Η άϋλη κληρονομιά δεν θελει ατζέντηδες

Γιώργος Λιγνός 07 Μαρ 2024

Μου ξανάρχονται ένα- ένα χρόνια δοξασμένα. Αυτό το τραγούδι μου ήρθε στο μυαλό στο άκουσμα της είδησης πριν λίγες ημέρες 

Ξεκίνησε η διαβούλευση για το νομοσχέδιο του Υπουργείου Πολιτισμού με τίτλο «Μέτρα για τη διαφύλαξη και την ανάδειξη της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, την προστασία και ενίσχυση του ελληνόφωνου τραγουδιού και της ορχηστρικής μουσικής απόδοσης του ελληνόφωνου τραγουδιού και την προστασία και διάχυση της ελληνικής γλώσσας, στο πλαίσιο της διαφύλαξης και ανάδειξης της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς –

Φοβίσιμος ο τίτλος και φιλόδοξος,  μα την αλήθεια,  ο   στόχος της διάσωσης της άϋλης πολιτιστικής κληρονομιάς. Δηλαδή   όλων αυτών που μας έχουν κληροδοτηθεί από τις προηγούμενες γενιές, είτε είναι η γλώσσα μας, είτε τα  έθιμά μας, είτε   τα τραγούδια μας είτε χιλιάδες άλλα πράγματα που χωράνε πίσω από αυτό το «μας».

Κι αν είναι κάτι που μας κάνει  να τα συντηρούμε και να τα πηγαίνουμε παρακάτω είναι η βιωματική σχέση μαζί τους. Είναι οι μνήμες  τα συναισθήματα  που νοιώσαμε, ακόμα και η συνήθεια.

Κι αν κάποια από αυτά ξεφτάνε, προκαλώντας αγωνία για την απώλεια της ταυτότητά μας σε μερικούς,  είναι επειδή τίποτα δεν μένει  ακίνητο  , ίδιο και απαράλλαχτο στο χρόνο .

Κι έτσι νέες συνήθειες ή πρακτικές έρχονται και παίρνουν τη θέση των παλιών.

Γι αυτό άλλωστε  οι  άνθρωποι ιδρύουν σωματεία  με σκοπό την προβολή και τη μελέτη μιας επιμέρους κληρονομιάς και φυσικά την ανάδειξή της. Αυτά όμως που ενθουσιάζουν εσάς  μπορεί να μην ενθουσιάζουν κάποιους άλλους. Αυτός είναι πλούτος μιας πλουραλιστικής  κοινωνίας

Θα αναρωτηθείτε λοιπόν κι εσείς όπως κι εγώ τι νόημα έχει το νομοσχέδιο αυτό; Πως εννοεί το Υπουργείο την ανάδειξη; 

Μα με την επιβολή ποσοστώσεων στο είδος της μουσικής  που θα παίζεται σε δημόσιους χώρους. Τουλάχιστον ένα 45 % των ακουσμάτων πρέπει να είναι ελληνικά χωρίς να βάζει κριτήρια ποιότητας, γιατί δεν μπορεί να βάλει.

Το νομοσχέδιο είναι πολύ αναλυτικό. Ποσοτικοποιεί την υποχρέωση  συσχετίζοντάς την μάλιστα και με τον αριθμό των κλινών στα ξενοδοχεία, των τετραγωνικών και των επισκεπτών στα εμπορικά κέντρα εισάγοντας ποσοτικά κριτήρια για όλες τις περιπτώσεις.

Ο νόμος είναι σαφής και δεν φείδεται απειλών προκειμένου να προστατεύσει την κληρονομιά μας!  Στο άρθρο 14 σε 6 παραγράφους ο νομοθέτης  εκδιπλώνει  την φαντασία του. Ας διαβάσουμε την πρώτη.

