Πλειοψηφία ακυβερνησίας;

Θανάσης Διαμαντόπουλος 12 Απρ 2012

Κάθε εκλογική σύγκρουση εκ των πραγμάτων θέτει πολιτικό δίλημμα. Αυτό θα συμβεί αναπόφευκτα και με την επικείμενη, όταν η βοή των επερχομένων «γεγονότων» αποκτήσει την εγγενή στην προεκλογική περίοδο ευκρίνεια.

Τότε ο μέσος Ελληνας θα αντιληφθεί ότι με την ψήφο του, έλλογη ή παρορμητική, θα κληθεί να επιλέξει ανάμεσα: αφενός στην άτυπη «συμμαχία» της άρνησης, αφετέρου στην ημιανομολόγητη συμμαχία των πολιτικών δυνάμεων, οι οποίες κάποια στιγμή άκουσαν τη φωνή της δεσμεύουσας πραγματικότητας, όπως αυτή συγκροτείται από δεδομένα δημοσιονομικά και πολιτικά, εσωτερικά και διεθνή. (Κατά τα λοιπά, οι δηλώσεις Σαμαρά περί… αυτοδυναμίας της ΝΔ – θυμίζω πως προϋποθέτει 40,4% των ψήφων, μείον 0,4% για κάθε μονάδα που θα πάρουν αθροιστικά όσα κόμματα μείνουν εκτός Βουλής -, υποδηλώνουν απλά πως από την απόφαση ενός πολιτικού χώρου να αποδεχθεί την πραγματικότητα μέχρι την αποφασιστικότητά του να τη διακηρύξει σε όλη της την έκταση υπάρχει απόσταση. Ενώ τα περί αλλεπάλληλων εκλογών «έως ότου» κατακτηθεί η πολυπόθητη αυτοδυναμία ουδέν άλλο κάνουν από το να επιβεβαιώνουν ότι η μετάβαση από την ανευθυνότητα στην υπευθυνότητα είναι διαδικασία μακρά και επίπονη).

Τούτων δοθέντων, οι συνέπειες της λαϊκής επιλογής αναδεικνύονται διαυγείς.

Αν δοθεί πλειοψηφία στο προσγειωμένο «φιλομνημονιακό» στρατόπεδο, τότε το πρόσφατο εθνικό μας παρελθόν δείχνει τι θα ακολουθήσει: περαιτέρω προσαρμογή – αν θέλετε, ακόμη περισσότερο «αίμα, πόνος και δάκρυ» – ώσπου το βιοτικό μας επίπεδο να προσαρμοστεί στις παραγωγικές μας δυνατότητες.

Αν αντίθετα πλειοψηφήσει, κοινοβουλευτικά ή έστω εκλογικά, ο εσμός των δυνάμεων της άρνησης, της απόρριψης και της απόδρασης (από την πραγματικότητα), άρα της αναπόφευκτης ακυβερνησίας – οι πρόσφατες δηλώσεις Παπαρήγα περί «κυβερνητικής πρότασης» του ΚΚΕ προκαλούν γέλιο (ή ρίγη) -, τότε και πάλι το παρελθόν μπορεί να μας προϊδεάσει για τα μελλούμενα: κατά τον 20ό αιώνα υπήρξαν δύο κραυγαλέες περιπτώσεις ευρωπαϊκών χωρών όπου απέκτησε πλειοψηφία η άτυπη «αρνητική» συμμαχία των δυνάμεων των άκρων, της απόρριψης και της αντισυστημικής αντιπολίτευσης.

Αυτό συνέβη, εν πρώτοις, στη Γερμανία της Βαϊμάρης την περίοδο 1930-1933 και ο καθένας ξέρει τι επακολούθησε. (Φαντάζομαι, πάντως, πως ο μεσοπολεμικός ηγέτης του ΚΚ Γερμανίας Ερνστ Τέλμαν, όταν σάπιζε στα ναζιστικά στρατόπεδα και μέχρι να αφήσει εκεί την τελευταία του πνοή, είχε τον χρόνο να σταθμίσει την «ευφυΐα» της κεντρικής πολιτικής επιλογής του κόμματός του να διευκολύνει τον Χίτλερ – διά της «συγκλίσεως των απορρίψεων» – να ανατρέψει την «αστική» δημοκρατία). Δεύτερον, σχετικά παρατεταμένη αδυναμία συγκρότησης κυβερνητικής πλειοψηφίας είχαμε και στην Ιταλία των μέσων της δεκαετίας του 1970. Εκεί, βέβαια, οι δυνάμεις τής δομικά αντιπολιτευτικής «Αριστεροδεξιάς» ήταν πολύ πιο μετριοπαθείς. Και εκεί, ωστόσο, τα επόμενα χρόνια, άνθησε το αντάρτικο πόλεων και γιγαντώθηκαν οι Ερυθρές Ταξιαρχίες με ό,τι αυτό σήμανε για την οικονομική και πολιτική ζωή της γείτονος επί δεκαετίες…

Συμπέρασμα: ο φθαρμένος και απαξιωμένος δικομματισμός δεν έχει πλέον περιθώρια να εξωραΐζει την εικόνα της εθνικής μας πραγματικότητας. Με αναφορές σε «ισοδύναμα πιο ανώδυνα» μέτρα ή σε «ανακουφιστικές» αναδιαπραγματεύσεις, απλά αυτοαπαξιώνεται κι άλλο. Μόνη του ελπίδα, λοιπόν, για να περιορίσει την ψήφο εθνικής καταστροφής είναι να αναδείξει με τεκμηριωμένη πειστικότητα τις τραγικές προοπτικές της εναλλακτικής «λύσης».

ΥΓ 1: Καρμίρηδες, φραγκοφονιάδες Φράγκοι! Ποτέ δεν θα σας μοιάσουμε! Είδατε, παλιοαζυμίτες, τι θα πει ελληνικό χουβαρνταλίκι και ρωμαίικη φιλοξενία; Είδατε πώς περιποιήθηκε η ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ τους σερβομαροκινούς συνδικαλιστές;

ΥΓ 2: Μια ιδεολογία δεν δικαιώνεται επειδή ένας άνθρωπος πέθανε γι’ αυτή ή με αυτή. Πολλώ μάλλον αν είναι η ιδεολογία του μίσους (που στην πραγματικότητα υποδηλώνει μίσος προς τις «κανονικές» ιδεολογίες). Ενας – απελπισμένος – ηλικιωμένος που αυτοκτονεί ζητώντας από παιδιά να σκοτώσουν και να σκοτωθούν, θυμίζει τον φθισικό που φτύνει στο πηγάδι του χωριού για να κολλήσουν όλοι. Η συμπόνια για τη νόσο του δεν τον αθωώνει.

ΥΓ 3: Μια μόνο εκδήλωση αγανακτισμένων μπροστά (ή ενάντια) στη Βουλή θα ήταν δικαιολογημένη: για το ακατάσχετο των δημόσιων επιδοτήσεων στα κόμματα…

ΥΓ 4: Είναι απατεώνας ή επικίνδυνα άσχετος; Ο αρχηγός αριστερού κόμματος που καλεί δημόσια τις άλλες δυνάμεις του χώρου σε εκλογική συνεργασία, ώστε «να πάρουν το μπόνους των 50 εδρών». Το οποίο ο ισχύων εκλογικός νόμος δίνει στο πρώτο εκλογικά αυτόνομο κόμμα…

Ο Θανάσης Διαμαντόπουλος είναι καθηγητής Πολιτικών

Θεσμών και Συγκριτικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο