Πάψε να παίζεις το όργανό σου

.

Eμαθα για το ποιόν σου

.

Μου το είπε της Κυβερνήσεως φίλος

.

Είσαι έκφυλος και ερωτύλος

.

Μποστ

.

Κάθε φορά που γίνεται ανασχηματισμός εκνευρίζομαι. Μία ή δύο συνήθως επιλογές στιγματίζουν ολόκληρη την κυβέρνηση στα θολά μάτια μου. Και κάθε φορά, αυθορμήτως, οι στίχοι του Μποστ επανέρχονται στο μυαλό μου. Ο εκάστοτε πρωθυπουργός θολώνει το κεντρικό μήνυμα που θέλει να εκπέμψει με τη διαδικασία στελέχωσης της κυβέρνησής του. Επειδή οι εσωκομματικές, συντεχνιακές και γεωγραφικές σκοπιμότητες έχουν τη δική τους λογική, ο εκάστοτε ανασχηματισμός γίνεται ανέκδοτο. Γιατί δεν μπορεί ο εγγονός της Πηνελόπης Δέλτα να επιθυμεί το μήνυμα που θέλει να εκπέμψει να μετατρέπεται σε καρικατούρα γελοιογραφική. Δεν μπορεί στο πολύπαθο υπουργείο από όπου πέρασε η Μελίνα να βλέπουμε υπουργούς σαν τον Πάνο – και μάλιστα Κόκκινο. Που είναι κατάλληλος για πλείστα αξιώματα, αλλά στο Πολιτισμού. Ο Πάνος είναι μαχητικός και αξιόλογος δημοσιογράφος, δυναμικός πολιτικός και πονετικό άτομο. Αλλά πώς θα αντιμετωπίσει θηρία του πολιτισμού και της Τέχνης που είναι συνήθως ανυπότακτα, δηκτικά, εύθικτα και εθισμένα σε αντι-θέσεις;

.

Κατά την ταπεινή μου γνώμη, ο πολιτισμός έχει ανάγκη από μια επανάσταση που να ενσωματώνει τρία πράγματα. Τη συνάφειά του με την πραγματική και εξαγωγική οικονομία και το τουριστικό προϊόν, την απεξάρτησή του από επιχορηγήσεις χωρίς κεντρική ιδέα και στόχευση και την απόσυρση του κράτους από τα πόδια του.

.

Ο καγκελάριος της Αυστρίας, αείμνηστος Μπρούνο Κράισκι, ο πιο επιτυχημένος πολιτικός μετά τον πόλεμο, δέχτηκε πριν από χρόνια στην Καγκελαρία τον Οτο Μιλ, ένα αμφιλεγόμενο πρόσωπο της εναλλακτικής Αυστρίας. Ο Μιλ ήταν ριζοσπάστης που διεκήρυσσε τις πολλαπλές σεξουαλικές σχέσεις, την κοινοβιακή διαβίωση και την αναρχική «δομή» του Κράτους. Ξεσηκώθηκε θύελλα. Η προσβολή ήταν τεράστια. Ψύχραιμος ο καγκελάριος απάντησε στους αλαλάζοντες δημοσιογράφους: «Κοιτάξτε. Είμαι φιλελεύθερος στην οικονομία, σοσιαλιστής σε σχέση με το κοινωνικό Κράτος και αναρχικός σε σχέση με τον Πολιτισμό. Γι? αυτό θέλησα να ακούσω τις απόψεις του ζωγράφου». Υπάρχει ανάλογη λογική την οποία θα μπορούσε να επικαλεστεί ο κ. Σαμαράς για να δικαιολογήσει τη δική του επιλογή;

.

