Η πολιτική λειτουργία στην Ελλάδα έχει έντονα στοιχεία παραλογισμού και αντιφάσεων σε βαθμό, που αναρωτιέται κάθε νοήμων πολίτης αυτού του τόπου, εάν μπορεί να ακουμπήσει στο πολιτικό σύστημα τις προσδοκίες του για το μέλλον, βασιζόμενος στην ύπαρξη ενός συστήματος αξιών, το οποίο ισχύει δεσμευτικά τόσο για τον ίδιο όσο και για το πολιτικό σύστημα. Και αυτό ανεξάρτητα από το εάν η πολιτική λειτουργία αναφέρεται στο επίπεδο του Δήμου, της Περιφέρειας ή της Ευρώπης.
Πριν από την πρώτη Κυριακή των δημοτικών εκλογών έχασε τη ζωή του σε παιχνίδι ενός Λούνα Παρκ στο Δήμο Ελληνικού-Αργυρούπολης ένα παιδί. Στην έρευνα, η οποίο έγινε από τις αρμόδιες αρχές, διαπιστώθηκε, ότι ο χώρος, στον οποίο εγκαταστάθηκε το Λούνα Παρκ, δεν είχε παραχωρηθεί νομίμως από το Δήμο. Επίσης δεν είχε εκδοθεί άδεια λειτουργίας στην εταιρία “Happy Fun Ε.Π.Ε.” για το Λούνα Παρκ από το Δήμο, ο οποίος όμως εισέπραττε χρήματα χωρίς να ζητούνται δικαιολογητικά αδειοδότησης της εγκατάστασης. Και όμως οι δημότες ψήφισαν την παράταξη του δήμαρχου, ο οποίος ευθύνεται για όλα αυτά και του έδωσαν την ευκαιρία να διεκδικήσει την δημαρχία. Φαίνεται, ότι η ανάληψη ευθύνης δεν ισχύει ούτε για τα πολιτικά πρόσωπα αλλά ούτε και για την τοπική κοινωνία. Και αυτό δεν αφορά μόνο στη συγκεκριμένη τοπική κοινωνία. Ούτε και περιορίζεται στον πολιτικό χώρο αναφοράς του συγκεκριμένου δημάρχου. Ευτυχώς που δεν πλειοψήφισε την δεύτερη Κυριακή. Ο πολιτικός χώρος όμως, στον οποίο πρόσκειται ο πρώην δήμαρχος πλέον, θα έπρεπε να είχε τοποθετηθεί αρνητικά δημοσίως.
Η πολιτική λειτουργία σταδιακά απομακρύνεται από δημοκρατικές αρχές και αξίες γενικότερα και δεν περιορίζεται μόνο στην μη ανάληψη των ευθυνών για τις επιπτώσεις της πολιτικής λειτουργίας σε διάφορα επίπεδα (δημοτικό, περιφερειακό, κυβερνητικό). Όλοι, πολιτικά πρόσωπα και κόμματα, ομιλούν για δημοκρατικές αρχές και αξίες, όπως είναι η συνειδητή επιλογή και η ελεύθερη βούληση των πολιτών ή η γνώση της πραγματικότητας από τον πολίτη με την αξιοποίηση του ορθολογισμού και όχι του θυμικού, καθώς και ο ουσιαστικός διάλογος στην κοινωνική βάση για την διαμόρφωση και έκφραση του κοινωνικού συμφέροντος. Εάν αυτές τις αξίες επιχειρήσει κάποιος να τις ανιχνεύσει στην πράξη, θα απογοητευθεί σίγουρα.
Αντί για αρχές και αξίες θα διαπιστώσει, ότι αυτά ισχύουν μόνο σε λεκτικό επίπεδο. Στην πράξη ξεχειλίζει η πολιτική λειτουργία από μεγαλοστομίες και λαϊκισμούς με έντονα στοιχεία εκχυδαϊσμού της πολιτικής και συνεχή προσπάθεια ισοπέδωσης ή καλύτερα απαξίωσης της προσωπικότητας του «αντιπάλου». Το περιεχόμενο του πολιτικού λόγου, ο οποίος εκφέρεται, έστω και αν είναι ιδεοληπτικό χωρίς ρεαλιστικό σχεδιασμό του μέλλοντος και μάλιστα με μετρήσιμα αποτελέσματα, δεν γίνεται αντικείμενο ουσιαστικού διαλόγου. Η ανταλλαγή απόψεων με στόχο τη βελτίωση της εφαρμοζόμενης πολιτικής αποτελεί απαγορευμένο πεδίο. Γι’αυτό και ακούγονται εκφράσεις, όπως «ατύχημα ο Τσίπρας», ή «καιροσκοπική αθλιότητα του κ. Τσίπρα» από το ένα μέρος και από το άλλο «το δημοψήφισμα για το μνημόνιο, που δεν έγινε το 2010, θα γίνει τον Μάη του 2014. Και θα μοιάζει με το δημοψήφισμα του 1974, που απάλλαξε την Ελλάδα από τους βασιλιάδες» (ομιλία Α. Τσίπρα στην Ομόνοια, 22.5.2014) ή «υποταγμένοι» οι Σαμαράς και Βενιζέλος στις βουλές της γερμανίδας καγκελαρίου Angela Merkel.
