Η αξιωματική (για πόσο;) αντιπολίτευση

Θόδωρος Σούμας 14 Νοε 2023

Ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται σε έναν τεράστιο και αποσταθεροποιητικό αναβρασμό, που εμπεριέχει αρκετά στοιχεία ακροτήτων, ανισορροπίας, αλληλοσπαραγμού και γελοιότητας… Από ότι φάνηκε στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του Σαββάτου 11/11/23, τα στελέχη δείχνουν πως το πάνε στα άκρα και το έχουν τερματίσει, βγάζουν μεταξύ τους τα μάτια τους, χωρίς εσωκομματική πολιτική συνοχή και τάξη. Δεν μπορoύν να ηρεμήσουν λίγο και να μιλάνε πολιτισμένα. Tο να το ξεφτιλίζουν εντελώς  χωρίς να εκφράζουν τις απόψεις τους με αξιοπρέπεια και ηρεμία, το να ουρλιάζουν τα γηραιά στελέχη της γενιάς του Πολυτεχνείου, καθίσταται γελοίο κι αποτρόπαιο... Η διάσπαση ουσιαστικά έγινε, η Ομπρέλα αποχώρησε οριστικά από την Κεντρική Επιτροπή του Σαββάτου. H απόφαση της ΚΕ δεν μιλά για διαγραφές, ούτε για δημοψήφισμα, μα αποδοκιμάζει τους διαφωνούντες επικεφαλής της αριστερής τάσης Ομπρέλας. Kασσελάκης και Ομπρέλα – και σε μεγάλο βαθμό κι η Αχτσιόγλου – αλληλοτρώγονται. Η Αχτσιόγλου και ο Τεμπονέρας θα παραμείνουν στον ΣΥΡΙΖΑ για να περιμένουν την αποτυχία του Κασσελάκη στις Ευρωεκλογές, ιδίως η Αχτσιόγλου, με τις δικές τους φιλοδοξίες και στοχεύσεις...

Η Αχτσιόγλου (κι ακόμη περισσότερο η Ομπρέλα) δεν μπορεί και δεν θέλει να αποδεχτεί τη στάση, τις απόψεις, το στυλ και ύφος, και την κομματική συμπεριφορά, που αγνοεί τις διαδικασίες του καταστατικού, του προέδρου Κασσελάκη. Ο ομογενής πρόεδρος έχει μουλαρώσει και είναι πεισμένος πως ακόμη ηγείται της αξιωματικής αντιπολίτευσης, κάτι που είναι αμφίβολο για το επόμενο διάστημα, από όλες τις οπτικές γωνίες κι αν το δούμε (εννοώ πως ο ΣΥΡΙΖΑ ίσως δεν είναι πια δεύτερο κόμμα)… Το ΠΑΣΟΚ μάλλον είναι, ουσιαστικά, η πρώτη δύναμη της αντιπολίτευσης σε εν δυνάμει ψηφοφόρους, χωρίς ο τυχερός Ανδρουλάκης να κάνει, πραγματικά, κάτι νέο, καθοριστικό, δημιουργικό και ρηξικέλευθο. Απλά αφήνει τους συριζαίους να αλληλοσκοτώνονται, διατηρώντας το κόμμα του ενιαίο. Θα πιστεύει πως αρκεί να κάνει το ίδιο και με τη ΝΔ, που υποτίθεται πως κι αυτή θα εκπέσει από την αναπόφευκτη φθορά της.

Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος Στέφανος Κασσελάκης κοντράρεται σκληρά, συγκρούεται με τους παραδοσιακούς αριστερούς του κόμματος και αντιδρά πολύ αδέξια, μη γνωρίζοντας τις διαδικασίες και τους κανόνες του ριζοσπαστικού αριστερού κόμματος ΣΥΡΙΖΑ, του οποίου προΐσταται... Πιέζεται τόσο πολύ από τους βέρους και καθαρούς αριστερούς του ΣΥΡΙΖΑ, που ενώ πήγαινε για "πατριωτική σύγχρονη αριστερά" κι ενώ τον κατηγορούν πως δεν είναι αριστερός μα φιλελεύθερος & επιχειρηματίας, αντιδρά πολύ άτεχνα και σε μερικό καιρό μπορεί δυστυχώς να εξελιχθεί σε λαϊκιστή αριστερό (διότι είναι και φαφλατάς όπως αυτοί).

Λόγω προσωπικής αντισυμβατικότητας (γκέι, ομογενής, μπίζνεσμαν, feet, δηλ. αθλητικός και νέος) έχει την τάση να γίνεται επιθετικός και να λαϊκίζει. Μπορεί, πιεσμένος από παντού, να ενταχτεί τελικά, κακήν κακώς, στο κυρίαρχο, παραδοσιακό, επιθετικό, πολακικό και λαϊκίζον πνεύμα και ρεύμα του αποψιλωμένου, αδύναμου ΣΥΡΙΖΑ, γιατί δεν έχει πολλά περιθώρια ελιγμών υπό την πίεση των παραδοσιακών και καθαρών αριστερών του κόμματος, ήτοι να ακολουθήσει τη γραμμή και τη ρητορική του οξύθυμου, ωμού κι αψιού συμπατριώτη του, Π.Πολάκη. Ο Κασσελάκης, όπως υποβάθμισε τον διάλογο στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, υποβάθμισε δυστυχώς πολύ και το θετικό επίτευγμα της απόκτησης της επενδυτικής βαθμίδας και είπε χοντράδες για τη «σπατάλη» την εποχή του εκσυγχρονιστή Σημίτη. O Kασσελάκης δεν έχει ακόμη καμία στρατηγική γιατί λειτουργεί υπό καθεστώς πιέσεων, από Ομπρέλα, «6 συν 6» και Πολάκη, που η καθεμία πλευρά τον ωθεί να υιοθετήσει τη δική της πολιτική ατζέντα. Άρα δεν είναι δυνατόν να προωθήσει κάποια ατζέντα που ίσως και να έχει στο κεφάλι του.

Τα παραδοσιακά στελέχη είναι σήμερα, αντικειμενικά, αραχνιασμένα και πεπαλαιωμένων ιδεών, ξεπερασμένοι ηλικιωμένοι που οφείλουν να παραμερίσουν. Ό,τι είχαν να δώσουν, συνήθως αρνητικό ή και λίγα καλά, το έδωσαν. Τα μέλη και στελέχη των δύο παραδοσιακών αριστερών τάσεων προσάπτουν στον Κασσελάκη τον αρχηγισμό, τον βοναπαρτισμό του και τη διάθεσή του να διαγράψει τους επικεφαλής των διαφωνούντων στελεχών της Ομπρέλας, που έχουν εκφραστεί με πολύ μελανά λόγια γι’αυτόν και τον αμφισβητούν εκ βάθρων και ολοκληρωτικά. Δεν αποδέχονται τον φιλελευθερισμό του, δηλαδή το ότι οι απόψεις του είναι προσαρμοσμένες και όχι αντιθετικές προς το επιχειρείν και την αγορά, καθώς και το ότι υιοθέτησε για να αρέσει, ιδίως στους νέους και στις γυναίκες, το γυαλιστερό και trendy (μοδάτο) life style. Ακόμη το ότι αγνοεί τους εσωκομματικούς κανόνες και τις θεσπισμένες κομματικές διαδικασίες, τις οποίες τις καταστρατηγεί από άγνοια ή επίτηδες, ανενδοίαστα.

Κατά συνέπεια ο χαμαιλέων, εύκολα προσαρμοζόμενος και ευλύγιστος νέος & νεαρός πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, επιτελεί βαθμιαία τη στροφή εκείνη που θα του προσδώσει το απαραίτητο αριστερό προφίλ, που αρμόζει στον πρόεδρο ενός κόμματος της πρώην κυβερνώσης, ριζοσπαστικής αριστεράς (μερικοί ομπρελαίοι ανακάλυψαν πολύ όψιμα και μάταια, τον προσδιορισμό «ανανεωτικής»). Αν ο Κασσελάκης το παρατραβήξει προς τον λαϊκισμό, καραδοκεί ο κίνδυνος να βρεθεί συνταυτισμένος με μια φωναχτή, κραυγαλέα και εύκολη, σχηματική λαϊκιστική πολιτική, του ύφους του βασικού υποστηρικτή του Πολάκη (στενή πολιτική σχέση και συνταύτιση ιδιαίτερα επικίνδυνη, μακροπρόθεσμα, για την πολιτική ταυτότητα και εξέλιξη του Κασσελάκη, εάν μπορέσει να παραμείνει πρόεδρος μετά τις ευρωεκλογές). Είδα τα «γνήσια» αριστερά στελέχη να μποϊκοτάρουν τον Κασσελάκη αμέσως μόλις εκλέχτηκε πρόεδρος του κόμματος, αυτό δεν έχει ξαναγίνει πουθενά και ποτέ, ειδικότερα σε ελληνικό κόμμα. Λόγω της πολιτικής, ιδεολογικής, «ηθικής» και ηλικιακής απόστασης και διαφοράς μεταξύ του Κασσελάκη και των παλιών, παραδοσιακών και νεοκομμουνιστικών στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ, αυτή η ολέθρια, συγκρουσιακή σχέση θα οδηγήσει στην αποχώρηση σημαντικού κομματιού των αριστερών, νεοκομμουνιστικών μελών του ΣΥΡΙΖΑ και στην αύξηση των εσωκομματικών συγκρούσεων σε βαθμό που θα τους μετατρέψει σε  γραφικό, αστείο κι επεισοδιακό κόμμα-ροντέο· ή και θα τους οδηγήσει, έτσι κι αλλιώς, στη βαθμιαία κατάρρευση, διάλυση και σήψη και στη συρρίκνωση του εναπομείναντος κόμματος. Τα παραπάνω δεν σημαίνουν βέβαια πως η Ομπρέλα θα μπορέσει να συναπαρτίσει ένα κόμμα που θα μπει στη Βουλή και θα διαδραματίσει κάποιον επιδραστικό πολιτικό ρόλο στη χώρα. O γηραιός βετεράνος Δραγασάκης εξέφρασε τον φόβο του πως είναι δύσκολο ο ΣΥΡΙΖΑ να παραμείνει στον χώρο της αριστεράς. Μα αυτό είναι ένα καλό νέο!

