Η τελευταία ευκαιρία των Γάλλων Σοσιαλιστών

Χρήστος Λιόλιος 15 Απρ 2022

Οι Γάλλοι ψήφισαν, οι υποψήφιοι πρόεδροι κατέγραψαν τις δυνάμεις τους και δημοσιογράφοι, δημοσιολόγοι, αναλυτές και πολιτικά στελέχη σε Γαλλία, αλλά και όλον σχεδόν τον κόσμο, προσπαθούν να αποκωδικοποιήσουν τα μηνύματα της κάλπης. Απώτερος στόχος όλων είναι να μαντέψουν τις διαθέσεις του εκλογικού σώματος ενόψει του δεύτερου και καθοριστικού γύρου της 24ης Απριλίου. Για το πόσο κερδισμένοι ή χαμένοι ήταν ο Μακρόν και η Λεπέν έχουν ειπωθεί και γραφτεί πολλά. Και τις μέρες που θα ακολουθήσουν θα ειπωθούν και θα γραφούν ακόμα περισσότερα. Πέραν όμως των πρωταγωνιστών, υπάρχουν και εκείνοι που κουβαλώντας στις πλάτες τους το ιστορικό, πολιτικό και ιδεολογικό βάρος του Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος, δεν κατάφεραν -για ακόμα μία φορά- να συγκινήσουν τους ψηφοφόρους.

Πετυχημένη δήμαρχος, αλλά...

Το ΣΚ επέλεξε με μεγάλο ποσοστό στην εσωκομματική διαδικασία που προηγήθηκε, ως υποψήφια πρόεδρο την -κατ’ ομολογία των περισσοτέρων- πετυχημένη δήμαρχο Παρισιού, Αν Ινταλγκό. Η ισπανο-γαλλίδα πολιτικός (γεννημένη στο Καντίθ από γονείς Δημοκρατικούς που διώχθηκαν επί Φράνκο) είναι η πρώτη γυναίκα δήμαρχος της γαλλικής πρωτεύουσας, ενώ η έναρξη της παρθενικής της θητείας το 2014, σημαδεύτηκε από τις δολοφονικές επιθέσεις στο περιοδικό Charlie Hebdo και το στάδιο του Μπατακλάν. Το 2020 και αφού με τις φιλόδοξες πολιτικές της μετέτρεψε το Παρίσι σε «πράσινη πόλη», επανεξελέγη άνετα ως επικεφαλής ευρύτερου κεντροαριστερού ψηφοδελτίου, ενώ τα μέτρα που έλαβε απέναντι στην πανδημία κρίθηκαν αποτελεσματικά. Μάλιστα θεωρήθηκαν ως πρότυπο για άλλες γαλλικές και ευρωπαϊκές πόλεις. Και όμως, στις εκλογές της 10ης Απριλίου δεν έλαβε παρά το 1,75% των ψήφων (ποσοστό που, μεταξύ άλλων, προκάλεσε οικονομική ασφυξία στα ταμεία του κόμματος), ερχόμενη 10η, κάτω από τους υποψήφιους των Κομμουνιστών, των Πρασίνων και του ακροδεξιού Νικολά Ντιπόν-Ενιάν.

Σταθερά σταδιακή πτώση

Ωστόσο, το αποτέλεσμα απλά επιβεβαίωσε ότι το ιστορικό κόμμα της γαλλικής Αριστεράς συνεχίζει την πτωτική πορεία που ξεκίνησε πριν κάποια χρόνια. Μάλιστα, το σοκ των προεδρικών εκλογών του 2017, όταν ο τότε υποψήφιος του κόμματος Μπενουά Αμόν -που φιλοδοξούσε να διαδεχθεί τον Ολάντ- έλαβε το πενιχρό 6,36%, δείχνει μικρό μπροστά στο 1,75% της Ινταλγκό. Ακολούθησαν οι βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου του ίδιου έτους και η κατρακύλα στο 7,44%, από την πρωτιά του 29,35% το 2012. Τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών είναι περισσότερο χαρακτηριστικά αυτής της πορείας: Από το 28,9% του 2004 στο 16,48% του 2009 και από εκεί στο 13,98% του 2014 και τελικά στο 6,19% του 2019.

Υπάρχει επιστροφή;

Άραγε το Σοσιαλιστικό Κόμμα βρίσκεται σε κάθοδο χωρίς επιστροφή; Στις βουλευτικές εκλογές του φετινού Ιουνίου θα μπει η οριστική ταφόπλακα; Το κόμμα του Ζορές, του Μπλούμ και του Μιτεράν έπαψε να αρέσει; Η εύκολη απάντηση είναι να πούμε «ναι» σε όλα τα παραπάνω και να δεχθούμε ότι σοσιαλιστές, σοσιαλδημοκράτες, κεντροαριστεροί και γενικά προοδευτικοί Γάλλοι μετακόμισαν οριστικά σε άλλους σχηματισμούς. Ωστόσο, η Ιστορία -και μάλιστα η γαλλική Ιστορία- έχει δώσει και άλλες απαντήσεις.

Το Επινέ του 1969…

Το 1969 το πρόδρομο SFIO (Section Française de l' Internationale Ouvrière), έχοντας λάβει μόλις 5% στις εκλογές και προκειμένου να αποφύγει την οριστική εξαφάνιση, μετονομάστηκε σε PSF (Parti Socialiste Français), το σημερινό Σοσιαλιστικό Κόμμα και συσπείρωσε γύρω του πολιτικές κινήσεις, ομίλους προβληματισμού, μικρότερα πολιτικά μορφώματα και ανένταχτα στελέχη του χώρου. Μετά από μία διετία ζυμώσεων και πρωτοβουλιών, στο συνέδριο του Επινέ έγινε το αναγκαίο βήμα. Με πρωταγωνιστική μορφή τον Μιτεράν, ο χώρος ανασυντάχθηκε και κατάφερε μετά από δέκα επίπονα χρόνια -και αφού έχασε οριακά τις προεδρικές εκλογές του 1974- να κατακτήσει την κορυφή της πολιτειακής βαθμίδας.

…οδηγός για το τώρα

Μονόδρομος, λοιπόν, ένα νέο Επινέ για τους Γάλλους Σοσιαλιστές, προκειμένου με νέο Κοινωνικό Συμβόλαιο, να απευθυνθούν στους πολίτες που έψαξαν αλλού ρεαλιστικές ή μη απαντήσεις στα προβλήματά τους ή μαγεύτηκαν από τις σειρήνες του λαϊκισμού. Και μάλιστα να το παρουσιάσουν όσο πιο γρήγορα γίνεται, προκειμένου να αποφύγουν την επίσημη πολιτική τους εξαφάνιση στις κάλπες του Ιουνίου και πριν χαρίσουν οριστικά στελέχη και ψηφοφόρους είτε στο κέντρο του Μακρόν (την μεσαία τάξη), είτε στην ακροαριστερά του Μελανσόν (τις νέες γενιές), είτε ακόμα ακόμα στην ακροδεξιά της Λεπέν (τις λαϊκές τάξεις).