Πριν λίγες μέρες, η συνάντηση του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης, με παρόντες ηγέτες τον Κινέζο Σι, τον Ινδό Μόντι, τον Ρώσο Πούτιν και άλλους, παρουσιάσθηκε σαν επικήδειος της Δύσης. Πολιτικοί αναλυτές έδωσαν την εντύπωση ότι η σύναξη αυτή δρομολογεί την λήξη της πρωτοκαθεδρίας των ΗΠΑ και της ηγεμονίας της Δύσης. Επιπλέον, η εντυπωσιακή στρατιωτική παρέλαση ενώπιον του Σι, του Πούτιν και του Βορειοκορεάτη Κιμ θεωρήθηκε σαν σημάδι μετασχηματισμού των παγκόσμιων ισορροπιών.
Η αντι-Δυτική συμπαράταξη παρουσιάζει όμως αδυναμίες και ανισορροπίες. Ο Οργανισμός Συνεργασίας της Σαγκάης υπάρχει από το 2001, χωρίς αξιόλογα αποτελέσματα. Τα εθνικά συμφέροντα των μελών αποκλίνουν. Μόνος συνεκτικός δεσμός μεταξύ Κίνας, Ρωσίας και Ινδίας η αντίθεση προς την Δύση, κυρίως ο αντιαμερικανισμός. Οι σχέσεις Ρωσίας-Κίνας, παραδοσιακά ανταγωνιστικές, έχουν φθάσει παλιότερα μέχρι και σε στρατιωτικές συγκρούσεις για διεκδικούμενα ασιατικά εδάφη. Οι μακροχρόνιες συνοριακές διαφορές Ινδίας και Κίνας προκάλεσαν πολεμικά γεγονότα, ακόμα και το 2020, ενώ η Κίνα είναι κύριος προμηθευτής όπλων προς το Πακιστάν, παραδοσιακό εχθρό της Ινδίας. Ρωσία και Ινδία διατηρούν στενές σχέσεις αλλά με σαφή όρια, ενώ, για να επιτευχθούν οι φιλόδοξοι αναπτυξιακοί και στρατηγικοί στόχοι της Ινδίας, η Δύση αποτελεί αναντικατάστατο εταίρο. Η Ινδία, υπερηφανευόμενη ως η «μεγαλύτερη δημοκρατία στον πλανήτη», με ισχυρά δημογραφικά και τεχνολογικά δεδομένα, συνεργάζεται επιπλέον με ΗΠΑ, Αυστραλία και Ιαπωνία για την σταθερότητα και ανάπτυξη της περιοχής Ινδο-Ειρηνικού, συνεργασία την οποία η Κίνα έχει αποκαλέσει «ασιατικό ΝΑΤΟ».
Ο οργανισμός BRICS είναι ευρύτερη συμπαράταξη, με Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική. Υπάρχει από το 2009 και πρόσφατα προστέθηκαν Αίγυπτος, Αιθιοπία, Ιράν, Ινδονησία και Αραβικά Εμιράτα, χώρες που διεκδικούν νέους σχετικά αυτόνομους ρόλους ως κέντρα περιφερειακής ισχύος. Ωστόσο, το μπλοκ πάσχει από διαρθρωτικούς περιορισμούς, λείπει κάποια ενιαία πολιτική βούληση, κύριος συνεκτικός ιστός είναι η αντιπολίτευση προς την Δύση.
Η Κίνα, λόγω μεγέθους, κυριαρχεί σε αυτούς τους οργανισμούς αλλά το συμφέρον της δεν είναι η στρατηγική αντιπαράθεση. Αντίθετα, δίνει προτεραιότητα στο εμπόριο με την Δύση και στην νέο-αποικιακή οικονομική διείσδυση προς υπανάπτυκτες χώρες. Εξ άλλου, οι οικονομικές προοπτικές της έχουν πάψει να είναι λαμπρές, η παλιότερη εκτίμηση ότι το κινεζικό ΑΕΠ θα ξεπεράσει το αμερικανικό είναι πλέον αμφίβολη. Εμπόδια, μεταξύ άλλων, η μείωση του πληθυσμού που ξεκίνησε το 2022 και η ταχεία γήρανσή του. Οι αναγκαίες διαρθρωτικές αλλαγές έχουν πολιτικό κόστος που δεν είναι αποδεκτό από ένα μονοκομματικό κράτος όπου η ιδεολογία υπερισχύει των ορθολογικών αποφάσεων.
Εάν η Δύση ακολουθεί κοινή πορεία, παραμένει πανίσχυρη. Αντίθετα προς την ψευδαίσθηση πως οι εξελίξεις καθορίζονται από τις καλές ή κακές προθέσεις και τα ταμπεραμέντα των πολιτικών, τον βασικότερο ρόλο παίζουν οι συσχετισμοί δυνάμεων. Τρεις δυνάμεις είναι καθοριστικές: οικονομική, στρατιωτική, τεχνολογική. Για το 2023, το ΑΕΠ του Δυτικού κόσμου, ήτοι ΗΠΑ, Ευρωπαϊκή Ένωση, Αγγλία, Νορβηγία, Ελβετία, Καναδάς, Ιαπωνία, Αυστραλία, Νότια Κορέα κ.λπ. πλησίασε τα 60 τρις δολάρια, υπερδιπλάσιο του ΑΕΠ των χωρών BRICS. Παράλληλα, στον στρατιωτικό τομέα 5 από τις 8 ισχυρότερες χώρες του πλανήτη και στον τεχνολογικό 22 από τις 25 πιο προηγμένες χώρες είναι Δυτικές.
Πηγή: www.tanea.gr