—της Μαργαρίτας Ζαχαριάδου—
Ένα βιβλίο που ξεκινά με μια εικόνα παχυλής παιδικής ανίας, με ένα κοριτσάκι που πλήττει και νυστάζει καθισμένο στην ακροποταμιά, έμελλε να αποδειχθεί ένα από τα συναρπαστικότερα αναγνώσματα στην ιστορία της λογοτεχνίας. Η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων του Λούις Κάρολ (κατά κόσμον Τσαρλς Ντότσον) κλείνει φέτος 150 χρόνια ζωής και δεν έχει πάψει να αποτελεί αντικείμενο μελέτης και ερμηνειών υπό πάμπολλα διαφορετικά πρίσματα – από τα μαθηματικά έως την ψυχανάλυση. Καθόλου κακή επίδοση για ένα βικτωριανό παραμύθι που αρχικά έγινε δεκτό ως ένα ακόμα, έστω και λαμπρό, δείγμα του είδους που οι Αγγλοσάξονες αποκαλούν (ουδόλως υποτιμητικά) «nonsense».
Μέσα στα 150 χρόνια της ζωής της, η Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων έχει διασκευαστεί πάνω από τριάντα φορές για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση, έχει γίνει κόμικ, έχει εμπνεύσει πίνακες ζωγραφικής και τραγούδια, έχει μεταφραστεί σε όλες τις γλώσσες του κόσμου.
Μοιραία, επίσης, έχει υποβληθεί σε εξονυχιστική μελέτη, θεωρητικά για να απαντηθεί το ερώτημα «τι είχε ο Λούις Κάρολ κατά νου», στην ουσία όμως, ως συνήθως, για να προβληθούν ερωτήματα και ειδικά ενδιαφέροντα του εκάστοτε μελετητή και της εποχής του. Έτσι, για παράδειγμα, στη δεκαετία του ’30, με τα πρώτα βήματα της ψυχανάλυσης, δημοσιεύθηκαν μελέτες που ερμήνευαν το έργο με βάση σεξουαλικούς συμβολισμούς (η αυξομείωση στο μέγεθος της Αλίκης, το επαναλαμβανόμενο μοτίβο της πόρτας και του κλειδιού, κ.ά.)
Αργότερα, στα ’70s και στην αυγή των gender studies, χαρακτηρίστηκε ως κατεξοχήν φεμινιστικό κείμενο (ένα κοριτσάκι που ανατρέπει όλους τους κανόνες της καταπιεστικής βικτωριανής κοινωνίας), ενώ δεν έλειψε και η μαρξιστική ερμηνεία, αφού στο κείμενο της «Αλίκης» οι φορείς της εξουσίας (π.χ., η Κόκκινη Βασίλισσα) παρωδούνται εξίσου άγρια όσο και οι συνήθειες της ανώτερης τάξης. Γνωστοί είναι επίσης οι συσχετισμοί με παραισθησιογόνες ουσίες, ενώ υπάρχει ακόμα και μια ερμηνεία που θέλει τον (σοβαρότατο μαθηματικό) Κάρολ να έχει γράψει το βιβλίο ως συγκεκαλυμμένη σάτιρα ορισμένων καινοφανών, τότε, εννοιών στην άλγεβρα…
Διαβάστε τη συνέχεια στο dim/art