Η «αυτοπαγίδευση» των 58

Παναγιώτης Παναγιώτου 03 Μαρ 2014

Δεν έχουμε ακούσει άνθρωπο που να αυτοτοποθετείται στον ευρύτερο χώρο της Κεντρο­αριστεράς, που να μην επιθυμεί την ευρύτερη δυνατή ενότητα του χώρου. Εξ ου και τα μεγάλα δημοσκοπικά ποσοστά, όταν διατυπώνεται γενικά το σχετικό ερώτημα.

Τα «αγκάθια» εμφανίζονται όταν αρχίσει η συζήτηση γύρω από το πώς θα γίνει αυτό. Και το πρόβλημα δεν έγκειται στις «ιδιομορφίες» κάποιων πρωταγωνιστών των σχετικών και ποικιλόμορφων πρωτοβουλιών, έστω κι αν σε έναν βαθμό υπάρχουν κι αυτές. Το πρόβλημα της Κεντροαρι­στε­ράς είναι η απώλεια της κοινωνικής βάσης της και το ζητούμενο είναι πώς αυτή θα επανέλθει στον κεντροαριστερό χώρο, μέσα από μια διπλή επανασύσταση: τόσο της κοινωνικής βάσης της όσο και του πολιτικού προσωπικού της.

Είναι κατ? εξοχήν πολιτικό εγχείρημα. Δεν εξαντλείται σε μια συνένωση, κάτω από έναν ενιαίο τίτλο ενός πολιτικού προσωπικού είτε παλαιότερου είτε νεότερου, με ευθύνες και φθορές εκ του παρελθόντος ή άφθαρτου. Ολα βέβαια έχουν σημασία. Οπως και η «πολιτική τοξικότητα» ορισμένων πολιτικών υποκειμένων της μεταπολίτευσης, που δίνουν έντονη αρνητικότητα σε κάθε νέο εγχείρημα…

Το πρόβλημα πάντως της Κεντρο­αριστεράς καθορίζεται από δύο πολιτικά στοιχεία: Πρώτον, την ευρύτερη αμηχανία και τη συντηρητικοποίηση της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, στο πλαίσιο μιας αρρύθμιστης παγκοσμιοποίησης, καθώς καταρρέουν οι βασικοί πυλώνες της πολιτικής της, στην πρόνοια, την παιδεία, την υγεία κ.α. Εχουμε μια ουσιαστική υποχώρησή της στον συντηρητικό ευρωπαϊκό σχεδιασμό. Και δεύτερο πολιτικό στοιχείο, ειδικά για την Ελλάδα, είναι η κρίση και ο τρόπος αντιμετώπισής της, που «διαμέλισε» κυριολεκτικά την ισχυρή παραδοσιακή Κεντροαρι­στερά που είχαμε.

Οι ετεροπροσδιορισμοί -ούτε νεοφιλελευθερισμός ούτε λαϊκισμός δεξιός ή αριστερός- έχουν σαφώς την πολιτική αξία τους. Απου­σιάζει, όμως, ο σαφής αυτοπροσδιορισμός και η επανατοποθέτηση σε καθοριστικά ζητήματα, όπως είναι τα όρια δημόσιου – ιδιωτικού, ο τρόπος αντιμετώπισης των διευρυνόμενων κοινωνικών ανισοτήτων, της ανεργίας, του τύπου ανάπτυξης που επιδιώκεται κ.λπ.

Με άλλα λόγια, ζητείται η νέα και συγκεκριμένη λαϊκότητα της Κεντρο­αριστεράς, πάνω στην οποία θα ανασυνθέσει την κοινωνική βάση της. Οσο αυτό δεν γίνεται με σαφήνεια, το εγχείρημα της ανασυγκρότησης της Κεντροαριστεράς θα είναι έωλο. Δυστυχώς αυτές τις παραμέτρους δεν τις στάθμισε σωστά η Κίνηση των «58». Βιάστηκε. Εβαλε το «κάρο πριν το άλογο» και επέδειξε ασύγνωστη άγνοια πολιτικού κινδύνου. «Εκβίασε» εξελίξεις που δεν είχαν «ωριμάσει» πολιτικά και υπέπεσε, με το «καλημέρα», σε δύο σοβαρά λάθη. Πρώτον, συνέδεσε το εγχείρημα της ανασυγκρότησης της Κεντρο­αριστε­ράς με τη στήριξη του σημερινού κυβερνητικού σχήματος, που δεν συνιστά «προνομιακό πεδίο» εκκόλαψης μιας σύγχρονης Κεντροαρι­στεράς με κοινωνικές αναφορές, αγνοώντας μάλιστα την τρέχουσα πολιτική επικαιρότητα.

Και δεύτερον, έσπευσε να υιοθετήσει σαν συστατικό στοιχείο της πρωτοβουλίας μια πρώιμη και δεσμευτική κοινή κάθοδο στις ευρωεκλογές (ΠΑΣΟΚ – ΔΗΜΑΡ – προσωπικοτήτων και κινήσεων), υποτιμώντας τις κυβερνητικές δεσμεύσεις του ΠΑΣΟΚ, αλλά και τις ευρύτερες και αξεκαθάριστες πολιτικές διαφορές του ευρύτερου χώρου.

Αποτέλεσμα ήταν ο κατακερματισμός και η όξυνση των αντιπαλοτήτων στον χώρο. Και αντί για «καταλύτης» ενότητας, η Κίνηση των «58» έγινε μέρος των αντιπαραθέσεων, ακόμα στο τέλος και με το… ΠΑΣΟΚ, όταν το εγχείρημα εξέπεσε σε μια μονοσήμαντη συνεργασία μαζί του. Ενώ στο «προσκλητήριο» δεν ανταποκρίθηκε ούτε το «καλό ΠΑΣΟΚ» (Φλωρίδης, Διαμα-ντοπούλου, Αλέκος Παπα­δό­πουλος κ.ά.). Η συνειδητοποίηση των λαθών είναι προϋπόθεση για την επόμενη μέρα των ευρωεκλογών. Η εμμονή στα λάθη δεν βοηθάει.Χρειά-ζονται «καταλύτες» γνήσιοι και όχι σύγχυση ρόλων…