Ο υπουργός μιας άυλης πραγματικότητας…

Νότης Μαυρουδής 08 Απρ 2015

Ανάμεσα στις μαζεμένες σκοτούρες τής ελληνικής κυβέρνησης και την ανάγκη ανεύρεσης λύσεων σε ένα μεγάλο αριθμό προβλημάτων που έχουν συσσωρευτεί, καλό είναι να στρέψουμε το ενδιαφέρον μας στον υπεύθυνο επί του Πολιτισμού κυρίου Νίκου Ξυδάκη. Η «ανάγκη ανεύρεσης λύσεων σε ένα μεγάλο αριθμό προβλημάτων», εκκρεμεί εδώ και πολλά χρόνια, διότι οι υπουργοί Πολιτισμού διοριζόντουσαν από τυπολατρική «υποχρέωση», μόνο και μόνο για να γεμίσει ένας πλήρης κατάλογος ονομάτων τού υπουργικού συμβουλίου, όπως υποχρεούνται από το Σύνταγμα.

Εδώ λοιπόν ο αρμόδιος επί του Πολιτισμού υπουργός, θα πρέπει να μπαλώσει τόσες και τόσες τρύπες, ακόμα και να διατυπώσει μια νέα πολιτική για τον πολιτισμό , σε μια περίοδο που τα οικονομικά δεν μπορούν να καλύψουν τίποτα απολύτως, αφού εξακολουθεί το «δεν υπάρχει σάλιο»! Και όταν δεν υπάρχει χρήμα, η μηχανή τού πολιτισμού δεν μπορεί να κινηθεί και να λειτουργήσει.

Δεν γνωρίζουμε και πολύ καλά σε ποια πεδία δράσεων κινείται ο αναπληρωτής υπουργός. Εξ’ άλλου, ο κόσμος (η κοινωνία) έχει εστιάσει αλλού το ενδιαφέρον του. Από την έλλειψη ρευστότητας στην αγορά, έως του να αντιληφθεί προς τα πού πάει το ελληνικό καράβι, το οποίο θα πρέπει να αποφύγει τα… βράχια. Ωστόσο, η πολύχρονη απραξία και απαξίωση του πολιτισμού από τις προηγούμενες κυβερνήσεις, φέρνουν τη χώρα σε κατάσταση μεγάλης ανάγκης αλλαγών.

Οι διαβαθμίσεις τής μουσικής παιδείας σε εκπαιδευτικό επίπεδο, η οργάνωση και οι δυσχερείς συνθήκες λειτουργίας των Ωδείων, οι εκκρεμότητες σχετικά με τα τής πνευματικής ιδιοκτησίας δίσκων και δημιουργημάτων καθώς και η πολύπλοκη διαδικτυακή μορφή ελέγχου, ώστε αφενός να σταματήσει η φοροδιαφυγή που στερεί έσοδα στο κράτος , και αφετέρου να καταβάλλονται επιτέλους τα πνευματικά δικαιώματα των δημιουργών, να μπει μια τάξη στην ακαταστασία και στην πλήρη ασάφεια της λειτουργίας των θεατρικών Σχολών, να δοθούν απαντήσει στα τόσα ζητήματα που υπάρχουν στο χώρο τού κινηματογράφου, η ανάγκη λύσης τού γρίφου του ΟΜΜΑ (Οργανισμός Μεγάρου Μουσικής Αθηνών), της Καμεράτας, της ύπαρξης ή μη της Ορχήστρας των Χρωμάτων, η περίπτωση του Ωδείου Αθηνών, οι βαρύτατες φορολογίες στα μουσικά όργανα, τις παρτιτούρες και σε κάθε εισαγόμενο είδος σχετικό με μουσική που συνεχίζει να θεωρείται είδος πολυτελείας(!!!), οι συνθήκες λειτουργίας των αρχαιολογικών χώρων, η επαναλειτουργία του ΕΚΕΒΙ, η συρρίκνωση της λειτουργίας του Φεστιβάλ Αθηνών… Μα, τι να πρωτοαριθμήσω και πώς να μην παραλείψω πολλά από τα τόσα μαζεμένα που ζητούν άμεσα λύσεις; Ένα υπουργείο Πολιτισμού, ουσιαστικά, κρύβει πίσω από τις πλάτες του ολόκληρη την κοινωνία και τη ροή των μεγάλων, αλλά και των μικρών σημείων τού πολιτισμού που συνθέτουν την καθημερινότητα. Εμπεριέχει τη δυνατότητα να επεξεργάζεται και να θρέφει το θείο εκείνο μίγμα που καλλιεργεί τις αισθήσεις και τις ψυχές τών ανθρώπων. Είναι δηλαδή μια άυλη ύλη ο πολιτισμός, σαν ένα αεράκι δημιουργίας σκέψεων που μεταλλάσσεται συνεχώς στον αέναο χωροχρόνο… Μια ύλη που δεν είναι εύκολο να την δούμε, αλλά που επιδρά πάνω και μέσα μας, μέσω των πολλών και διαφορετικών εκφάνσεών της.

Ο αναπληρωτής υπουργός, είναι φυσικό να μην μπορεί να ανταπεξέλθει σε όλα και γρήγορα! Υπάρχει ανάγκη να του δοθεί πολύς χρόνος για να κάνει και πάλι γόνιμη την όντως «καμένη πολιτιστική γη» που του παρέδωσαν οι «άλλοι». Είμαστε όλοι σε αναμονή μιας εξελικτικής δράσης που έχει να κάνει με τις πολυσύνθετες και δαιδαλώδεις ιδιαιτερότητες  της ελληνικής πολιτιστικής πραγματικότητας και κανείς δεν γνωρίζει πόσος χρόνος χρειάζεται να δοθεί  για να ομαλοποιηθούν οι συνθήκες, ώστε να λειτουργήσουν οι μηχανές προς την δημιουργική κατεύθυνση της επαναλειτουργίας της. Τώρα, περνάμε αναγκαστικά τη φάση τής «δημιουργικής ασάφειας» » (για να χρησιμοποιήσω τη γνωστή φράση), που αν δεν αντιμετωπισθεί με τη δέουσα προσοχή μπορεί να οδηγήσει σε αφασία-στασιμότητα. Έχω διαβάσει πολλά κείμενα του δημοσιογράφου Νίκου Ξυδάκη και τον εκτιμώ εξόχως, κυρίως  ως σκεπτόμενο άνθρωπο. Εκείνο που δεν κατάλαβα καλά είναι η προθυμία του να αναλάβει τις ευθύνες ενός τόσο καυτού υπουργείου (του Πολιτισμού), κάτι που θα τον φέρνει συχνά σε απόγνωση (παράδειγμα Χατζάκη), αφού θα συναντά εμπόδια που θα του στερούν τη δυνατότητα να υλοποιεί όσα οραματίστηκε τις εποχές τής δημοσιογραφικής του δράσης…