Στην πολιτική σκηνή ξεχωρίζουν η διάλυση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, μετά την αναπόφευκτη αποχώρηση του Τσίπρα και την εγκαθίδρυση του ανεπαρκούς Κασσελάκη, καθώς και η στατικότητα και αδυναμία του Ανδρουλάκη να αντιπαρατάξει στον Μητσοτάκη (πήξαμε στους Κρητικούς αρχηγούς) μια πειστική, ρεαλιστική, εποικοδομητική, δημιουργική και θετική εναλλακτική. Αυτά φέρνουν την κυβερνώσσα Ν.Δ. σε μια ατονία και σχετική αδράνεια, δεν είναι πολλοί οι υπουργοί που παράγουν αληθινό έργο, ενώ φαίνεται πως η κυβέρνηση, παρά τους σοσιαλδημοκράτες που τη στελεχώνουν, δεν μπορεί να τα βάλει και κυρίως να επιβληθεί στο βαθύ, γραφειοκρατικό κράτος μέσω των μεταρρυθμίσεών του. Ορισμένες απόπειρες μεταρρυθμίσεων μερικών αργών κι όχι πολύ ενεργητικών υπουργών δείχνουν πως θα καπακωθούν από τους διοικητικούς, γραφειοκρατικούς, συντηρητικούς μηχανισμούς του κράτους, χωρίς να τους ανανεώσουν και να τους αλλάξουν. Είπαμε, η αδυναμία της αντιπολίτευσης ενισχύει τη χαλαρότητα και νωχέλεια μέρους της κυβέρνησης, γιατί αισθάνεται ανεξέλεγκτη και μη απειλούμενη από κριτικές, έχει – βλέπετε – το 40% των ψηφοφόρων… Μα αυτό μπορεί να αποδειχτεί ένα μπούμερανγκ που θα στραφεί εναντίον της, θα την καθηλώσει σε παθητικότητα και στην ελάχιστη προσπάθεια και πρόοδο.

Οι καλοί υπουργοί και υφυπουργοί που προέρχονται από τα σπλάχνα της ΝΔ δεν είναι όσοι θα έπρεπε και χρειάζονται. Γιατί οι δεξιοί άνθρωποι δεν είναι πάντα δημιουργικοί και ανοιχτοί στο νέο, μα – όχι σπάνια – συντηρητικοί στις ενέργειές τους. Εμφανίζονται μερικά νέα και φιλελεύθερα, νεοδημοκρατικά κυβερνητικά στελέχη νέας γενιάς και σοδιάς, όπως οι γυναίκες Κεραμέως, Αγαπηδάκη, Μιχαηλίδη και άλλοι. Λόγω της στειρότητας της ΝΔ σε υψηλόβαθμα στελέχη, μα κι επειδή θέλει να κάνει το καθοριστικό άνοιγμα στο Κέντρο και στους ψηφοφόρους του, ο Κ.Μητσοτάκης έχει δανειστεί και επιστρατεύσει στις κυβερνήσεις του, πολλές φορές, ορισμένους σοσιαλδημοκράτες, που στο παρελθόν έδρασαν στον πασοκικό χώρο(*).

……………………….

(*). Αυτό με κάνει να σκέφτομαι τη συνεργασία που είχαν νεοδημοκράτες και πασοκτζήδες ιθύνοντες στις κυβερνήσεις Παπαδήμα και Σαμαρά, συμπράξεις που λειτούργησαν και προχώρησαν θετικά, αν εξαιρέσεις το κλείσιμο της ΕΡΤ, και ίσως στο απώτερο μέλλον επαναλειτουργήσουν, ποιος να ξέρει; Οι συμμαχικές κυβερνήσεις, αν και μερικοί λένε πως τα συμμετέχοντα κόμματα προσπαθούν να ακυρώσουν το ένα τη δράση του άλλου, έχουν το προτέρημα πως το ένα κόμμα ελέγχει τα λάθη του άλλου και έτσι αλληλοσυμπληρώνονται, όταν υπάρχουν καλές προθέσεις.