Έχει ποινική ευθύνη ο κ. Παρασκευόπουλος;

Κώστας Κούρκουλος 26 Οκτ 2016

Ο υπουργός Δικαιοσύνης Νίκος Παρασκευόπουλος, σύμφωνα με ομολογία του, έλαβε γνώση, κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του, ότι διαπράχθηκαν εις βάρος του αντιπροέδρου του ΣτΕ, με την υποκλοπή δεδομένων της επικοινωνίας του, σοβαρότατα εγκλήματα, διωκόμενα αυτεπαγγέλτως.

Η γνώση του αυτή, παρήγαγε και τις αντίστοιχες υποχρεώσεις. Συγκεκριμένα:

1) Σύμφωνα με το άρθρο 37 ΚΠΔ «1. Οι ανακριτικοί υπάλληλοι οφείλουν να ανακοινώσουν χωρίς χρονοτριβή στον αρμόδιο εισαγγελέα οτιδήποτε πληροφορούνται με κάθε τρόπο για αξιόποινη πράξη που διώκεται αυτεπαγγέλτως. 2. Οι υπόλοιποι δημόσιοι υπάλληλοι, καθώς και εκείνοι στους οποίους ανατέθηκε προσωρινά δημόσια υπηρεσία, έχουν την ίδια υποχρέωση για τις αξιόποινες πράξεις της παρ. 1, αν πληροφορήθηκαν γι’ αυτές κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους. […]».

Από τη σαφή διατύπωση της ως άνω διάταξης προκύπτει ότι βαρύνονται με την υποχρέωση ανακοίνωσης στον εισαγγελέα, όχι μόνον οι τακτικοί (μόνιμοι) δημόσιοι υπάλληλοι, αλλά και αυτοί στους οποίους ανατέθηκε, έστω προσωρινά, κάποια δημόσια υπηρεσία, όπως αυτή του υπουργού.

Τέλος, από το περιεχόμενο της διάταξης του νόμου προκύπτει ότι δεν παρέχεται στον δημόσιο υπάλληλο (και στον υπουργό) η διακριτική ευχέρεια αξιολόγησης των πληροφοριών του, ώστε να αποφασίζει ο ίδιος πότε θα προβεί και πότε όχι στην ανακοίνωση. Και ορθά, διότι η αξιολόγηση ανήκει στα καθ’ ύλην αρμόδια δικαστικά όργανα. Άλλωστε, στην περίπτωση αυτή, «το εάν συντρέχουν ή όχι και όλα τα κατά νόμο απαιτούμενα αντικειμενικά στοιχεία συγκρότησης του […] εγκλήματος […] θα κριθεί μέσω των κατεστημένων διαδικασιών και με τις εγγυήσεις που παρέχουν αυτές. […] Κατ` ακολουθία των ανωτέρω […] για όλες ανεξαίρετα τις περιπτώσεις […] θα πρέπει το γεγονός της κάθε μιας, με τα συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά τέλεσής του, να τίθεται υπόψη του Εισαγγελέα Πρωτοδικών, μόνου αρμοδίου για τις περαιτέρω επί του θέματος ενέργειες». (Γνωμ. ΕισΑΠ 3/2001 ΠΟΙΝΧΡ/2001 σελ.950).

Η μόνη διάκριση που θέτει ο νόμος ως προς την υποχρέωση ανακοίνωσης μεταξύ των απλών δημοσίων και ανακριτικών υπαλλήλων, είναι η εξής:

Οι μεν ανακριτικοί υπάλληλοι υποχρεούνται να ανακοινώσουν στον εισαγγελέα τις αξιόποινες πράξεις που υπέπεσαν στην αντίληψή τους σε κάθε περίπτωση, οι δε «υπόλοιποι δημόσιοι υπάλληλοι» (όπως ο υπουργός), μόνον «αν πληροφορήθηκαν γι’ αυτές κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους».

Ως εκ τούτου, η μη συμμόρφωση του απλού δημοσίου υπαλλήλου (και του υπουργού) με την υποχρέωσή του για ανακοίνωση στον εισαγγελέα των αξιόποινων πράξεων των οποίων έλαβε γνώση κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του, στοιχειοθετεί το έγκλημα της κατ’ άρθρο 259 ΠΚ παράβασης καθήκοντος (Μ. Μαργαρίτης «Κώδικας Ποινικής Δικονομίας», άρθρο 37).

Με το να μη διαβιβάζει λοιπόν ο υπουργός Δικαιοσύνης επί ενάμισι έτος τα στοιχεία της υποκλοπής στον εισαγγελέα, παρ’ ότι έλαβε γνώση της κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του, διέπραξε το έγκλημα της παράβασης καθήκοντος.