Η Τουρκία, το μεγάλο πρόβλημα της ένταξης της Σουηδίας και Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ

Μιχάλης Κυριακίδης 28 Οκτ 2022

Όλες οι χώρες- μέλη του ΝΑΤΟ ενέκριναν την ένταξη της Σουηδίας και Φινλανδίας στην Συμμαχία, πλην της Ουγγαρίας και Τουρκίας.

Ωστόσο, ενώ η Ουγγαρία υποσχέθηκε ότι θα εγκρίνει την ένταξη των δύο χωρών, η Τουρκία αποτελεί τον δύσκολο κάβο που θα πρέπει να ξεπεράσουν οι δύο χώρες.

Στη Σουηδία, η  νέα κυβέρνηση Κρίστερσον θεωρεί την ένταξη στο ΝΑΤΟ ως ένα από τα θέματα υψηλής προτεραιότητας. Για να υλοποιηθεί, όμως η ένταξη θα πρέπει  να πειστεί ο Ερντογάν να δώσει το «πράσινο φως».

Χθες Παρασκευή συναντήθηκε με την Φινλανδή ομόλογό του Σάνα Μαρίν και συμφώνησαν να κάνουν τα επόμενα βήματα της ένταξης από κοινού. Θα πρέπει, όμως να ξεπεράσουν το εμπόδιο της Τουρκίας και τους όρους που έθεσε προς τις δύο χώρες, κυρίως όμως προς την Σουηδία.

Για το λόγο αυτό, η νέα κυβέρνηση Κρίστενσον ξεκίνησε ένα ιδιότυπο φλερτ με την τουρκική ηγεσία, κρατώντας χαμηλά τους τόνους κριτικής, αλλά και δείχνοντας ότι είναι διατεθειμένη να ικανοποιήσει τους όρους που έθεσε ο Ερντογάν, ήδη από το καλοκαίρι.

Ο Σουηδός πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι θα πραγματοποιήσει ένα από τα πρώτα του ταξίδια στο εξωτερικό, στην Τουρκία, ενώ όταν αναφέρεται στον Τούρκο  Πρόεδρο και την κυβέρνηση στην Άγκυρα , χρησιμοποιεί τους όρους «οι τούρκοι φίλοι μας».

Επίσης , ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας δήλωσε ότι η Τουρκία είναι δημοκρατική, παρά το γεγονός ότι βρίσκεται στην 103η θέση στον δείκτη δημοκρατικότητας του Economist. Δήλωσε, επίσης ότι η σουηδική κυβέρνηση συμμερίζεται την ανησυχία της Τουρκίας για την «τρομοκρατική οργάνωση PKK»

Επιπλέον, η νέα κυβέρνηση προτίθεται να απελάσει περισσότερους ανθρώπους από τη Σουηδία, από μια μακρά λίστα που έστειλε το καθεστώς Ερντογάν,  προκειμένου να πετύχει την έγκριση της ένταξης.

Τέλος, προτίθεται να αρχίσει ξανά τις εξαγωγές όπλων στην Τουρκία, σπάζοντας το εμπάργκο που είχαν συμφωνήσει Σουηδία και Φινλανδία από το 2019, μετά την τουρκική στρατιωτική επίθεση εναντίον κουρδικών στόχων στη Συρία.

Παρά τις υποχωρήσεις αυτές που είναι διατεθειμένη να κάνει η νέα Σουηδική κυβέρνηση, όπως επισημαίνουν σουηδοί αναλυτές, το «πράσινο φώς» από την Άγκυρα δεν είναι δεδομένο.

Πρώτο εμπόδιο, ο σύμμαχος του Κρίστερσον ο ακροδεξιός Τζίμυ Όκεσσον, ο οποίος έχει τραβήξει την προσοχή στην Άγκυρα με πολλές ισλαμοφοβικές δηλώσεις, και μάλιστα το 2015, απελάθηκε από την Τουρκία. Επίσης, ο σύντροφός του στο ακροδεξιό κόμμα  και νυν πρόεδρος της επιτροπής Δικαιοσύνης της Σουηδικής Βουλής είχε αποκαλέσει πολλές φορές τον Πρόεδρο της Τουρκίας «ο Ισλαμοφασίστας Ερντογάν».

Η απόφαση της Τουρκίας για την διεύρυνση του ΝΑΤΟ εξαρτάται, βέβαια και από άλλους παράγοντες. Η Τουρκία οδεύει προς αβέβαιες εκλογές με χαμηλά τα ποσοστά δημοτικότητας του Ερντογάν, ο οποίος εκτός της Ελλάδας, των ΗΠΑ και της ΕΕ εργαλειοποιεί και τις δύο χώρες του βορρά, προκειμένου να κερδίσει ψήφους στο εσωτερικό

Σύμφωνα με σουηδούς αναλυτές, η στάση της Τουρκίας επηρεάζεται επίσης από την εξέλιξη του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία, καθώς Πούτιν και Ερντογαν, δύο αυταρχικοί ηγέτες, έχουν στενές επαφές. Το πώς θα εξελιχθεί αυτή η σχέση πιθανότατα θα καθοριστεί από την τύχη του Πούτιν στον πόλεμο.

Τέλος, άλλος ένας παράγοντας είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες οι οποίες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στα παρασκήνια. Όπως είναι γνωστό  και στην Ελλάδα, η Τουρκία προσπαθεί να αγοράσει αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη και χρησιμοποιεί ως μέσο πίεσης, εκτός από την χώρα μας και την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ.