Υπάρχουν υπηρεσίες που είναι "κρίσιμες" για την λειτουργία της κοινωνίας κάθε χώρας, που ζει σε ανταγωνιστικές συνθήκες για την οικονομία, για την ποιότητα ζωής, για την ασφάλεια, για την επιλογή της για να οργανώσει κάποιος/α τη ζωή και το μέλλον του/της εκεί...
Αυτές οι "κρίσιμες υπηρεσίες", σε κάποιες περιπτώσεις συμπεριλαμβάνουν σημαντικό ποσοστό "δημόσιου" αγαθού (Musgrave 1957) και η ίδια υπηρεσία, σε άλλες περιπτώσεις συμπεριλαμβάνει περισσότερο ποσοστό "ιδιωτικού" αγαθού.
Είναι αυτό που στην οικονομική ανάλυση καταγράφεται ως "merit goods" και για τη δική μας χρήση τα αναφέρουμε ως "ιδιότυπα" αγαθά.
Με πιο απλά λόγια ανήκουν σε αυτά που θα ονομάζαμε μεικτά αγαθά, που η ίδια υπηρεσία π.χ. στο Καστελόριζο μπορεί να έχει περισσότερο χαρακτηριστικά "δημόσιου" αγαθού ενώ στο λεκανοπέδιο περισσότερο "ιδιωτικού" αγαθού.
Είτε πρόκειται για τα ΕΛΤΑ, είτε για τα λιμάνια, είτε για τις αστικές και υπεραστικές συγκοινωνίες, είτε για τα δίκτυα υπηρεσιών κοινωνικής ωφέλειας... είτε ακόμη και για τις σημαντικές όπως αυτές για την υγεία, την παιδεία, την ασφάλεια...
Με άλλα κριτήρια κλείνεις ή θέτεις σε λειτουργία και χρηματοδοτείς μια συγκοινωνία (ΚΤΕΛ) για τα χωριά της Β. Χίου και άλλα για τα "Αστυνομικά" της Ηλιούπολης...
Σε καμιά όμως από τις περιπτώσεις τα χρηματο-οικονομικά στοιχεία δεν μπορεί να αγνοούνται.
Αρκεί να ενσωματώνουμε "κοινωνικά προτάγματα" και εθνικές επιλογές, ποσοτικοποιώντας ποιοτικές παραμέτρους.
Κάτι που το ΥπερΤαμείο δεν θέλησε να το κάνει και πρέπει να του επιβληθεί με κοινοβουλευτική θεσμική διαδικασία επόπτευσης της ασυδοσίας του.
Η ανακατανομή των δαπανών ώστε να μπορούν να ενισχυθούν, όχι "κάθετα" σε όλη τη χώρα, αλλά σε όποια μέρη κρίνεται αναγκαία, οι υπηρεσίες δημοσίου συμφέροντος, μπορεί και πρέπει να γίνει με επιχειρησιακό σχέδιο "κόστους & κοινωνικού οφέλους". Με ορθολογικό management της σύγχρονης εποχής για τον ευρύτερο δημόσιο τομέα.
Αυτή η αντίληψη θα συμβάλει ώστε αυτές οι υπηρεσίες να είναι εργαλείο ανάπτυξης και όχι σπατάλης για συντεχνίες και πελατειακές σχέσεις.
Δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε τον ηλεκτρισμό.
Και γνώση υπάρχει και καλές πρακτικές, όχι μόνον από το εξωτερικό αλλά και εντός Ελλάδας.
Μη διολισθαίνουμε στο αποπροσανατολιστικό δίλλημα «κρατισμός ή ιδιωτικοποίηση»...
Στη περίπτωσή μας και τα δύο μπορούν να βλάψουν σοβαρά την υγεία της χώρας.
Και στο τέλος να παρασυρόμαστε από ιδεοληπτικές καρικατούρες της μανιχαϊστικής υποκουλτούρας και τοξικότητας.
Ακόμη και ο Δημόσιος τομέας μπορεί να αποδώσει καλύτερα αν λειτουργήσει σε ανταγωνιστικές συνθήκες. Αξιολόγησης και μέτρησης της ικανοποίησης των χρηστών του. Με την αξιοποίηση και ιδιοτικο-οικονομικών κριτηρίων στους επιχειρησιακούς σχεδιασμούς του.
