Η βρετανική υποχώρηση

Αντώνης Τριφύλλης 06 Μαϊ 2014

.

«Τα όνειρά σου μην τα λες γιατί μια μέρα κρύα

.

μπορεί και οι φροϊδιστές να ?ρθουν στην εξουσία»

.

Διονύσης Σαββόπουλος

.

Τα νεότερα από τις ευρωπαϊκές εκλογές είναι η δημοσκοπική αναρρίχηση του Νάιτζελ Φάρατζ, ηγέτη του αντιευρωπαϊκού Κόμματος της Ανεξαρτησίας του Ηνωμένου Βασιλείου, στην πρώτη θέση. Και η κατακρήμνιση του Συντηρητικού Κόμματος στην τρίτη. Εντρομος ο Ντέιβιντ Κάμερον διακηρύσσει πλέον ότι θα τηρήσει την υπόσχεσή του για δημοψήφισμα το 2017 με ερώτημα την έξοδο της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Ταυτόχρονα, μεγάλης κυκλοφορίας εφημερίδα της Σκωτίας παίρνει ανοιχτά θέση υπέρ του «ναι», το οποίο θα κληθούν να απαντήσουν το φθινόπωρο οι κάτοικοι στη Σκωτία με δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της. Βασικό πρόταγμα των Σκωτσέζων είναι η παραμονή τους στην ΕΕ, την οποία απειλεί το δημοψήφισμα του Κάμερον.

.

Το σκηνικό υποχώρησης της παλαιάς αυτοκρατορίας στη διεθνή σκηνή με σοβαρές επιπτώσεις στην οικονομία της και στην ηγεμονική της θέση σκιαγραφείται από την ιδεοληψία του Κάμερον και την επικυριαρχία της οικονομίας των χρηματαγορών – οι οποίες παράγουν το 30% της βρετανικής οικονομίας και, ταυτόχρονα, απειλούν νόμισμα και κρατικά ομόλογα στην πρώτη κρίση τύπου 2007. Οι Αγγλοι κατόρθωσαν να μπλοκάρουν όλες τις οδηγίες της Κομισιόν την τελευταία τετραετία που είχαν στόχο τη ρύθμιση της αγοράς παραγώγων, με αποτέλεσμα η ΕΕ να είναι λιγότερο θωρακισμένη ακόμη και από τις ΗΠΑ. Πρόσφατα, η Γερμανία και η Γαλλία αποφάσισαν να προχωρήσουν από κοινού στη φορολόγηση των χρηματοοικονομικών συναλλαγών (φόρος Τόμπιν), μια και η σχετική οδηγία δεν πέρασε σε κοινοτικό επίπεδο. Και πάλι το City απεδείχθη ισχυρότερο της κοινής λογικής.

.

.

Οταν ο Κάμερον ανέλαβε τη διακυβέρνηση μετά τα συντρίμμια που άφησε η απορρύθμιση των αγορών της σκιώδους τραπεζικής και τη διάσωση των τραπεζών της με κρατικά δάνεια, έβγαλε από το τσεπάκι του το δημοψήφισμα, ναι ή όχι στην ΕΕ. Οι πολίτες, γαλουχημένοι συστηματικά από τον Τύπο του Μέρντοκ και από την ισχυρή ευρωσκεπτικιστική πτέρυγα των Συντηρητικών σε αντιευρωπαϊκές θέσεις, σε ποσοστό 60% ήταν υπέρ της αποχώρησης.

.

Βαθμιαία, όμως, οι πραγματικές παραγωγικές δυνάμεις τις Αγγλίας άρχισαν να ψιθυρίζουν ότι η έξοδος θα έχει καταστροφικές συνέπειες για μια οικονομία που έχει συρρικνωθεί σημαντικά. Η ευφορία από τα έσοδα της οικονομίας καζίνο, των πετρελαίων της Βόρειας Θάλασσας και της φούσκας των ακινήτων, αλλά και η συνεχής συρρίκνωση της μεσαίας τάξης προς όφελος όλο και λιγότερων, επέτειναν την αλαζονική άποψη για την ισχύ της χώρας. Η πρόσδεση στη συμμαχία με τις ΗΠΑ θεώρησαν ότι είναι αρκετή για μια πορεία εκτός ευρώ. Επιχαίροντας για τις δυσκολίες της ευρωζώνης έβλεπαν τις τεράστιες προσπάθειες για το ενιαίο νόμισμα ως δικαίωση της θέσης τους.

.

Δεν πέρασαν πολλά χρόνια και οι λογικοί στην κυβέρνηση προσχώρησαν στη λογική των ΗΠΑ: τυχόν διάλυση του ευρώ θα έχει καταστροφικές συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία. Αίφνης, λοιπόν, οι βρετανοί ιθύνοντες, επιμένοντας στη νομισματική απομόνωση της Αγγλίας, άρχισαν να συμβουλεύουν την ευρωζώνη να διασωθεί. Ταυτόχρονα, οι εξαγωγικές βιομηχανίες (όσες έχουν απομείνει), με πρωτοφανή αυστηρότητα και οι εκπρόσωποί τους έψεξαν τον Κάμερον για την αποκοτιά του να εξαγγείλει δημοψήφισμα – το οποίο θα κερδίσει με βεβαιότητα. Η βιομηχανία, είπαν, δεν μπορεί να ζήσει εκτός Ευρώπης, που είναι ο καλύτερος πελάτης της. Ούτε μπορεί να αντέξει τη διαρκή αμφισβήτηση. Οι πελάτες τους άρχισαν να τους ρωτούν τι θα γίνει αν η Αγγλία βγει από την Ευρώπη. Και αυτή η συζήτηση προφανώς τους αποδυναμώνει όλο και περισσότερο.

.

Τότε ο Κάμερον έκανε μια ανεπαίσθητη στροφή. Αρχισε να ενστερνίζεται το επιχείρημα της μειοψηφίας του κόμματός του ότι τα βρετανικά συμφέροντα τα υπερασπίζεται καλύτερα «εντός», παρά «εκτός». Επισκέφθηκε την καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ και της απέσπασε την υπόσχεση ότι, έως το 2017, από κοινού, θα μειώσουν τομείς κοινοτικής δράσης, οι οποίοι θα επανέλθουν στην εθνική κυριαρχία των κρατών-μελών. Αυτό, θεώρησε ο Κάμερον, ήταν αρκετό για να αποφύγει το καταστροφικό δημοψήφισμα. Η σαφής στροφή των Εργατικών κατά του δημοψηφίσματος, ο Κάμερον θεώρησε ότι θα του δώσει επιχειρήματα ώστε να αποτρέψει την αποκοτιά. Ολα αυτά ήρθαν αργά. Το κόμμα του, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, έρχεται πλέον τρίτο, με πρώτο το κόμμα του γνήσιου αντισυστημισμού. Αναμενόμενο.

.

Το ζούμε και στην Ελλάδα, όπου η αντισυστημική ρητορική Αριστεράς και Δεξιάς είχε ως αποτέλεσμα τελικά να δυναμώσουν οι γνήσιοι αντισυστημικοί.

.

Επιμύθιον: όσοι ονειρεύονται δημοψηφίσματα εκεί που δεν τους παίρνει, καλό είναι να σκέφτονται περισσότερο και να μη μιλάνε καθόλου, γιατί μια μέρα κρύα…

.