Με τις ευρωεκλογές να πλησιάζουν  είπα να  ασχοληθώ  με τις διάφορες  τυπολογίες των ψηφοφόρων βάσει  συμπεριφοράς  και όχι  ιδεολογίας.

  Το 1886  ο Ανδρέας Λασκαράτος  στο έργο του «Ιδού ο Άνθρωπος» του 1886 παρουσιάζει 126 χαρακτήρες  σχολιάζοντας έτσι  εκτός από την κοινωνία και την πολιτική σκηνή. Εκει ανάμεσα σε άλλους παρουσιάζει τον Πολιτικό, τον υποψήφιο Βουλευτή, τον λαοπλάνο και φυσικά τον Εκλογέα.

Λέει  για αυτόν ο Λασκαράτος : «Ο ΨΗΦΟΦΟΡΟΣ ΤΟΥΤΟΣ ΕΚΛΟΓΕΥΣ, εχτός σπάνιων εξαιρέσεων, είναι ον ολοκλήρως ανίδεο των ηθικο-πολιτικο-κοινωνικών συμφερόντων της ανθρωπότητος, του έθνους του ή του τόπου του. Αλλά και αν τον έκανες να τα καταλάβη, έμενε παντελώς αδιάφορος δι΄ αυτά. Αντί τούτων, εχτιμά και γυρεύει το ιδιαίτερον ατομικόν του συμφέρον.
Εις την ψήφον οπού του έδωσεν ο μεγαλόδωρος νομοθέτης, αυτός έχει ένα πίστωμα. Πίστωμα χωρίς προσδιωρισμένο ποσόν. αλλ΄ οπού, στην περίσταση, διά συμβιβασμού, ορίζεται το ποσόν και πληρώνεται πέντε φράγκα, δέκα φράγκα περισσότερο ή λιγώτερο.
Πληρώνεται ακόμη το πίστωμά του και με υπόσχεση θέσεως. υπάλληλος εις τα δικαστήρια, δασοφύλακας, τελώνης, αρχαιοφύλακας…κ.λ.π
Πληρώνεται και με υπόσχεση μεσιτείας διά την υπόθεσή του…Είναι τόσος καιρός οπού γυρεύει ναν του παραχωρηθή το δείνα ή το δείνα άλλο, και ο υποστηριζόμενός του θα μιλήση με τον φίλο του τον Υπουργό, και θαν του κατορθώση ό,τι θέλει. Κ.λπ. κ.λπ. κ.λπ.
Τέτοια είναι τα δάχτυλα που ρίχνουνε ψήφους μέσα στες κάλπες! Ανοίγουντ΄ έπειτα οι κάλπες τούτες, κηρύττονται οι μείναντες βουλευταί, και σημαίνουνε οι καμπάνες χαρά μεγάλη!…
Έτσι ο ψηφοφόρος τούτος εκλογεύς δεν είναι πολίτης γνωμοδοτών διά της ψήφου του εις τα συμφέροντα της κοινωνίας΄ αλλ΄ απλώς μόνον είναι κάτοχος πιστώματος ποσού, και είδους αορίστου συναλλαττόμμενου κατ΄ αρέσκειαν με χρήματα, ή με υπόσχεσες.
 

Βέβαια  τα πράγματα στον τόπο μας έχουν αλλάξει από το 1886, το ρουσφέτι μειωθεί δραστικά και παρά την προσπάθεια   νομής της εξουσίας από ομάδες συμφερόντων  το τοπίο του Λασκαράτου μάλλον είναι παρελθόν.

Με την ακραία ιδεολογικοποίηση που  εισέβαλε στην πολιτική μας ζωή μετά την μεταπολίτευση και τα πάντα γίνονται για τις  «ιδέες»,  η επίκληση ιδεολογικών αρχών  προσφέρει πολλά άλλοθι στους δύσκολους ψηφοφόρους.

Δεν μιλώ για  αναποφάσιστους που συζητάνε  λογικά και η συζήτηση μαζί  τους έχει νόημα και θα  καταλήξουν σε κάποια επιλογή.

Μιλάω για αυτούς που περιφέρουν την δυσκολία επιλογής  και την κάνουν ζήτημα ή θέαμα.

 Όλοι οι τύποι που έχω εντοπίσει απολαμβάνουν την δυσκολία τους να αποφασίσουν   ιδίως όταν την κοινοποιούν στους φίλους τους. Είναι ένας χαριτωμένος τρόπος να τους δώσουν προσοχή κι όσο οι φίλοι τους  ασχολούνται μαζί τους τόσο πιο δύσκολοι γίνονται. Attention getting mechanism λέγεται στην παιδαγωγική ψυχολογία. Μόνο που εδώ έχουμε να κάνουμε  με ενήλικες.

Στην κορυφή βρίσκεται «ο δεν μου πάει το χέρι». Κατά βάθος καταλαβαίνει που πρέπει  να του πάει,  του αρέσει όμως να δείχνει ότι έχει αδιαπραγμάτευτες αρχές.

Ακολουθεί ο παράκλητος,   αυτός  που δεν έχει ουσιαστικές διαφωνίες  αλλά του αρέσει να ασχολούνται μαζί του, λες και από την ψήφο του και μόνο θα σωθεί η πατρίδα.

Ακολουθεί ο μονοθεματικός ψηφοφόρος. Είναι αυτός που διαμαρτύρεται για κάτι επιμέρους όπως   η ελλιπής προστασία των ζώων ανάγοντας το σε καθολικό κριτήριο ψηφου.  Δυστυχώς για αυτόν δεν υπάρχει μονοθεματικό κόμμα για το πρόβλημά του κι έτσι περιφέρει την ευαισθησία  στον κύκλο του.  

Τέλος ένας άλλος είναι ο βαριέμαι να πάω να ψηφίσω, δηλαδή στα παλιά μου τα παπούτσια η Ευρώπη,  αλλά επειδή θέλω να φαίνομαι υπεύθυνος πολίτης  βρίσκω κάτι που με τάχα με ενοχλεί και το επαναλαμβάνω.

Το  χαρακτηριστικό όλων αυτών  είναι ότι ακκίζονται.

Αν  είστε λοιπόν αναποφάσιστοι μην δραματοποιείτε την αδυναμία απόφασης. Συζητείστε το αλλά μην πρήξετε τους φίλους σας.

Κι αν πάλι έχετε κάποιον φίλο από τους παραπάνω  μην του δίνετε σημασία. Μόνο κακό θα του κάνετε. Κανείς δεν σας ζητάει να σώσετε την πατρίδα πείθοντας έναν που θεωρεί ότι η ψήφος του είναι ότι πολυτιμότερο έχει. Μεγάλα παιδιά είμαστε.

Αν δεν μπορούν να καταλάβουν ότι το διακύβευμα  των εκλογών είναι η κυβερνησιμότητα της χώρας ή έστω ο εξορθολογισμός  του πολιτικού παιχνιδιού, ότι και να τους λέμε,  πάντα κάτι θα τους ενοχλεί.

Δυστυχώς  είναι αρκετοί αυτοί.

Σχόλιο στην εκπομπή «Καθρέφτης» του Χρήστου Μιχαηλίδη στo Α΄Πρόγραμμα της ΕΡΤ