Τι να πω για τον Διονύση Σαββόπουλο που δεν θα το ακούσετε από άλλα χείλη.
Από χθες που μάθαμε για το θάνατο του έχουν γραφτεί δεκάδες in memoriam.
Ίσως λοιπόν έχει νόημα να περιγράψω πως ο Σαββόπουλος πήρε εμένα και όλη τη γενιά μου από το χέρι και μας έδειξε τι σημαίνει να σκέφτεσαι έξω από το πλαίσιο. Το 1966 ήμουν 11 χρόνων όταν έφερε ο αδελφός μου στο σπίτι το Φορτηγό. Θυμάμαι ακόμα την τραχιά του φωνή. Εκείνος ο δίσκος ήταν ένα πρώτο άνοιγμα στον κόσμο. Από το μακρινό Βιετνάμ που πυρπόλησαν το ρύζι στα κορίτσια που περνάνε δυο δυο και στον τέλος του τραγουδιού πληρώνουν την ασχήμια των γονιών τους σαν σταθούν στην εκκλησιά, ενώ το εμβληματικό Ήλιε ήλιε αρχηγέ , σύντροφέ μου αχ τι κακό μας μυούσε στα δίκαια του εργατικού κινήματος. Ακολουθούσε η Συννεφούλα με την αντίφαση της σχέσης ενώ η Ζωζώ μας άνοιγε ένα παράθυρο σε μια άλλη κοινωνική πραγματικότητα. Τη λέξη νταβατζής λεγμένη με ένταση ακολουθούσε η αναίρεση της με τη φράση Αξίζει η Ζωζώ ότι κι αν πεις. Έντονες εικόνες
Από τον πρώτο αυτό δίσκο ο Σαββόπουλος έγινε για εμένα ο μεγάλος αδελφός που μου άνοιγε τα μάτια στον πραγματικό κόσμο που δεν είχε καμία σχέση με το κοινωνικό περιβάλλον που μεγάλωνα.
Η εφηβεία μας πέρασε με το «Το περιβόλι του τρελού» το «Μπάλο» και το Βρώμικο ψωμί».
Πώς να ξεχάσω το νιώσιμο στο άκουσμα της «Ωδής στο Γεώργιο Καραϊσκάκη» από το Περιβόλι του Τρελού και τις επικές εικόνες που μας δημιουργούσε στην ψυχή Κι όσο για το ερώτημα ποιος ήταν ο πραγματικός Γεώργιος Καραϊσκάκης δεν απαντήθηκε ποτέ, όμως εκείνα τα χρόνια μέσα στη Χούντα είχαμε αρχίσει να πολιτικοποιούμαστε κι αναρωτιόμασταν μήπως αναφέρεται σε κάποιον επαναστάτη από αυτούς που θαυμάζαμε τότε.
Είχαμε βλέπετε μπει στο μονοπάτι εκείνο που πάλι με τη βοήθεια της μουσικής του Σαββόπουλου ξεφύγαμε χρόνια αργότερα υιοθετώντας μια προσωπική στάση χωρίς ενοχές. Το ίδιο αιρετικό σαν άκουσμα ήταν η «Σημαία από Νάιλον» που άφηνε αιχμές για τον αγοραίο πατριωτισμό αλλά αργότερα καταλάβαμε ότι μπορεί να αφορούσε όλες τις ευτελείς στρατεύσεις
Γιατί ο Σαββόπουλος μιλούσε με εικόνες ποιητικές και αλληγορικές αφήνοντας σε να πλανιέσαι σε διάφορα μονοπάτια.
Ο Νιόνιος δεν καθοδηγούσε. Ακόμα κι όταν χτυπούσε την καμπάνα δεν το έκανε απαξιωτικά αλλά με γνήσια ανησυχία μας ταρακουνούσε μπας και σκεφτούμε ξανά κι αλλιώτικα.
Κι αποχαιρετήσαμε τη Χούντα με το Δημοσθένους λέξις με την αγωνία της μοναξιάς μετά την φυλακή και την απουσία ανθρώπων που να σε καταλαβαίνουν.
Το ταξίδι επί Δημοκρατίας συνεχίστηκε με μουσικές ανατροπές και ξαφνιάσματα. Ο δίσκος «Το Κούρεμα» με τους «Κωλοέλληνες» και την «Αποτυχία της Αριστεράς» ξεσήκωσε θύελλα. Γιατί οι αλήθειες που έλεγε με θάρρος αλλά χωρίς έπαρση χαλούσαν την προοδευτική εικόνα που είχαμε για τον εαυτό μας.
Κι όσο γερνούσαμε γερνούσε κι ο Διονύσης και μας έδειχνε το δρόμο για τα αναγκαία τακτοποιήματα.
Μην πετάξεις τίποτα μας λέει σε ένα από τα τελευταία τραγούδια Μας προετοίμαζε για τη στιγμή που θα γίνει η τελική σούμα.
Συνέχιζε όμως να εμφανίζεται να μιλάει να μας κρατάει όπως πάντα από το χέρι διδάσκοντας μας την τέχνη της εκ βαθέων εξομολόγησης χωρίς πόζα όπως έκανε στο βιβλίο του «Γιατί τα χρόνια τρέχουν χύμα».
Μέχρι που εχθές μας την έσκασε όπως λέει σε ένα στίχο του, Αυτός που πέθανε προχθές στην έσκασε και μη τον κλαις, όποιος με το θαύμα ζήσει δεν πεθαίνει, θα γυρίσει.
Κι ο Διονύσης Σαββόπουλος έζησε με το θαύμα. Θα είναι πάντα μαζί μας
Σχόλιο στην εκπομπή Καθρέφτης του Χρήστου Μιχαηλίδη στο ErtnewsRadio 105,8 της ΕΡΤ
Μεταδίδεται 20.00-21.00 Δε- Πα