Σε ανάλογο μήκος κύματος με αυτό του Δήμου Ελληνικού-Αργυρούπολης κινείται και ο νέος δήμαρχος Βόλου, τον οποίο υπερψήφισαν οι δημότες (53,1 %) παρά τα προβλήματα του παρελθόντος με τη δικαιοσύνη. Η διαφθορά αποτελεί πλέον δομικό στοιχείο της κοινωνίας σε τέτοιο βαθμό, ώστε έχει υποκαταστήσει τις όποιες αξίες υπήρχαν στο παρελθόν.
Η πολιτική λειτουργία έχει οδηγηθεί από το πολιτικό σύστημα σε τέτοια παρακμή, που η επιδίωξη κομματικού εκλογικού οφέλους νομιμοποιεί ακόμη και την αναζήτηση ψηφοθηρικών ερεισμάτων σε ναζιστικά-φασιστικά μορφώματα. Αυτό έγινε την δεύτερη Κυριακή των εκλογών με το επιχείρημα, ότι έτσι αποδυναμώνεται η ακροδεξιά και κερδίζει η δημοκρατία. Η ουσία σύμφωνα με αυτή τη λογική δεν είναι η διαμόρφωση πολιτικής στάσης μετά από διεργασίες διαλόγου και πειθώ των επιχειρημάτων, αλλά η υπερψήφιση ενός φιναλίστ, ο οποίος αντιπολιτεύεται την ίδια παράταξη με αυτό το ακροδεξιό μόρφωμα. Εύκολα μπορεί κάποιος να βγάλει συμπέρασμα για τον τρόπο, με τον οποίο επιδιώκουν οι κομματικοί σχηματισμοί την ελεύθερη έκφραση της πολιτικής βούλησης του πολίτη. Γίνεται μάλιστα πιο παραστατικός αυτός ο τρόπος, εάν ακολουθήσει ο κάθε καλοπροαίρετος παρατηρητής την ρήση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου στο Ηράκλειο της Κρήτης (23.05.2014), ότι «η λαϊκή θέληση θα ξεσπάσει την Κυριακή (των εκλογών) σαν θύελλα και θα σαρώσει τα μνημόνια, τους μεταπράτες της πατρίδας και τους εντολοδόχους τους, της κας. Merkel και του κου Schauble». Ο λαϊκισμός σε σχέση με την εσωτερική πολιτική κατάσταση και ταυτοχρόνως η απουσία διαλόγου για την Ευρώπη και τον ρόλο της γερμανικής κυβέρνησης και κυρίως της καγκελαρίου κας. Merkel στην πορεία οικοδόμησης της Ενωμένης Ευρώπης στο ζενίθ. Κυριαρχούν μόνο γενικόλογες προσεγγίσεις, οι οποίες μάλιστα εξαντλούνται σε εθνικό επίπεδο, ενώ είναι αναγκαία η συνολική αντιμετώπιση σε ευρωπαϊκό.
Όταν όμως οι εσωτερικές πολιτικές σκοπιμότητες καθορίζουν το περιεχόμενο των μονολόγων των πολιτικών αρχηγών στα προεκλογικά μπαλκόνια χωρίς σφαιρική και σε βάθος ενημέρωση των πολιτών, τότε είναι παραλογισμός να πιστεύουν πολίτες και πολιτικοί, ότι διαμορφώνονται οι προϋποθέσεις για την έκφραση της «λαϊκής θέλησης» σύμφωνα με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Την ίδια ακριβώς λογική ακολουθούν τόσο ο πρωθυπουργός της χώρας όσο και οι πρόεδροι των άλλων κομμάτων. Με αυτό τον τρόπο βιώνει ο απλός πολίτης την πολιτική αντιπαράθεση και τον διάλογο ως εργαλεία και μέσα μετάβασης σε μια πραγματικότητα, η οποία κυριαρχείται από το θυμικό και το εμφυλιοπολεμικό κλίμα, με την έννοια της λεκτικής βίας σε πρώτη φάση. Δεν βοηθάει δε καθόλου η επισήμανση, ότι πρόκειται για διχαστικό πολιτικό λόγο, ο οποίος είναι επικίνδυνος για τη συνοχή της κοινωνίας, όταν οι πολιτικοί σχηματισμοί στο σύνολο τους ακολουθούν αυτή την πρακτική.
