Κυβέρνηση: Πολιτική πτήση με τεχνοκρατισμό και οργάνωση

Γιώργος Παπούλιας 16 Ιουλ 2019

Τα πρώτα δείγματα στελέχωσης και οργάνωσης του κυβερνητικού σχήματος μέχρι στιγμής, πράγματι δείχνουν αξιοσημείωτη απομάκρυνση από την ταύτιση κόμματος-κράτους την οποία παραδοσιακά στην Ελλάδα εφάρμοζε η συντηρητική παράταξη, ακόμα και σε περιόδους συνεργασιών (συμφωνία 4-2-1 με ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ). Η διάρθρωση της κυβέρνησης (οργανωτικό σχήμα, διαφάνεια, έλεγχος των υπουργών μέσω ηλεκτρονικού συστήματος, εξωκοινοβουλευτικοί υπουργοί, τεχνοκράτες υφυπουργοί με αρμοδιότητες παρά τω πρωθυπουργό) θυμίζουν αρκετά την 1η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και του Γιώργου Παπανδρέου το 2009.

Η διάρθρωση της κυβέρνησης (οργανωτικό σχήμα, διαφάνεια, ηλεκτρονικός  έλεγχος των υπουργών, εξωκοινοβουλευτικοί υπουργοί και τεχνοκράτες) θυμίζουν αρκετά την 1η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και του Γιώργου Παπανδρέου το 2009. Ένα μοντέλο που δεν πρόλαβε να δοκιμαστεί εξαιτίας της κρίσης.

Το ξέσπασμα της κρίσης τότε και οι ραγδαίες εξελίξεις δεν έδωσαν περιθώρια να δοκιμαστεί ουσιαστικά αυτό το μοντέλο παρότι εκείνο το κυβερνητικό σχήμα άφησε ορισμένες μεταρρυθμίσεις που αποτελούν σημείο αναφοράς των δυνατοτήτων διακυβέρνησης της σύγχρονης Ελλάδας.

Ο συνδυασμός οργάνωσης της κυβέρνησης με στόχους εκ των προτέρων, η συμμετοχή πολιτικών πρόσωπων που παίρνουν τα χαρακτηριστικά της υλοποίησης των στόχων, οι τεχνοκράτες που αναλαμβάνουν αρμοδιότητες εξαιρετικά εξειδικευμένες δείχνουν να αποτελούν την διοικητική διέξοδο σε μια εποχή που οι εθνικές πολιτικές είναι περιορισμένες. Από την συνέπεια εφαρμογής του μοντέλου ειδικά στο επίπεδο της αξιολόγησης και από την ανταπόκριση του στην διαχείριση των νομοτελειακών κρίσεων και απρόσμενων γεγονότων θα φανεί η αποτελεσματικότητα του.

Στο επίπεδο του πολιτικού συμβολισμού, τα προεκλογικά ανοίγματα του Πρωθυπουργού στο χώρο της κεντροαριστεράς εκφράστηκαν στο κυβερνητικό σχήμα κατά κανόνα από πρόσωπα με «τεχνική κατάρτιση» και επαγγελματικά προσόντα κι όχι από πολιτικές προσωπικότητες (με μια μόνη εξαίρεση) της κεντροαριστεράς. Αυτή η ιδιαιτερότητα μπορεί να αποδειχθεί κρίσιμος παράγοντας στην διεκδίκηση της κυριαρχίας στον χώρο του Κέντρου. Αντίστοιχο εμπόδιο μπορεί να αποδειχθεί το σοβαρό και διαχρονικό ζήτημα υπό-εκπροσώπησης των γυναικών στο κυβερνητικό σχήμα. Η σημερινή εικόνα ανατρέπει την πρόοδο που είχε συντελεστεί (2009-2012 και 2015-2019).