Όταν το μυαλό τελειώνει αρχίζουν τα μπράτσα.
Ή μάλλον όταν αρχίζουν τα μπράτσα, το μυαλό, η σκέψη, έχει ήδη τελειώσει.
Κάπως έτσι συνέβη πρόσφατα, μιά με τον βουλευτή που τα έκανε λίμπα στην εθνική βιβλιοθήκη, δυό με μια ομάδα τραμπούκων που δεν τους άρεσαν οι φάτσες των ομιλητών στο βιβλιοπωλείο του Ιανού, τρίτη και φαρμακερή με τους κουκουλοφόρους που μπούκαραν στην Νομική διαλύοντας μια συζήτηση κι έστειλαν ένα φοιτητή στο νοσοκομείο.
Χειρότερη όμως κι από τη βία είναι η αποδοχή της.
Η φασίζουσα δεξιά, με σύνθημα το «κτηνώδης δύναμη, ογκώδης άγνοια», την θεωρεί αυτονόητη.
Ομως μεγάλο κομμάτι της Αριστεράς, λυπάμαι που το λέω, δικαιολογεί τ’ αδικιολόγητα..
Να φταίει η ιστορική υποστήριξη σε καθεστώτα όπου τα Γκουλάκ ή τα ψυχιατρεία ήταν μια απλή καθημερινότητα; Λογικο, μόνο ένας τρελλος θα αντιστεκόταν στον σοσιαλιστικό παράδεισο ενός Μπρέζνιεφ, ενός Τσαουσέσκου.
Ενα βασικό επιχείρημα υπεράσπισης των τραμπούκων είναι η νεότητα.
«Μα παιδιά είναι, βράζει το αίμα τους. Κι εσείς τα ίδια δεν κάνατε τότε, μισείτε τα νιάτα σας;».
Πόσο ψευδές.
Κατ’ αρχήν τα νιάτα δεν είναι μιά ενιαία μάζα ανθρώπων. Ούτε όλοι οι νέοι, τώρα και τότε, συμπεριφέρονται με το ίδιο τρόπο. Κι ακόμη λιγότεροι τραμπουκίζουν..
Τα δικά μου νιάτα είχαν φανατισμό, ρομαντικό ξερολισμό αλλά ουδέποτε είχαν στο ρεπερτόριο τους επιθέσεις σε συμφοιτητές ή βιβλιοπωλεία.
Αν οι ανηλεείς, εξαντλητικές μέχρι τελικής πτώσεως συζητήσεις στα πηγαδάκια της Νομικής θεωρούνται βία…τι να πω.
Αλλά κυρίως, «τιμώ τα νιάτα μου» δεν σημαίνει ότι αποδέχομαι τις τότε σκέψεις ή πράξεις. Τιμώ την ανιδιοτέλεια, την ρομαντική αγωνιστικότητα και κυρίως την εμπειρία που απέκτησα μέσα από τα πολύτιμα λάθη μου.
Πολύτιμα όταν με σύνεση, σκέψη, αναστοχασμό, διδασκόμαστε από αυτά, γινόμαστε σοφότεροι.
Και το πέρασμα του χρόνου, η ηλικία, το γήρας αποκτούν νόημα.
Αλλιώς, άφρονες κι αμετανόητοι, φοβισμένοι ίσως από την φθορά της ηλικίας μένουμε προσκολλημένοι στην νεολαιολαγνεία.
Και περιφέρουμε τα ιδεολογικά μας απομεινάρια στους βολικούς κομματικούς μηχανισμούς και τον εαυτό μας ως έκθεμα στις επετείους.
Το άλλο που ακούω είναι:
«Σιγά τώρα, τι σημασία έχει μια βίαιη έστω εισβολή σε βιβλιοπωλείο μπροστά στη βία στη Γάζα, στην ανεργία, στα Ματ, στον καπιταλισμό» και πάει λέγοντας…
Σωστά. Η βία ξεσπά με αγριότητα, άνευ διαλείμματος, σε μεγάλο κομμάτι του σύγχρονου κόσμου.
Παλαιστίνη, Ουκρανία, αλλά και οι παραδόξως αδιάφορη συνεχιζόμενη γενοκτονία στο Σουδάν, η φρίκη του να είσαι γυναίκα στο Αφγανιστάν ή στο Ιράν, η Μπόκο Χάραμ στη Νιγηρία, τα πραξικοπήματα της Αφρικής, τα 12χρονα παιδιά δολοφόνοι…και πόσα άλλα.
Η βαρβαρότητα δεν οφείλεται μόνο στην απανθρωπιά των ηγετών, εκλεγμένων ή σφετεριστών της εξουσίας.
Αλλά κυρίως στην αποδοχή της από κρίσιμα μεγάλο μέρος των οπαδών τους.
Που στηρίζεται στην άγνοια, τη μισαλλοδοξία, τον φανατισμό.
Εμείς που ζούμε συγκριτικά σε μια όαση δημοκρατίας, έχουμε αφήσει πίσω μας τους εμφυλίους και τις χούντες, κοιμόμαστε ήσυχοι.
Αλλά τα σπέρματα της βίας, το «αυγό του φιδιού», επωάζεται δίπλα μας, στις δικές μας κοινωνίες, στις γειτονιές, στις οικογένειες ίσως.
Κι αν δεν καθαρίζουμε το σπίτι μας απ’ αυτά τα μικρά κι ασήμαντα μπροστά στο χάος της μεγάλης εικόνας, όταν ξυπνήσουμε θα ‘ναι πολύ αργά.
Ήταν το σχόλιο της ημέρας στην εκπομπή Καθρέφτης του Χρήστου Μιχαηλίδη στο Α΄Πρόγραμμα της ΕΡΤ