Νέα διλήμματα, νέες κόκκινες γραμμές

Γιάννης Μεϊμάρογλου 10 Μαϊ 2025

Οι επαναλαμβανόμενες, ανά μήνα σχεδόν, έρευνες της κοινής γνώμης διατηρούν σε εγρήγορση τα κομματικά επιτελεία καθώς ανανεώνουν συνεχώς τα δημοσκοπικά ευρήματα τροφοδοτώντας έτσι τις αναλύσεις των δημοσιογράφων, των πολιτικών σχολιαστών, των επικοινωνιολόγων και όχι μόνον. Η διατύπωση των θέσεων και των προτάσεων γίνεται υπό το άγχος του επόμενου κύματος δημοσκοπήσεων με αποτέλεσμα η αντιπαράθεση να περιορίζεται κυρίως σε ατάκες και κοντόφθαλμες κινήσεις εντυπωσιασμού καθώς αυτές είναι που βαραίνουν στις απαντήσεις των πολιτών. Η συνεχής υποβάθμιση του προγραμματικού διαλόγου και, πολύ περισσότερο, η απουσία πολιτικού οράματος εξωθούν ένα μεγάλο τμήμα της κοινωνίας στην αποστασιοποίηση και την αποχή.

Η εικόνα του πολιτικού σκηνικού, όπως αποτυπώνεται μονότονα στις δημοσκοπήσεις του τελευταίου διαστήματος, χαρακτηρίζεται από την κυριαρχία του κυβερνητικού κόμματος η οποία, ωστόσο, απέχει αισθητά από την παντοδυναμία που είχε εξασφαλίσει στις εκλογικές αναμετρήσεις του ‘20 και του ‘23. Χαρακτηρίζεται επίσης από την απουσία ισχυρού θεσμικού αντίβαρου καθώς τα κόμματα της αντιπολίτευσης αδυνατούν να παρουσιάσουν ένα πειστικό εναλλακτικό αφήγημα εξουσίας. Το πολιτικό σύστημα παραπαίει επειδή αρνείται πεισματικά να συνειδητοποιήσει τις συνέπειες των συγκλονιστικών αλλαγών που έχουν συντελεστεί στη χώρα και τον κόσμο. Οι σύγχρονες προκλήσεις και οι πρωτοφανείς κίνδυνοι που ελοχεύουν για το μέλλον χαράσσουν νέες κόκκινες διαχωριστικές γραμμές.

Η δεύτερη θητεία Τραμπ στον Λευκό Οίκο ανατρέπει τις μεταπολεμικές γεωπολιτικές ισορροπίες διαμορφώνοντας νέους, δυσμενείς συσχετισμούς για τις δυνάμεις της συνεργασίας και της σταθερότητας στον πλανήτη. Υπονομεύονται, για πρώτη φορά εκ των έσω, οι αξίες της Δυτικής δημοκρατίας και παραβιάζονται ή αμφισβητούνται τα διεθνώς κατοχυρωμένα σύνορα. Η αύξηση της επιρροής των ακροδεξιών και λαϊκιστικών κομμάτων, στην Ευρώπη και στον κόσμο, δεν αφήνει κανένα περιθώριο για ταλαντεύσεις και αμφισημίες. Τα νέα διλήμματα απαιτούν από τις πολιτικές δυνάμεις ξεκάθαρες τοποθετήσεις. Η καταδίκη του επιθετικού αυταρχισμού, του διεθνούς αναθεωρητισμού, του εθνικισμού και του τυχοδιωκτισμού χαράσσουν τη νέα κόκκινη γραμμή στον παγκόσμιο πολιτικό χάρτη.

Οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας μοιάζει να μην έχουν αξιοποιήσει τα συμπεράσματα από τις διαδοχικές κρίσεις που δοκίμασαν τις αντοχές της χώρας για τη διαμόρφωση της στρατηγικής τους, στις σύγχρονες συνθήκες. Όσο η επιστροφή στη «δημοκρατική κανονικότητα» ταυτίζεται με την επιστροφή στις παθογένειες που οδήγησαν τη χώρα στην άκρη του γκρεμού τόσο οι κίνδυνοι για εμπλοκή σε νέες περιπέτειες θα είναι υπαρκτοί. Το δίλημμα στο οποίο τα κόμματα καλούνται να απαντήσουν είναι αν θα πορευτούν με γνώμονα τα συμφέροντα της εκλογικής τους πελατείας ή τις ανάγκες της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας. Οι δημοσκοπήσεις χτυπάνε δυνατά το καμπανάκι του κινδύνου καθώς ο δημαγωγικός λόγος φαίνεται να διευρύνει απειλητικά το ακροατήριό του.

Η Ελλάδα καλείται στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα να λάβει κρίσιμες αποφάσεις σε μια εποχή που η ευρύτερη γεωπολιτική περιοχή βρίσκεται, κυριολεκτικά, σε πόλεμο και η Ευρώπη ψάχνει να βρει το βηματισμό της στη νέα εποχή Τραμπ. Το τεράστιο εξοπλιστικό σχέδιο - ReArm Europe plan - δεν αφήνει περιθώρια για νέα μεγάλα «ταμεία ανασυγκρότησης», στο άμεσο μέλλον τουλάχιστον. Το στοίχημα της δίκαιης και ισόρροπης ανάπτυξης δεν πρέπει να χαθεί μέσα στον εύκολο λόγο και σε συγκυριακές παροχές. Η σταθερή αναπτυξιακή πορεία προϋποθέτει θεσμικά μέτρα και δημοκρατικούς κανόνες λειτουργίας. Η αντιπαράθεση με τους κάθε λογής λαϊκιστές χαράσσει βαθιά κόκκινη γραμμή όχι μόνο ανάμεσα στις πολιτικές δυνάμεις αλλά και στο εσωτερικό τους.

Το άρθρο δημοσιεύεται στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ 10/05/2025

Πηγή: www.tanea.gr