αδράνειες του φθαρμένου αλλά σίγουρου.

Είναι προφανές ότι μια μαξιμοκεντρικη ,συγκεντρωτική εκδοχή του «επιτελικού κράτους», παρά την όποια ταχύτητα διεκπεραιώσεων, δεν προσφέρει αυτονόητα  τις μεγάλες αναγκαίες τομές για την εκτεταμένη αναδιάρθρωση και κυρίως κινητοποίηση όλων. Τα υπουργεία ολιγωρούν, αδυνατώντας να επεξεργασθούν σε βάθος και να εφαρμόσουν μεγάλες και συνθετικές επιλογές μεταρρυθμίσεων  πραγματικά σημαντικών. Η ΝΔ χάνει πολύτιμο χρόνο αλλά φαίνεται και απρόθυμη να ξεφύγει από το συντηρητικό παρελθόν της και ανίσχυρη να αποτελέσει ουσιαστική δύναμη προόδου περιοριζόμενη στα επιφαινόμενα, στα ασφαλή αλλά και επιπόλαια, αδυνατώντας να μετεξελιχθεί σε σύγχρονη  φιλελεύθερη δύναμη.

Είναι οδυνηρό να κλείσει άδοξα αυτό το μεσοπρόθεσμο και ελπιδοφόρο παράθυρο ευκαιρίας κατά την σημαντική αυτή περίοδο  της δυνατότητας μετασχηματισμού της οικονομίας μας. Πέρα από άγονες πολιτικές αντιπαραθέσεις, κατασκευή αντιπάλων και συνωμοσιολογίες αλλά και απεραντολογίες ασημαντότητας ,υπάρχει καθαρό μυαλό και διάθεση για σύνθεση σε νέες πρακτικές; Μήπως τελικά η πολιτική πρέπει να «ακούσει» καλυτέρα την κοινωνία και να την προλάβει όσο είναι καιρός;