Αυτή την ασφυκτική κατάσταση σε επικοινωνιακό επίπεδο την βιώνουν με έντονο τρόπο οι πολίτες και αναζητούν, ακόμη και χωρίς να το συνειδητοποιούν, εναλλακτικές προτάσεις. Προς το παρόν δεν φαίνεται στον ορίζονται μια αξιόπιστη πολιτικά κίνηση, η οποία να εμφορείται από αξίες και αρχές, οι οποίες μπορούν να λειτουργήσουν ως σημεία αναφοράς για την ανάπτυξη δυναμικής από την κοινωνία με στόχο την υπέρβαση της κοινωνικοπολιτικής παρακμής. Και το «Ποτάμι», το οποίο διακηρύσσει την ανάπτυξη ουσιαστικού διαλόγου μεταξύ των κομμάτων με στόχο την συναίνεση, έχει έντονα στοιχεία κοινωνίας του θεάματος στο επικοινωνιακό επίπεδο. Ιδιαιτέρως οι εμφανίσεις του επικεφαλής του είναι με τέτοιο τρόπο στυλιζαρισμένες οπτικά, ώστε να μπορεί να έχει ο λόγος στον επικοινωνιακό τομέα θετικά αποτελέσματα σε σχέση με επιλεγμένες κοινωνικές ομάδες και κυρίως τους νέους. Είχε πολύ ενδιαφέρον το προεκλογικό κάλεσμα του επικεφαλής αυτού του πολιτικού σχηματισμού προς τους νέους να βάλλουν μουσική και να πάνε στα εκλογικά τμήματα να ψηφίσουν. Ενδιαφέρον έχει επίσης και η επένδυση που κάνει ο κος Θεοδωράκης στον λόγο του με τη μιμική του σώματος του. Σίγουρα η σκηνοθετική διάσταση των εμφανίσεων του είναι μελετημένη. Απομένουν μόνο οι προτάσεις για είκοσι θεματικές ενότητες, οι οποίες θα τεθούν υπόψη των άλλων κομμάτων για να αναπτυχθεί διάλογος και να γίνουν συναινετικές προσεγγίσεις. Δεν είναι κακή ιδέα ως διαδικασία, αρκεί να γνωστοποιηθούν οι κανόνες του διαλόγου και οι προτάσεις να υπερβαίνουν το επίπεδο των ιδεοληπτικών προσεγγίσεων.
Το θέμα είναι όμως, εάν η ανυπαρξία ενός αξιακού συστήματος στην πολιτική λειτουργία πολιτών και πολιτικών έχει συνειδητοποιηθεί από όλους και εάν τόσο οι πολιτικές όσο και οι κοινωνικές δομές μπορούν να δρομολογήσουν δυναμικές διαδικασίες υπέρβασης αυτής της ζοφερής πραγματικότητας, η οποία εξαντλεί τα όρια της ως προς τις αξίες στον καταναλωτισμό και τον ατομικισμό χωρίς όρια. Με αυτές τις αξίες στο πλαίσιο του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού είναι δύσκολο να ευδοκιμήσει η λογική της αλληλεγγύης και της κοινωνικής συνοχής, πέρα από την εικονική πραγματικότητα της κοινωνίας του θεάματος, στο πλαίσιο της οποίας ο κάθε πολιτικός μπορεί να σκηνοθετεί και να καλλιεργεί το προφίλ, που επιθυμεί. Με αυτό τον τρόπο όμως ο άνθρωπος χειραγωγείται στις επιλογές του και η καθημερινότητα του γίνεται κακέκτυπο της εικόνας του θεάματος, όπως τα ανθρωπάκια του Γαϊτη. Μόνο που στην πολιτική τα ανθρωπάκια μετατρέπονται σε ψηφαλάκια. Ας είναι καλά η πολιτική διαφήμιση. Αυτή φροντίζει να τροφοδοτεί τις κοινωνικές μάζες με τα πρότυπα, τα οποία διασφαλίζουν τις συστημικές ισορροπίες.