1. .Η κοστολόγηση ήταν ο τελευταίος σταθμός στην ακραία αντιπαράθεση της προεκλογικής περιόδου. Μετα την ακατάσχετη παροχολογια αλλά και την πλειοδοσία πολλαπλών ανεύθυνων αποτιμήσεων για τις δημοσιονομικές αντοχές της οικονομίας ,η παρέμβαση θεσμικών όπως ο Στουρνάρας η κιγκινατων όπως ο Α. Παπαδόπουλος, δημιούργησε ανάγκη έστω προσχηματικής αξιοπιστίας ,με αναζήτηση ουδέτερων αναλογιστών. Έτσι προτάθηκε το γεν λογιστήριο, το ελληνικό δημοσιονομικό συμβούλιο η τράπεζα της Ελλάδος η και γιατί όχι ,η επιτροπή Πισσαρίδη και η Μακινσευ. Προφανώς πέρα από τις εντυπώσεις κανένα δεν ενδιαφέρει πραγματικά μια τέτοια αμφιλεγόμενη εκτίμηση την προηγουμένη των εκλογών
2.. Αυτό όμως που διαπερνά κ χαρακτηρίζει την λογική των παροχών είναι η ανάγκη συμπερίληψης όλων σε κάποιου είδους ελκυστική προσφορά ,από όπου προέκυψε ένας αγχώδης διαγκωνισμος μέτρων ( τελευταίο επεισόδιο, μεταξύ άλλων, τα 60 σημεία του Σκέρτσου). Είναι πραγματικά ευφάνταστος ο τρόπος που αναδύονται αποσπασματικά ανάγκες, με προτεραιότητα υποτίθεται τους κοινωνικά ασθενέστερους, και προσπάθεια όχι τόσο να στηρίξει την κοινωνική τους άνοδο όσο να τους συντηρήσει επιδοτώντας στην αδυναμία τους Από την άλλη, πέρα από τις δικές του αμφιλεγόμενες πλειοδοσίες και κοστολογήσεις ,ο Σύριζα στην επιχείρηση προσέγγισης του Πασοκ ,έξω απ την κοινή οργή για τις υποκλοπές και την επάρατο» δεξιά», κατασκεύασε εσχάτως και κοινούς τόπους ρίχνοντας νέες γέφυρες. Συγκρίνοντας τις αντίστοιχες δέσμες μέτρων των δυο κομμάτων αρκετά ασαφων μέσα σε γενικεύσεις ανακαλυφθήκαν -αόρατες πριν, κοινές τώρα- πολιτικές ,ένας ομοειδής προοδευτικός «κοινωνικός» πυρήνας ,σοσιαλδημοκρατικής έμπνευσης. Ατυχώς μια τέτοια διαπίστωση δεν υπήρχε στις συμμαχίες του 2015 με τους Ανελ, με τις αντιμνημονιακες προτεραιότητες της εποχής, αλλά και δεν επισημάνθηκε περιέργως ούτε τα τελευταία τέσσερα χρόνια της κοινής αντιπολίτευσης
3.. Εντυπωσιάζει πάντως το γεγονός ότι κανέναν δεν απασχολεί η προφανής ανάγκη για ένα αναγκαίο ειρμό έναν άξονα, η έστω ένα πλαίσιο για όλα αυτά τα μέτρα και οι προτάσεις , από τον ΦΠΑ ως την ενέργεια ,το ΕΣΥ ,τις συντάξεις, τους δανειολήπτες κλπ .Φαίνεται περιττό ένα συνθετικό σχέδιο όπου όλα αυτά να αποκτούν μια εσωτερική και κυρίως συνεκτική λογική προόδου ,έναν πραγματικό και όχι φαντασιακό ορίζοντα για την χώρα . Ένα σχέδιο που να υλοποιεί συστηματικά ένα αναπτυξιακό κράτος όχι σαν μαξιμοκεντρισμος ικανοποιητικής διεκπεραίωσης αλλά σαν εμπνευστής, ενεργοποιητης και συντονιστής .Ενας κράτος αρωγός πολλαπλών πολιτικών με κλαδική και περιφερειακή διάταξη με υποδομές και καίριες δημόσιες επενδύσεις και δίκτυα με κινητήρα την σωστή και στοχευμενη επιχειρησιακή διάθεση των πόρων του ταμείου ανάκαμψης σε όλη την χώρα.
Κάτι τέτοιο προτάθηκε πριν από καιρό απ το Πασοκ -χωρίς την ανάγκη αναφοράς της αυθεντίας της Ματσουκατο η του Πικετί ,αλλά δεν έτυχε προσοχής και προβολής . Άλλες προτεραιότητες αλλά και η γενικότερη άλωση της δημόσιας σφαίρας από τρέχοντα επιφαινόμενα ,το παραμέρισαν μέχρι την προεκλογική περίοδο .Τώρα ανάμεσά σε ένα ορυμαγδό αντιπαραθέσεων επι παντός χάριν εντυπώσεων ,με πολωτικούς χαρακτηρισμούς και μιντιακους εξυπνακισμους επανήρθε και η ανάγκη εργαλειακής χρήσης και των προγραμμάτων σαν άλλοθι συγκλείσεων η αποκλίσεων. Προγράμματα παντός καιρού ελάχιστες μέρες πριν τις εκλογές ,γενικόλογες εκθέσεις ιδεών τελείως προσχηματικές με εξεζητημένες ιδεοληψίες και χωρίς δεσμεύσεις υλοποίησης από την ασθμαίνουσα δημόσια διοίκηση ,την κρατικοτροπη επιχειρηματικότητα και την σχολαζουσα αμέτοχη η αδιάφορη κοινωνία
4. .Η πιο κρίσιμη ωστόσο διαπίστωση σε όλο αυτό την αντιπαράθεση - όπου το προφανές καλύπτει το μεταμνημονιακα πασιφανές -είναι ότι η χώρα ,μετα την δεκαετή κρίση εχει ακόμα εξαιρετικά ασθενή και εύθραυστη οικονομία και συνακόλουθα εχει ανάγκη απο μείζονες μεταρρύθμισες που διαρκώς αναβάλλονται. Μεταρρυθμίσεις εξόχως πολιτικές που απαιτούν τομές, ρήξεις και συγκρούσεις τόσο με ισχυρά συμφέροντα και νοοτροπίες εντός και εκτός της επικράτειας όσο και με ιδιοτελείς συντεχνίες και χρονίζουσες πελατειακές στρεβλώσεις. Είναι όμως εξόχως σημαντικό να συνειδητοποιηθεί ότι κοινή αντίληψη δεκαετιών ,πικρή επιγνωση των μνημονίων αλλά και διαρκής καθημερινή εντύπωση είναι το ότι τα χρήματα στο δημόσιο δεν πιάνουν τόπο. Αρα όλες αυτές οι μετροπληξιες παροχών σε πόρους και προσλήψεις δεν συνεπάγονται αναγκαστικά βελτίωση υπηρεσιών και δυναμική ανάπτυξη χωρίς να υπηρετούν μεγάλους μετασχηματισμούς και καλύτερη στόχευση καίριων παρεμβάσεων Κλασικό παράδειγμα ο διαγκωνισμος των κομμάτων για το ποσοστό του ΑΕΠ στην υγεια χωρίς μέριμνα για την κατεπείγουσα ανάγκη αναδιάρθρωσης του ΕΣΥ αλλά και τον σκληρό έλεγχο του ογκώδους -40%- εν πολλοίς κερδοσκοπικού ιδιωτικού τομέα . Αντίστοιχα η συνέχεια του Αθηνά 2 στην παιδεία και η ανασυγκρότηση-αξιολόγηση των ΑΕΙ σε σύνδεση με επιχειρήσεις και παραγωγή. Ακόμα η σημαντική βελτίωση της προστασίας του πολίτη κ της πολιτικής προστασίας και η επιτάχυνση της ασθμαίνουσας Δικαιοσύνης στην γρήγορη εκδίκαση επενδυτικών προτάσεων ,και πολλά άλλα καθοριστικής όμως σημασίας μέτωπα.
Συνοπτικά μια σειρά μεταβολών στο κράτος για να μετασχηματισθεί σε αναπτυξιακό μεταρρυθμιστικό διαρκές συνεπάγεται και ευρεία απελευθέρωση πόρων και ανθρώπων που μπορούν να αξιοποιηθούν πολύ καλυτέρα παράγοντας μια δυναμική που καμμιά κοστολόγηση δεν μπορεί να αποτιμήσει επαρκώς .Ενας εσωτερικός Κεϋνσιανισμός πρέπει να συνοδέψει το όποιο μετεκλογικό σχέδιο ανάπτυξης της χώρας αλλά αυτό μάλλον διαφεύγει από την τωρινή προεκλογική αντιπαράθεση. Ας ελπίσουμε ότι η νέα κυβέρνηση θα ανταποκριθεί καλύτερα στις υψηλές προσδοκίες των πολιτών και την αβεβαιότητα της εποχής με ισχυρή μεταρρυθμιστική προοπτική