EastMed και συμμαχίες

Παναγιώτης Ιωακειμίδης 19 Ιαν 2022

Στερνή μου γνώση. Στις 7 Ιανουαρίου 2020 σε άρθρο μου στη θέση αυτή με τίτλο «Ερωτηματικά για τον αγωγό» είχα   διατυπώσει την εκτίμηση ότι ο αγωγός East Med  δεν ήταν ρεαλιστική επιλογή  για λόγους οικονομικούς, τεχνικούς, περιβαλλοντικούς και γεωπολιτικούς. ΄Ηταν λίγες μέρες μετά την υπογραφή στην Αθήνα της συμφωνίας κατασκευής του από Ελλάδα, Κύπρο και  Ισραήλ.Τότε βέβαια σχεδόν  οι πάντες  πανηγύριζαν επικαλούμενοι και  την υποστήριξη προς τον αγωγό που έδειχναν οι ΗΠΑ.. Στο βιβλίο μου «Επιτεύγματα και Στρατηγικά Λάθη της Εξωτερικής Πολιτικής της Μεταπολίτευσης» ανέπτυξα  εκτενέστερα τους λόγους   γιατί ο    East Med δεν ήταν ρεαλιστικό σχέδιο    και γιατί οι ΗΠΑ θα απέσυραν  εν καιρώ την υποστήριξή τους για λόγους οικονομικούς  και κυρίως   γεωπολιτικούς . 

Ωστόσο καθώς μας αρέσουν οι μύθοι, συνεχίζαμε τη ρητορική υπέρ του αγωγού. Για να προσγειωθούμε τώρα στην πραγματικότητα. Οι ΗΠΑ απέσυραν την υποστήριξή τους  και  αυτό ήλθε γιια  ορισμένους ως περίπου «κεραυνός εν αιθρία».  Και την απέσυραν πρωτίστως για γεωπολιτικούς λόγους. Καθώς η κυβέρνηση Μπάιντεν θέλει να εξαλείψει πηγές ενόχλησης ( αίσθηση περικύκλωσης)  της Τουρκίας που την οδηγούν εκτός Δυτικού στρατοπέδου, στην αγκάλη του Πούτιν. Ο  αγωγός ήταν μια τέτοια πηγή .  Όταν τον περασμένο Οκτώβριο στη συνάντηση Μπάιντεν – Ερντογάν στη Ρώμη αποφασίστηκε η σύσταση κοινού Αμερικανο-Τουρκικού μηχανισμού για την εξομάλυνση των σχέσεών τους, ελάχιστη σημασία φαίνεται να του απέδωσε η Αθήνα. Ένα από τα πρώτα... θύματα  του μηχανισμού αυτού  είναι ο  East Med ( δεύτερο δεν αποκλείεται να ειναι το οριστικό πάγωμα της δίκης της Τουρκικής  Haklhbank στις ΗΠΑ)  . Βέβαια εάν o EastMED   ήταν ρεαλιστικό σχέδιο  , οικονομικά και πολιτικά,  θα είχε προχωρήσει ανεξάρτητα από την υποστήριξη ή μη των ΗΠΑ.  Αλλά δεν είναι και προς την άποψη αυτή τείνει τώρα   και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ο πολυτραγουδισμένος όμως αγωγός αφήνει πίσω του ένα τοξικό απόβλητο: το έκνομο Τουρκο-Λιβυκό μνημόνιο οριοθέτησης. Και ο νοών νοείτο...

Μια  συναφής  με τον αγωγό κίνηση  μας που εξελίσεται προβληματικά  παρά την αντίθετη ρητορική είναι οι τριμερείς συμπράξεις και ιδιαίτερα οι  αμυντικές συμμαχίες που κατασκευάσαμε με Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) και Σ. Αραβία με την πεποίθηση ότι θα είναι στο πλευρό μας εναντίον της Τουρκίας. Με τη διαφορά ότι αυτή τη στιγμή οι σχέσεις των δύο αυτών χωρών με την Τουρκία βελτιώνονται σταθερά( επικείμενες επισκέψεις Ερτογάν, κ,λπ) . Δύο δημοσιεύματα στους Financial Times την περασμένη εβδομάδα είναι εξόχως διαφωτιστικά  για τις στρατιωτικής  μορφής σχέσεις που οικοδομήσαμε με τις εν λόγω χώρες (αν και θα πρέπει να έχουμε ισχυρές οικονομικές και πολιτικές σχέσεις). Το πρώτο (“Abu Dhabi fund bucks the trend to bet on Turkey”,  12/1) αποκαλύπτει ότι το κρατικό επενδυτικό όχημα (ADQ)  των  ΗΑΕ( ADQ) «αγοράζει την Τουρκία» με  επενδύσεις πολλών δισεκατομμυρίων.  Ενώ, όπως γράφει,τα ΗΑΕ  εγκαταλείπουν την ενεργή (assertive) εξωτερική πολιτική υπέρ της οικονομικής διπλωματίας. Άραγε μπορεί  να πιστεύει η Αθήνα   ότι όταν  ενεργοποιήσει τη ρήτρα αμοιβαίας συνδρομής (που συνήψαμε με τα ΗΑΕ) σε περίπτωση ανάγκης  το Άμπου Ντάμπι θα σπεύσει στο πλευρό μας;  Το δεύτερο δημοσίευμα  (“Saudi Arabia turns to Gulf States to replenish depleted air defences” – 9/1) διεκτραγωδεί τη θλιβερή κατάσταση στην οποία βρίσκεται η αεροπορία του άλλου υποτίθεται εταίρου μας, Σ. Αραβίας η οποία αδυνατεί να αντιμετωπίσει τις επιθέσεις των ανταρτών Houtsi από την Υεμένη (proxies του Ιράν). Άλλωστε εμείς δανείζουμε patriots στη χώρα. Και παρά ταύτα περιμένουμε συνδρομή.

Η Ελλάδα έχει άλλες   αξιόπιστες  εναλλακτικές επιλογές για την άμυνά της. Δεν χρειάζεται να τρέχει στον Αραβικό  Κόλπο στον οποίο τελικά θα επικρατήσει  η Τουρκία  ως περιφερειακή δύναμη.  (Και βέβαια  η  Ελλάδα(-ένοπλες δυνάμεις-    μπορεί και μόνη της να  αναχαιτίσει  μια Τουρκική επίθεση. Ούδεποτε έγραψα κάτι  διαφορετικό .  Έγραψα ότι δεν μπορεί   να αναχαιτίσει  την Τουρκία από το να αναδειχθεί σε περιφειακή, ενδεχομένως ηγεμονική δύναμη. Δύο διαφορετικά πράγματα).

EastMed-Αραβικές συμμαχίες: «ειναι κακό στην άμμο να χτίζεις παλάτια ....»

Πηγή: www.tanea.gr