Η «μητσοτακοποίηση» του πολιτικού λόγου και η Coca Cola…

Όθων Χαραλαμπάκης 09 Φεβ 2024

«Απέναντι στην κυριαρχία Μητσοτάκη, ποιος;». Τούτο θα αναρωτηθούν δημοσίως σε λίγα 24ωρα, τρία νεαρά και εκλεκτά στελέχη της αντιπολίτευσης, σε κοινή εκδήλωση στο θέατρο «Άλφα». Ο τίτλος και μόνο, όσο και να προσπαθεί να τον σώσει ο βαθυστόχαστα κοινότοπος υπότιτλος («για μια πειστική απάντηση των προοδευτικών δυνάμεων»), μαρτυρά την πλήρη υποταγή στις επιταγές του ρηχού πολιτικού μάρκετινγκ. Θα ταίριαζε πολύ περισσότερο σε παρουσίαση πλάνου εμπορικής καμπάνιας για αντικατάσταση της Coca Cola από μια άλλη Cola, παρά σε πολιτική εκδήλωση στην οποία μετέχουν κατά τα 2/3 μέτοχοι της αριστερής πολιτικής ανάλυσης. Για το άλλο 1/3 - και κατά τι νεότερο – δεν ισχύει αυτό, καθώς τούτο προέρχεται από μια νέα κόπια όπου πλέον κυριαρχούν φαινόμενα όπως εκείνων που βάζουν απόστροφο στο «εξ», αναζητώντας επί ματαίω κάποιο χαμένο φωνήεν.

Την ίδια στιγμή, προσφέρουν στο δυνητικό τους ακροατήριο την πλήρη σύγχυση ως προς την απάντηση στο ερώτημα που θέτουν: ποιος εκ των τριών; Διότι προφανώς και η εκδήλωση έχει τη μοναδικότητα μιας τριπλής αυτοναφορικότητας, διευρύνοντας απρόσμενα τα όρια της πολιτικής οντολογίας: το ον ως τριαδική σύλληψη, άραγε και με υπόσχεση ομοουσίου και αδιαιρέτου;  

Πέραν του σκώμματος τώρα, το ζήτημα είναι μάλλον σοβαρό. Η πολιτική ανάλυση έχει υποχωρήσει δίνοντας τη θέση της σε αναλύσεις επιπέδου εμπορικού μάρκετινγκ. Η παραγωγή πολιτικών θέσεων εξαντλείται στην αναζήτηση προσώπου, δηλαδή κάποιου πολιτικού Μεσσία που «όλα τα κακά σκορπάει», ίσως όπως ο αλήστου μνήμης «άχαστος» με τις πέντε σερί ήττες. Προφανώς και όλα αυτά συνιστούν υποχώρηση του πολιτικού, έναντι προσεγγίσεων που προτάσσουν τα πρόσωπα.

Την ίδια στιγμή, μέσα από αυτή την επικοινωνιακή προχειρότητα ο μόνος ωφελημένος είναι ο καταγγελλόμενος, ο πρωθυπουργός. Ο Μητσοτάκης καθίσταται η απόλυτη μονάδα μέτρησης πολιτικών προσώπων στην Ελλάδα. Ο πολιτικός λόγος όλων προσωποποιείται και προσαρμόζεται πάνω του. Η μόνη διαφορά είναι στο ύφος του λόγου. Θα είναι υβριστικός, όπως το περίφημο «Μητσοτάκη @@@σαι»; Θα είναι συνθηματολογικά καταγγελτικός, όπως το «Μητσοτάκης Α.Ε.»; Ή θα είναι σιβυλλικά εναλλακτικός όπως το «Απέναντί του, ποιος»; Σε κάθε περίπτωση, κερδισμένος είναι μόνο εκείνος.  Όσο τον παρουσιάζουν ως πανούκλα τόσο θα παρουσιάζεται με τη σειρά του ως πανάκεια. Και δεν θα φταίει, οι άλλοι του στρώνουν το χαλί. Άλλωστε, η Coca Cola παρέμεινε πάντα η Coca Cola, όσες Cola και να πέρασαν.