Στην πραγματικότητα, ένα τέτοιο υπουργείο δεν έπρεπε να υπάρχει. Αλλά αφού υπάρχει, θα έπρεπε να έχει στόχο τη ριζική αντιμετώπιση των περιορισμών που βάζει το Κράτος. Υπάρχουν πολλαπλά αντικείμενα. Χρειάζεται να ξαναδούμε τον ρόλο της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Το πλέγμα των πνευματικών δικαιωμάτων. Τη λειτουργία του ΕΚΕΒΙ (που έσβησε) και του Κέντρου Κινηματογράφου. Τις βιβλιοθήκες, τα μουσικά σύνολα, τη Λυρική. Τα άνευρα Μουσεία – οι χώροι που είναι άρρηκτα δεμένοι με την ταυτότητά μας, πρέπει να γίνουν ταυτόχρονα μοχλοί ανάπτυξης, δημιουργικότητας και επενδύσεων. Αντί ζητιανιάς.

.

Γιατί, ας πούμε, Τούρκοι και Δανοί διαμορφώνουν το ΑΕΠ τους και με τα σίριαλ; Γιατί η πνευματική παραγωγή δεν αναδεικνύεται σε εξωστρεφή δραστηριότητα, αλλά μηρυκάζει σε ένα κοινό αριθμητικά ολιγάριθμο; Γιατί πρέπει να μας βάζουν τα γυαλιά οι Ιταλοί;

.

Ανθρώπινο δυναμικό για μια ανάταση υπάρχει. Σε ατομικό επίπεδο καλλιτέχνες διαπρέπουν στη ζωγραφική, στη σκηνοθεσία, στη μουσική κάθε είδους, στην πνευματική δραστηριότητα. Αρα; Οπως και στη δημόσια διοίκηση, έτσι και στον Πολιτισμό, το Κράτος απονευρώνει τις δημιουργικές δυνάμεις. Λέμε δεν έχουμε δημόσια διοίκηση. Αλλά έχουμε ικανούς και δημιουργικούς Ελληνες στα ξένα πανεπιστήμια, στις διοικήσεις ιδιωτικών και διεθνών  οργανισμών. Στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή δουλεύουν 20.000 υπάλληλοι. Η ελληνική ποσόστωση είναι 5%. Αλλά σε επίπεδο διευθυντικών θέσεων, στην εποχή μου, οι έλληνες υπάλληλοι εκπροσωπούσαν το 27%. Η αξιοκρατία και η ύπαρξη σοβαρών οργανωτικών δομών αναδεικνύουν προσόντα. Που προφανώς αποξηραίνονται στον πελατειακό εναγκαλισμό της καθυστερημένης και ανοργάνωτης Ελλάδας.

.

Φαντάζομαι, καταλάβατε πού το πάω. Θέλω υπουργό Πολιτισμού τον Μπρούνο Κράισκι. Για να τον αναδιοργανώσει ορθολογικά, με κριτήρια αναρχικά, με φιλελεύθερα πρότυπα και κοινωνικές προτεραιότητες. Αλλιώς, ας πρωτοτυπήσει ο Πρωθυπουργός ορίζοντας την Πηνελόπη Δέλτα ως οιονεί υπουργό, καταργώντας το υπουργείο Πολιτισμού. Ως σύμβολο, η Μεγάλη Κυρία του Αγώνα θα είναι εν τη απουσία της πιο αποτελεσματική από οποιοδήποτε κόκκινο, πράσινο ή μπλε κομματικό στέλεχος.

.

Μην έχουμε αυταπάτες. Τα πράγματα είναι δύσκολα. Και σίγουρα, ο νέος υπουργός Πολιτισμού χρειάζεται χρόνο για να αποδείξει αν μπορεί να χαράξει στρατηγική ξεφεύγοντας από τα κομματικά και συντεχνιακά δεσμά και την ιδεολογία της ακινησίας. Αυτά είναι πλέον αντιαισθητικά, αντιπαραγωγικά και εξίσου ανόητα όσο το κλείσιμο του ΕΚΕΒΙ. Αν το αντέχει, ας πλαισιωθεί από ανθρώπους ικανούς, εμπνευσμένους και ανυπότακτους στον αφόρητο λαϊκισμό του «χρέους». Και ας διαμορφώσει έναν λόγο  που να τον μετατρέψουν από «Κόκκινο Πάνο» σε «Ελληνα Μπρούνο Κράισκι». Και τότε θα πάψω να γκρινιάζω.