Ο "Χρυσός" της Ουκρανίας

Αντώνης Τριφύλλης 02 Μαρ 2022

Το 2019 είδαμε μια ταινία με τίτλο “Mr. Johns”. Με λίγα λόγια το φιλμ αναφέρεται στο ταξίδι του πρωταγωνιστή στην Σοβιετική Ένωση τα πρώτα χρόνια μετά τον παγκόσμιο πόλεμο και λίγο πριν τον ψυχρό πόλεμο. Ένας νεαρός Βρετανός δημοσιογράφος, ο Γκάρετ Τζόνς  με προσωπική παρέμβαση του Lloyd George είχε κατορθώσει να πάρει συνέντευξη το 1933  από τον Χίτλερ πριν αρχίσει ο πόλεμος. Δούλευε ως ανεξάρτητος ερευνητής.

Οι ανταποκριτές των εφημερίδων διαπιστευμένων στην ΕΣΣΔ παρουσίαζαν μια ειδυλλιακή εικόνα της χώρας. Και εμφάνιζαν την οικονομία τού κομμουνιστικού καθεστώτος ικανή να προσφέρει δωρεάν παιδεία, νοσοκομειακή περίθαλψη, κοινωνικές κατοικίες για τους εργάτες. Επιπλέον  η βιομηχανική παραγωγή ξεπερνούσε την αντίστοιχη των δυτικών κρατών σε μια εποχή που ο πόλεμος είχε καταστρέψει την Ήπειρο. Ζήτησε και πήρε άδεια να συναντηθεί με τον Στάλιν, ώστε να πάρει απαντήσεις στην οικονομική αντίφαση που είχε επισημάνει. Ο Στάλιν τελικά δεν τον δέχτηκε τελικά. Έμαθε όμως ότι στην Ουκρανία είχαν βιώσει το 32-33 έναν μεγάλο λιμό, επειδή ο Στάλιν έπαιρνε τον “χρυσό” της Ουκρανίας, δηλαδή το στάρι της, για τις ανάγκες της χώρας του. Τότε άκουσε και τον όρο Holodomor. Δηλαδή τον θάνατο εκατομμυρίων Ουκρανών από λιμό. Η ταινία τελειώνει με την περιπετειώδη επίσκεψή του στην Ουκρανία και την καταγραφή διηγήσεων κατοίκων για καταστάσεις ακόμη και ανθρωποφαγίας. Το άρθρο του προκάλεσε μεγάλη εντύπωση στην Δύση και αξιοποιήθηκε ως όπλο στον ψυχρό πόλεμο που διαδέχτηκε την αντιναζιστική συμμαχία ΕΣΣΔ και δυτικών δυνάμεων.

Αν και κάποια στοιχεία αποδείχτηκαν ακριβή, η αλήθεια ήταν  πιο περίπλοκη. Άλλοι αμφισβήτησαν τον όρο γενοκτονία που κάποιες χώρες θέλησαν να αναγνωριστεί από τον ΟΗΕ. Επίσης ο αριθμός των νεκρών ποικίλει. Τέλος ο ίδιος λιμός έπληξε την ίδια περίοδο και την Ρωσία.

Αν προσπαθήσει κανείς να ανατρέξει στην ιστορία της χώρας αυτής θα καταλάβει ότι έχουν συμβεί και συμβαίνουν τεράστιες και φονικές μάχες. Θα σταθούμε σε ένα στοιχείο που ίσως βάρυνε πολύ τις σχέσεις Δυτικής και Ανατολικής ρωσόφωνης Ουκρανίας. Την εποχή της ΕΣΣΔ ο Ουκρανός ηγέτης της Χρουστσόφ  δώρισε στην πατρίδα του την Κριμαία και τις ρωσόφωνες περιοχές.

 Η ναζιστική επίθεση στην Ουκρανία ήταν η πιο πολύνεκρη   και άγρια σύγκρουση με στόχο τα πετρέλαια που είχε ανάγκη ο Χίτλερ.

Μετά την διάλυση της ΕΣΣΔ η Ουκρανία αναγνωρίστηκε ως κυρίαρχο Κράτος από τον ΟΗΕ. Παρ’ όλα αυτά η  κατάκτηση της Κριμαίας από τον Ρωσικό στρατό πριν λίγα χρόνια παραβίασε την κυριαρχία της.  Η Δύση είναι αλήθεια ότι δεν αντέδρασε ουσιαστικά. Ίσως αυτή η στάση να ενθάρρυνε την Ρωσική ηγεσία στην σημερινή της επίθεση.

Αυτή τη φορά, και καθώς δεν γνωρίζουμε τις εξελίξεις τη στιγμή που γράφουμε αυτές τις γραμμές, η Δύση φαίνεται ότι συνειδητοποίησε ότι η Ρωσία πέρασε στην φάση του αναθεωρητισμού. Φάση επικίνδυνη ακόμη και για την χώρα μας. Με όπλο την ταυτοτική προσέγγιση  της πολιτικής και το φυσικό αέριο κατόρθωσε να αφυπνίσει τις δημοκρατίες. Όλα δείχνουν ότι “ο εξευτελισμός της -Δύσης- θα είναι τέλειος” όπως μας διδάσκει ο Αλεξανδρινός και ότι αυτή τη φορά έχει αποφασίσει να τον διαψεύσει. Κι αυτό όχι με τα όπλα, αλλά με τις κυρώσεις που θα “πονέσουν” τον Ρώσο. Και ειδικά  την Ευρώπη που έχει ανάγκη  πετρέλαιο και  φυσικό αέριο. Αυτό δείχνουν τα πρώτα μέτρα που μάθαμε ότι συζητάνε η Ε.Ε., οι ΗΠΑ και η Μ. Βρετανία. Ότι και να συμβεί η ζωή θα είναι πιο δύσκολη για όλους. Και για τα δυο “στρατόπεδα”. Ίσως είναι χαραμάδα ελπίδας η παρέμβαση της Κίνας (!) που ζήτησε να επανέλθει η διπλωματία στην διευθέτηση της κρίσης.  

Πηγή: www.tanea.gr