Η ακρίβεια τσακίζει τη κοινωνία. Υπάρχουν λύσεις;

Νίκος Καλιακούδας 25 Ιουν 2022

Μεγάλη συζήτηση το τελευταίο διάστημα για την εκτόξευση των τιμών και του πληθωρισμού, ο οποίος φαίνεται ότι εγκαθίσταται για τα καλά στο «σβέρκο»  του καταναλωτή, σε αντίθεση με την αρχική εκτίμηση αρκετών ειδικών, που ισχυρίζονταν ότι θα έχει προσωρινά χαρακτηριστικά.

Από την άλλη πλευρά, τα τελευταία χρόνια της κρίσης, οι πλούσιοι στην Ελλάδα αύξησαν τη περιουσία τους κατά 20% και τα μικρομεσαία εισοδήματα καταβαραθρώθηκαν, αφού κλήθηκαν να επωμισθούν όλο το βάρος των περιοριστικών πολιτικών, που επέβαλε η γερμανική ηγεμονία στην Ευρώπη.

Τα δεδομένα αυτά συνθέτουν το πάζλ μιας κοινωνίας, στην οποία διευρύνονται οι ανισότητες, οι παραγωγικές δομές ισοπεδώνονται, η ενεργειακή φτώχεια μονιμοποιείται και η ποιότητα ζωής του μέσου Έλληνα, περιορίζεται.

Καλά όλα αυτά θα έλεγε κάποιος, υπάρχουν όμως λύσεις, όταν η ακρίβεια και ο πληθωρισμός είναι μια πραγματικότητα, που απασχολεί όλο το πλανήτη? Φυσικά και υπάρχουν λύσεις. Είναι οι πολιτικές στήριξης των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων και εκμεταλλεύσεων, οι οποίες δραστηριοποιούνται στο παραγωγικό σύστημα της χώρας, έτσι ώστε αυτές να μπορέσουν όχι απλώς να επιβιώσουν στη παρούσα συγκυρία, αλλά να σταθούν με αξιώσεις στο ανταγωνιστικό διεθνές οικονομικό περιβάλλον. Πάντως ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι λύνονται τα ζητήματα των ακαμψιών της προσφοράς (ενέργεια κλπ), η εποχή των φθηνών αγαθών και υπηρεσιών σε πολλούς τομείς της οικονομίας έχει σαφώς παρέλθει.

Η αύξηση της ανταγωνιστικότητας σε συνδυασμό με τη στροφή που πρέπει να κάνει η χώρα στη παραγωγική της δομή, προωθώντας κυρίως τις επενδύσεις με εξαγωγικό προσανατολισμό, είναι το «κλειδί» στη παρούσα συγκυρία, έτσι ώστε η χώρα να μπορέσει να ανταπεξέλθει στα δύσκολα που έρχονται, λόγω του υψηλού πληθωρισμού και της ακρίβειας. Οι ευρωπαϊκοί πόροι, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας, οι οποίοι αν προσανατολισθούν προς την παραγωγική εκμετάλλευση και την μεταποιητική βιώσιμη επιχειρηματικότητα, μπορούν να  λειτουργήσουν ως ανάχωμα της δύσκολης διεθνούς συγκυρίας.

Η παραγωγική μας δυνατότητα δεν είναι όμως δεδομένη, αλλά πρέπει κάθε φορά να διασφαλίζεται με συγκεκριμένες πολιτικές. Χρειάζεται ενίσχυση των υποδομών, δημόσιες επενδύσεις, ιδιαίτερα στους τομείς της νέας τεχνολογίας, ώστε η οικονομία να ενσωματώνει τις εξελίξεις και να μπορεί διαρκώς να δημιουργεί θέσεις απασχόλησης. Η απορρόφηση στην αγορά εργασίας του ανθρώπινου δυναμικού, ειδικά των επιστημόνων και των ατόμων υψηλής εξειδίκευσης, πρέπει να αποτελέσει κυρίαρχο μέλημα των κυβερνώντων, με σκοπό να επιτευχθούν οι στόχοι της αναδιάρθρωσης της οικονομίας.