Αποχαιρετώντας έναν υπέροχο άνθρωπο

Λουκάς Βλάχος 27 Ιουλ 2014

Πριν από λίγες μέρες η Ιατρική σχολή και το ΑΠΘ αποχαιρέτησαν έναν εκλεκτό επιστήμονα, δάσκαλο και προπάντων έναν υπέροχο άνθρωπο, τον καθηγητή Αγγειοχειρουργικής Αστέριο Κατσαμούρη.

Τα τελευταία χρόνια ο Αστέριος Κατσαμούρης παθιάστηκε με τη μεταρρύθμιση στα πανεπιστήμια και αφιέρωσε σ’ αυτήν μεγάλο μέρος από τον ελεύθερο χρόνο του. Αριστούχος φοιτητής και διδάκτορας της Ιατρικής σχολής του ΑΠΘ, μετεκπαιδευτείς στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης της Ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ και στη συνέχεια καθηγητής στην Ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης για περίπου 20 χρόνια, επέστρεψε στο ΑΠΘ με πολλές φιλοδοξίες και οράματα. Τον Αύγουστο του 2011, λίγο πριν από την αρχή της εφαρμογής του νόμου 4009/2011 (νόμος Διαμαντοπούλου) για τα πανεπιστήμια, γράφει στην εφημερίδα “Μακεδονία” αναλυτικά τις απόψεις του για το νέο πανεπιστήμιο (http://www.makthes.gr/news/opinions/78630/). Στο άρθρο του αυτό αναλύει όλες τις συσσωρευμένες παθογένειες του ελληνικού πανεπιστημίου. Τα λόγια του είναι καθαρά και αναδεικνύουν το θάρρος του να “συγκρουστεί” με όλες τις “κατεστημένες” απόψεις, που μέσα σε μια τριακονταετία “βούλιαξαν” το ελληνικό πανεπιστήμιο. Θα ήθελα να σας παροτρύνω να διαβάσετε αυτό το υπέροχο κείμενο τρία χρόνια μετά και να προβληματιστείτε αν αυτός ο βαθιά πολιτικός λόγος είναι αυτό που απουσιάζει και διώκεται τα τελευταία τριάντα χρόνια στην Ελλάδα. Τα λόγια αυτά του Αστέριου Κατσαμούρη στην εφημερίδα “Μακεδονία” άγγιξαν και συνεχίζουν να αγγίζουν μεγάλη μερίδα των καθηγητών του ΑΠΘ αλλά και των άλλων πανεπιστημίων. Δυστυχώς, όμως, λίγοι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι είναι διατεθειμένοι να παλέψουν δημόσια για αυτά τα οράματα και να αντιπαρατεθούν στο “βαθύ” πανεπιστήμιο. Τον Σεπτέμβριο του 2011 ο Αστέριος και μερικοί ακόμα καθηγητές παίρνουν την πρωτοβουλία να σταθούν απέναντι στις δυνάμεις που έσπρωχναν το ΑΠΘ στη διάλυση και ιδρύουν τον Σύνδεσμο Καθηγητών ΑΠΘ. Μέσα από τον Σύνδεσμο Καθηγητών ο Αστέριος Κατσαμούρης δημιουργεί έναν πυρήνα δράσης, μια όμορφη παρέα από συνάδελφους που έχουν ζήσει και έχουν διαπρέψει στο εξωτερικό, δεν είναι ενεργά μέλη κομμάτων, αν και έχουν τις πολιτικές τους απόψεις και θέσεις ως άτομα. Ο Σύνδεσμος Καθηγητών συνάντησε την αποδοχή μεγάλης μερίδας των καθηγητών του ΑΠΘ αλλά και τον λυσσαλέο πόλεμο από τις κομματικές παρατάξεις που επιχείρησαν να του “κολλήσουν” πολιτική ταμπέλα. Ο Αστέριος συμμετέχει στη γραμματεία του Συνδέσμου Καθηγητών και παλεύει μαζί με όλους μας για ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό πανεπιστήμιο, που στηρίζεται στην αριστεία. Ατέλειωτες ώρες εργάστηκε για να κρατήσει ο Σύνδεσμος Καθηγητών ΑΠΘ το ακαδημαϊκό του προφίλ και να παλέψει αταλάντευτα για τη μεταρρύθμιση, αντιπαρερχόμενος τις προσωπικές επιθέσεις που δέχτηκε, κυρίως από το πρυτανικό σχήμα που αποχωρεί σε λίγες μέρες. Ο λόγος του Αστέριου ήταν καθαρός, ακαδημαϊκός, ανθρώπινος και βαθιά πολιτικός (όχι κομματικός), ζει μέσα στα άρθρα του, στις ανακοινώσεις και τις εκδηλώσεις του Συνδέσμου Καθηγητών. Πάλεψε πολύ ενάντια στη βία στα πανεπιστήμια, στήριξε το συμβούλιο του ιδρύματος και όλες τις προσπάθειές του για μεταρρύθμιση. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που έσπευσαν να τον τοποθετήσουν σε μια στενή κομματική ομάδα, να θεωρήσουν (μετρώντας τον με τα δικά τους μέτρα) ότι διεκδικούσε εξουσία και θέσεις. Σε όλους αυτούς ο Αστέριος απαντούσε με εκείνο το υπέροχο χαμόγελο και την ανωτερότητα που τον διέκρινε σε όλη του τη ζωή.

Θέλω να κλείσω τούτο το σύντομο σημείωμα απαντώντας στο ερώτημα: γιατί ο Αστέριος Κατσαμούρης δεν διεκδίκησε μια διεθνή καριέρα στην αγγειοχειρουργική στις ΗΠΑ ή την Ευρώπη; Γιατί δεν έμεινε στην Ιατρική σχολή της Κρήτης που είχε δημιουργήσει δική του κλινική, να ολοκληρώσει την καριέρα του; Η απάντηση είναι απλή… λάτρευε το χωριό που μεγάλωσε, την Αρναία, και τη Χαλκιδική. Οι εικόνες που μας έστειλε την τελευταία βδομάδα της ζωής του ήταν από το κήπο του και μας καλούσε να πάμε να μοιραστούμε μέρος από τη “σοδειά” του. Αντίο, καλέ μας φίλε, θα συνεχίσουμε να παλεύουμε για τα οράματα που μοιραστήκαμε όλα αυτά τα χρόνια για μια πραγματική αλλαγή στα πανεπιστήμια.