Αν παραβιαστούν οι υποχρεώσεις του άρθρου 8, με κοινή απόφαση των αρμοδίων οργάνων των Υπουργείων Πολιτισμού και Τουρισμού, η οποία εκδίδεται μετά από αιτιολογημένη εισήγηση του Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας (Ο.Π.Ι.), χορηγείται στον έχοντα την εκμετάλλευση του ξενοδοχείου ή του σύνθετου τουριστικού καταλύματος, εύλογη προθεσμία για συμμόρφωση, η οποία δεν μπορεί να υπερβαίνει τους δύο (2) μήνες. Εντός δέκα (10) ημερών από την πάροδο της προθεσμίας συμμόρφωσης, ο υπόχρεος οφείλει να υποβάλλει στον Ο.Π.Ι. τους μορφότυπους που αποδεικνύουν τη συμμόρφωσή του με τις υποχρεώσεις του άρθρου 8  

Αν δεν υποβληθούν οι μορφότυποι (φορμες δλδ) ή από τους υποβληθέντες μορφότυπους διαπιστώνεται μη συμμόρφωση προς τις υποχρεώσεις του άρθρου 8, με κοινή απόφαση των αρμοδίων οργάνων των Υπουργείων Πολιτισμού και Τουρισμού, η οποία εκδίδεται κατόπιν αιτιολογημένης εισήγησης του Ο.Π.Ι., επιβάλλεται στον υπόχρεο πρόστιμο από δύο χιλιάδες (2.000) ευρώ έως είκοσι χιλιάδες (20.000) ευρώ ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης, η οποία εξαρτάται από τη διαπιστωθείσα απόκλιση από το υποχρεωτικό ποσοστό δημόσιας εκτέλεσης, από τη δυναμικότητα σε κλίνες του τουριστικού καταλύματος και την υποτροπή του παραβάτη.

Εγω όμως το μόνο που βλέπω είναι  ότι    παζαρεύεται η ανάδειξη  ενός αγαθού   που ανήκει στη σφαίρα των ιδεών  με βάσει τον αριθμό των κλινών η των τετραγωνικών και καθορίζοντας υποθέτω διαφορετικά πρόστιμα. Και συνεχίζει με άπταιστη διοικητική λογική να εξειδικεύει τις περιπτώσεις των παραβάσεων και τις ποινές.  Η γραφειοκρατική και διοικητική λογική στα καλύτερά της.    Παλιά μου τέχνη κόσκινο.

Το νομοσχέδιο το  υποστηρίζουν θερμά οι εκπρόσωποι των Ελλήνων δημιουργών και δικαιολογημένα  αφού τους αυξάνει την πίτα των εσόδων από τα πνευματικά δικαιώματα. Και για να μην παρεξηγηθώ δεν είμαι κατά  της προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων. 

Διαφωνώ όμως κάθετα  με την σύλληψη του νομοσχεδίου  και   η ιδέα του να υποδεικνύει το κρατος τι μουσική θα ακούγεται στα ξενοδοχεία,   στους σταθμούς η σε άλλους χώρους δημόσιας χρήσης με πηγαίνει δεκαετίες πίσω σε άλλες εποχές και σε άλλα  καθεστώτα. Ο νοών νοείτω.

Η κακοποίηση της ελληνικής γλώσσας στην τηλεόραση δεν  απασχολεί  το Υπουργείο; Μια και το νομοσχέδιο μιλάει για «προστασία και διάχυση της ελληνικής γλώσσας» ευκαιρία θα ήταν να   πέφταν μερικά πρόστιμα  κι εκεί.  Θα μαζευόντουσαν και   χρήματα ενώ θα έγραφε καλά στο μυαλό αυτών που φοβούνται για  της εθνική μας  ταυτότητα. Με προφανή πολιτικά οφέλη μάλιστα. 

Σχόλιο στην εκπομπή Καθρέφτης του Χρήστου Μιχαηλίδη στo Α΄Πρόγραμμα της ΕΡΤ