Αγαπητοί φίλοι καλημέρα σας, με την ευχή να ξεμπερδεύουμε όσο γίνεται νωρίτερα με την πανδημία του ιού Codid-19 που έχει αναστατώσει την προσωπική, οικογενειακή και επαγγελματική ζωή όλων μας. Όμως δυστυχώς όπως δείχνουν όλα τα επιστημονικά δεδομένα θα πρέπει να επιβιώσουμε και στις συνθήκες αυτές που ζούμε σήμερα ίσως για αρκετό καιρό ακόμη. Ο στόχος μας πρέπει να είναι η ελαχιστοποίηση αυτού του χρόνου. Όπως δείχνουν τα πράγματα ο Covid-19 θα αποτελέσει τον παράγοντα που θα ανατρέψει τα δεδομένα μιας εποχής η οποία είναι πλέον παρελθόν. Επιταχύνεται από την μία ο ερχομός της εποχής της ρομποτικής, της τεχνητής νοημοσύνης, της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και της ηλεκτρονικής εργασίας. Από την άλλη βρισκόμαστε μπροστά σε νέα διλήμματα που πρέπει να απαντήσουμε με ωριμότητα και σοφία. Χωρίς κραυγές, χωρίς ιδεοληψίες, χωρίς εμμονές και δογματισμούς. Θα τα καταφέρουμε ; Θα δείξει.
Κατ αρχήν η κρίση που ζούμε, σε ανθρώπινο επίπεδο θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε ότι δεν είμαστε υπεράνθρωποι, ούτε μικροί θεοί. Δεν μπορούμε να κάνουμε τα πάντα. Υπάρχουν χαραμάδες και κενά στο κάθε σύστημα που πάντα θα εμφανίζεται ένας παράγοντας αβεβαιότητας, ο οποίος θα ανατρέπει σχεδιασμούς, προγραμματισμούς και πλάνα. Σήμερα είναι ένας ιός που δεν τον γνωρίζουμε, αύριο ένας μεγάλος μετεωρίτης, μια πιθανή απειλή σύγκρουσης με τον πλανήτη μας, μεθαύριο μια άλλη φυσική καταστροφή που πρέπει να διαχειριστούμε. Θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με την αβεβαιότητα, θεωρώντας ότι η αβεβαιότητα και το χάος είναι μέρος της ζωής μας και όχι εξαίρεση που δεν μας αφορά. Γιατί μας αφορά όλους. Πλούσιους και φτωχούς, Εργαζόμενους και άνεργους. Θρησκευόμενους και μη. Έτσι θα μπορέσουμε να διαχειριζόμαστε τα σύγχρονα προβλήματα και τις προκλήσεις που μας εμφανίζονται με τον καλύτερο τρόπο και κυρίως με σοφία.
Η ρομποτική, η τεχνητή νοημοσύνη, η κβαντική εποχή της πληροφορικής ήδη είναι μπροστά μας. Η εμφάνιση του ιού επιταχύνει τις διαδικασίες του ερχομού της νέας εποχής. Δέστε πόσο γρήγορα μπαίνουμε στην τηλεργασία, στο ηλεκτρονικό εμπόριο, στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση. Η ταχύτητα χρήσης των νέων τεχνολογιών και του διαδικτύου, είναι τόσο μεγάλη που πλέον τις περισσότερες αν όχι όλες τις εργασίες και τις υποχρεώσεις μας με το Κράτος και με τις υπηρεσίες, θα τις κάνουμε από το γραφείο μας. στον επιχειρηματικό τομέα, στο άμεσο μέλλον όλο και περισσότερα πράγματα θα τα κάνουν οι μηχανές και πολλά ανθρώπινα χέρια, όχι μόνο σε επικίνδυνες και ανθυγιεινές εργασίας, θα αντικατασταθούν με ρομποτικά συστήματα. Συστήματα που θα κάνουν σχεδόν τα πάντα. Δηλαδή θα φτιάξουμε ένα σύστημα που θα μπορεί να σκέφτεται, να φαντάζεται και να κρίνει; Ένα τέτοιο σύστημα ασφαλώς μπορεί να είναι ένας ευφυής άνθρωπος. Όμως με περιορισμένες δυνατότητες και όρια. Δεν μπορεί ένας άνθρωπος, όσο ευφυής και αν είναι, λόγω περιορισμών στην βιολογική του κατασκευή, να αποθηκεύσει στη μνήμη του έναν μεγάλο όγκο δεδομένων, τον οποίο να μπορεί να τον επεξεργάζεται, να τον ταξινομεί, να συνθέτει και να αναλύει δεκάδες χιλιάδες ή και εκατομμύρια πληροφορίες. Να κάνει εκατομμύρια πράξεις σε ελάχιστα δευτερόλεπτα χωρίς κανέναν λάθος. Να αναλύει, να συνθέτει και να ταξινομεί δισεκατομμύρια πληροφορίες. Να αξιολογεί και να επαναξιολογεί συμφωνίες και ασυμφωνίες με δεδομένες υποθέσεις και κριτήρια και να μας δίνει οργανωμένη πληροφόρηση, δηλαδή γνώση. Μπορούμε δηλαδή να σχεδιάσουμε και να κατασκευάσουμε ευφυή συστήματα, που θα σκέφτονται και θα κρίνουν ; Θα έχουν αντίληψη, σύνθετη σκέψη, συνείδηση και υποσυνείδητο που μπορεί να έχει ένας άνθρωπος; Έχουμε όρια στην τεχνητή νοημοσύνη ; Ερωτήματα σε μεγάλο βαθμό αναπάντητα ίσως σήμερα. Μάλλον όμως –αν έχει κάποια αξία μια προσωπική άποψη – ΟΧΙ, δεν θα μπορέσουμε να κατασκευάσουμε μια τέτοια μηχανή. Πέρα από το γεγονός ότι δεν μας χρειάζονται τέτοιες μηχανές, το θεώρημα της μη πληρότητας του μεγάλου Αυστριακού Μαθηματικού Kurt Godel, ορθώνεται απαγορευτικά στην δυνατότητα κατασκευής ενός τέτοιου συστήματος, μιας μηχανής αντίγραφο ενός ανθρώπου, ενός ρομπότ ως άλλος “υπεράνθρωπος”. Όσο για τα μεγάλα διλήμματα που θα εμφανιστούν στην ανθρωπότητα, ως απόρροια της νέας εποχής της ρομποτοποίησης και της τεχνητής νοημοσύνης, σε σχέση με την απώλεια θέσεων εργασίας, την αύξηση της ανεργίας, την ανάγκη της επανειδίκευσης και της δια βίου εκπαίδευσης και κατάρτισης, την αύξηση της ηλεκτρονικής εγκληματικότητας και τόσα άλλα που καθημερινά συζητάμε, θα είναι θέματα του δημόσιου διαλόγου που θα αναπτυχθούν. Οι καλύτερες απαντήσεις βέβαια θα δοθούν από τις οργανωμένες κοινωνίες, όταν θα τα αντιμετωπίσουμε με παρρησία, με γνώση και με συνθετική αντίληψη και σκέψη.
Η αυγή της νέας εποχής είναι μπροστά μας. Ο κορωνοϊός αποδεικνύεται καταλύτης της επιτάχυνσης των εξελίξεων. Το μεγάλο πρόβλημα είναι να μην καταρρεύσει η πραγματική οικονομία. Και οι απειλές είναι μεγάλες. Δεν μπορούμε να τα περιμένουμε όλα από το Κράτος. Το Κράτος έχει περιορισμένους πόρους και κάποια στιγμή οι πόροι αυτοί εξαντλούνται. Και εάν η πραγματική οικονομία καταρρεύσει, η πραγματική παραγωγή σταματήσει, τότε οι κίνδυνοι θα είναι πολλοί μεγαλύτεροι από τους κινδύνους της πανδημίας. Γιατί θα καταρρεύσει και το Κράτος και οι υπηρεσίες του. Μπορούμε να αποτρέψουμε την κατάρρευση της πραγματικής οικονομίας; Ίσως, εάν δουλέψουμε συντονισμένα με έξυπνους τρόπους και οργανώσουμε την επιχειρησιακή λειτουργία σε νέα βάση. Με έξυπνους τρόπους που θα προστατεύουν τους εργαζόμενους και την παραγωγική λειτουργία της επιχείρησης. Ένα τέτοιο επιχειρησιακό σχέδιο πρέπει να καταρτίσει η κάθε επιχείρηση, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες της, με τον κλάδο που ανήκει, τις ανάγκες και τις απαιτήσεις της, που θα αναδιοργανώνει τις επιχειρησιακές διαδικασίες, τις προμήθειες της, την διανομή των προϊόντων της, την θέση εργασίας του κάθε εργαζόμενου, ώστε να επιβιώσει σε συνθήκες πανδημίας και να μην καταρρεύσει η πραγματική οικονομία.