Τουρκία, Αφγανιστάν, AUKUS Νεα κατανομή ρόλων;

Παναγιώτης Ιωακειμίδης 20 Σεπ 2021

Τα γεωπολιτικά δεδομένα αλλάζουν ραγδαία όπως μαρτυρούν οι εξελίξεις σε Αφγανισταν ,  η άγαρμπη συμφωνία AUKUS ( ΗΠΑ, Αυστραλία, ΗΒ  ) εναντίον της Κίνας- που κάνει το κόσμο λγότερο παρα περισσότερο ασφαλή-  αλλά και σειρά άλλων παγκόσμιων και περιφερειακών  ανακαταταξεων. Και αλλάζουν  πρός όφελος της Τουρκίας. Ελλάδα από την πλευρά της προωθεί ένα ομολογουμένως εντυπωσιακό  πρόγραμμα ενίσχυσης της αποτρεπτικής δύναμης μπροστά στην επιθετικότητα της Τουρκίας που για ορισμένους ισοδυναμεί με σπάταλη « κούρσα εξοπλισμών», η οποία όμως δεν θα λύσει κανένα πρόβλημα αλλά μάλλον θα τα επιδεινώσει. Όπως  θα επιδεινώσει και τα δημόσια οικονομικά της χώρας αλλά τελικά θα ενισχύσει τη Γαλλική πολεμική βιομηχανία(το κύριο θύμα της  AUKUS- ματαίωση αγοράς Γαλλικών υποβρυχίων απο την Αυστραλία ). Όθεν και οι πανηγυρισμοί της Υπουργού Άμυνας Φλωράνς Παρλύ. Η όλη δυναμική της  πολιτικής μας   δείχνει ότι εργαζόμαστε σ’ ένα σενάριο μη επίλυσης των Ελληνοτουρκικών προβλημάτων και εξομάλυνσης των σχέσεων για το βαθύτατα ορατό μέλλον. Έστω κι αν διεξάγονται συζητήσεις για θέματα χαμηλής πολιτικής με στόχο την προώθηση μιας θετικής ελληνοτουρκικής ατζέντας( οικονομική συνεργασία, τουρισμός,μεταφορες κ.λπ) . Στα θέματα υψηλής πολιτικής, οι διερευνητικές συνομιλίες μεταξύ των δύο χωρών  που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ένα κάποιο momentum για breakthrough φαίνεται να έχουν τελματωθεί  ως τυπική διαδικαστική άσκηση χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο.  Και πώς θα μπορούσαν να έχουν άλλωστε  «περιεχόμενο» όταν ο τελευταίος (62ος) γύρος έγινε τον περασμένο Μάρτιο και για το νέο  δεν έχει ορισθεί κάν ημερομηνία πραγματοποίησής του! Ίσως μέσα στον Οκτώβριο.   Και παράλληλα η τοξική ρητορική επιστρέφει από πλευράς Άγκυρας, αν και ευτυχώς όχι και οι τόσο ακραίες  παραβατικές συμπεριφορές τύπου 2020. 

Και εν τω μεταξύ με την αλλαγη παγκόσμιων και περιφερειακών δεδομένων  η  Τουρκία ενισχύει τη θέση της, επιχειρεί εξομάλυνση σχέσεων με χώρες της Μ. Ανατολής (Αίγυπτος, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Σ. Αραβία, Ισραήλ, κ.ά.) και ΗΠΑ ίσως και με Αρμενία  ενώ συνεχίζει την πολιτική και στρατιωτική παρουσία της σε Συρία και Λιβύη.  Και αποδεικνύεται μια χρήσιμη χώρα για τις Ην. Πολιτείες στη νέα  κατανομή  ρόλων που διαμορφώνεται.    Γι’ αυτό ο Υπουργός Εξωτερικών Αντ. Μπλίνκεν την περιγράφει τώρα ως ένα «ιδιαίτερα σημαντικό εταίρο» ενώ μόλις πριν λίγους μήνες την αποκαλούσε  «προβληματική περίπτωση χώρας».  Όλα αυτά  θα επέβαλαν μια άλλη, ψύχραιμη «ανάγνωση» από πλευράς μας για την Τουρκία ( όπως και για τις ΗΠΑ) που όμως δεν επιχειρείται. Αλλά  «όταν οι συνθήκες αλλάζουν, αλλάζω και τη σκέψη μου» έλεγε ο μέγας  Keynes. Σκεφθείτε π.χ. το ενδιαφέρον που θα είχε εάν η Ελλάδα καλουσε να συμμετάσχουν  ως παρατηρητές ( στο  σύνολο η μέρος της ) ,  στην διασκεψη MED 9 της περασμένης εβδομάδας  και τις υποψήφιες για ένταξη χώρες με ακτές στη Μεσόγειο  –Μαυροβούνιο, Αλβανία,Τουρκία.  Να άκουγε, π.χ.  η Αγκυρα απ’ευθείας τις επικρίσεις από τις Μεσογειακές χώρες για την έκνομη συμπεριφορά της  και να βλέπαμε πώς θα απαντούσε. Αλλά  δυστυχώς  δεν θέλουμε  να σκεφθουμε  out of the box  στο θέμα αυτό. Προτιμούμε τις στερότυπα ξύλινες ανκοινώσεις...

Πηγή: www.tanea.gr