Κυπριακές εκλογές: Ποιο εθνικό θέμα;

05 Φεβ 2023

Δεν πρέπει να έχει υπάρξει πιο σιωπηλή προεκλογική εκστρατεία στο «νησί της Αφροδίτης». Ούτε καν αφίσσες και φυλλάδια δεν θύμισαν ότι στήνονται οι κάλπες για την εκλογή του 8ου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας. Οι δεκατέσσερεις υποψήφιοι, οι τρεις επικρατέστεροι κυρίως, φρόντισαν να εξασφαλίσουν αυτή τη σιωπηλή εκστρατεία στην οποία δεν είχαν και πολλά να χωρίσουν. Και πάντως όχι τις απόψεις τους για την επίλυση του εθνικού θέματος. Άλλωστε, σύμφωνα με τις μετρήσεις της κοινής γνώμης το «Κυπριακό υπολείπεται στην προεκλογική ατζέντα των προβλημάτων της καθημερινότητας.

Η υποβάθμιση της επίλυσης του εθνικού θέματος δεν ήταν βέβαια μια αιφνιδιαστική εξέλιξη για όσους παρακολουθούν τα πολιτικά πράγματα της Κύπρου. Αντίθετα, πρόκειται για την φυσιολογική συνέχεια της πορείας (μη) επίλυσης του Κυπριακού που ακολουθούν με συνέπεια οι διαδοχικές προεδρικές θητείες με κορυφαία παραδείγματα την προεδρία του Τάσσου Παπαδόπουλου και του Νίκου Αναστασιάδη, συνεπικουρούμενες από τις αντιλστοιχες πολιτικές ηγεσίες της Ελλάδας. Η καταψήφιση του σχεδίου Ανάν που υπερψήφισαν οι Τουρκοκύπριοι και η αποχώρηση από τις συνομιλίες του Κραν Μοντανά έβαλαν ουσιαστικά την ταφόπλακα στην προοπτική μιας βιώσιμης λύσης.

Η ιστορία των διαδοχικών χαμένων ευκαιριών συνεχίζεται επί μισό σχεδόν αιώνα. Η επιτυχία της κυβέρνησης του Κώστα Σημίτη, με την αποφασιστική συνδρομή της προεδρίας Κληρίδη, να εντάξει την Κυπριακή Δημοκρατία στην Ευρωπαϊκή Ένωση έμεινε αναξιοποίητη, παρά τη δέσμευση της Ελληνικής πλευράς να προχωρήσει στην αποφασιστική συμβολή στην εξεύρεση λύσης. Το ίδιο αναξιοποίητες έμειναν και οι ειλικρινείς προσπάθειες του Τουρκοκύπριου ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί που κατέθεσε συγκερκριμένους γεωγραφικούς χάρτες για την επίτευξη μιας οριστικής συμφωνίας.

Σε λίγες ώρες θα μάθουμε ποιοι από τους υποψηφίους θα αναμετρηθούν στο δεύτερο γύρο της επομένης Κυριακής. Προφανώς, όποιος και να ‘ναι ο νικητής, οι προσπάθειες για την επίλυση του «Κυπριακού» θα περιοριστούν στην τυπική συμμετοχή σε ενδεχόμενες πρωτοβουλίες του ΓΓ του ΟΗΕ. Η πολιτική βούληση για μια ουσιαστική πρόοδο των συνομιλιών δεν φάνηκε να διακρίνει κανέναν από τους υποψήφιους νικητές που άλλωστε, με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο έχουν δώσει δείγματα της στάσης τους συμμετέχοντας στις διαδικασίες μέχρι σήμερα ως διπλωμάτες και αξιωματούχοι. Και, ίσως, η απαράδεκτη θέση του Ερντογάν για «λύση δύο κρατών» να φανεί μετά από μερικά χρόνια στη διεθνή κοινότητα ως η μόνη ρεαλιστική. Τότε όμως θα είναι πολύ αργά για ουσιαστικές αντιδράσεις της ελληνικής πλευράς.