Ο πρωθυπουργός έχει τη δυνατότητα να λειτουργήσει ως εθνικός ηγέτης, σημειώνει η πρώην υπουργός Παιδείας Άννα Διαμαντοπούλου σε συνέντευξή της στην Free Sunday. Και επιμένει στην πρότασή της να γίνονται αλλαγές στα θέματα παιδείας μόνο με πλειοψηφία 2/3 στη Βουλή.
Η συνέντευξη
Γνωρίζοντας πρόσωπα και καταστάσεις στην Ευρώπη, αλλά και με την ελληνική εμπειρία σας, πού πιστεύετε ότι εδράζεται το πρόβλημα μεταξύ Ελλάδας και «θεσμών»;
Το πρόβλημα που ζούμε είναι και ευρωπαϊκό και ελληνικό. Για να μπορέσουμε αξιόπιστα να παίξουμε ρόλο στις μεγάλες αλλαγές που χρειάζονται στην Ευρώπη πρέπει να αντιμετωπίσουμε επιτέλους κατάματα το ελληνικό πρόβλημα. Αυτό είναι η άρνηση και η αδυναμία διαχρονικά του πολιτικού συστήματος, και βέβαια της σημερινής κυβέρνησης, να παρουσιάσουμε ένα πειστικό δικό μας εθνικό πρόγραμμα και σφίγγοντας τα δόντια να το υλοποιήσουμε μέχρι τέλους. Συνωμοσίες, ξένα κέντρα, ξένοι και εσωτερικοί εχθροί, προδοσίες και άλλα εύκολα αφηγήματα γίνονται, δυστυχώς, δημαγωγικά άλλοθι για να μην κάνουμε αυτά που πρέπει.
Τι βλέπετε μπροστά; Εκλογές/δημοψήφισμα, οικουμενική κυβέρνηση, συμφωνία, ρήξη με τους πιστωτές, κάτι άλλο;
Είμαστε τρεις μήνες μετά τις εκλογές. Η κυβέρνηση έχει νωπή και ισχυρή εντολή, την οποία έλαβε γνωρίζοντας όλα τα δεδομένα. Θεωρώ ότι την εντολή αυτή δεν ξέρει τι να την κάνει και ότι στην ερώτησή σας χωράνε όλες οι πιθανές απαντήσεις και εναλλάσσονται όλα τα σενάρια κάθε 24ωρο. Όταν σε μια χώρα, και μάλιστα σε κρίση, δεν ξέρεις τι σου ξημερώνει, η οικονομία στραγγίζει, με πρώτο θύμα πάντα τους πιο αδύναμους. Τα μεγαλύτερα θύματα της κρίσης είναι οι άνεργοι, που είναι σίγουρο ότι με τη σημερινή κατάσταση αυξάνονται.
Από την επομένη των εκλογών, με τις δημόσιες παρεμβάσεις σας, επιμένετε στην ανάγκη εθνικής συνεννόησης στα μεγάλα. Πιστεύετε ότι είναι εφικτό; Ή το εύχεστε, γνωρίζοντας ότι είναι μάταιο;
Από τις εκλογές μέχρι σήμερα ο Αλέξης Τσίπρας είναι κυρίαρχος στο πολιτικό σκηνικό. Είχε και έχει τη δυνατότητα να λειτουργήσει ως εθνικός ηγέτης, δημιουργώντας εθνικές συναινέσεις που θα του πολλαπλασίαζαν τη δύναμη της διαπραγμάτευσης. Το να δημιουργείς ισχυρή συναίνεση σε βάθος χρόνου είναι διαφορετικό, αλλά και πιο χρήσιμο, από το να συνεπαίρνεις με μεγάλα λόγια και εθνικές κορόνες μεγάλο μέρος του λαού για λίγο. Το πρώτο είναι φως στο βάθος του τούνελ, το δεύτερο είναι ένα πυροτέχνημα που διαρκεί ελάχιστα. Βέβαια η ελπίδα πεθαίνει τελευταία.
Φοβάστε έναν νέο εθνικό διχασμό; Αισθάνεστε ότι όσα χωρίζουν τα κόμματα και την κοινωνία πλέον είναι πολύ περισσότερα απ’ όσα τους ενώνουν;
Ο διχασμός (με την έννοια που δίνει ο Καραποστόλης στο βιβλίο «Διχασμός και εξιλέωση») είναι η αυτοκαταστροφή ενός λαού, εφόσον πιστεύει ότι δεν έχει άλλα μέσα για να αποδείξει ότι είναι κύριος της τύχης του. Ο διχασμός με βάση το μνημόνιο-αντιμνημόνιο πού οδήγησε; Στην αδυναμία αντιμετώπισης της κρίσης όπως συνέβη στις άλλες χώρες και στην απειλή ότι θα γίνουμε Κούγκι. Φοβάμαι ότι η σημερινή ηγεσία της χώρας σε οποιαδήποτε αρνητική εξέλιξη δεν θα ζητήσει να σηκώσουμε τα μανίκια για να δουλέψουμε, αλλά θα σηκωθούν γροθιές εναντίον των εχθρών, έξω και μέσα.
Η κρίση στην Ε.Ε. ξεκίνησε από την Ελλάδα, πέρασε σε άλλες χώρες και σήμερα πάλι περιορίζεται στην Ελλάδα. Γιατί;
Ο λόγος είναι το βασικό μεταπολιτευτικό πρόβλημα της χώρας. Η αδυναμία έμπρακτης εσωτερικής μεταρρύθμισης. Ύστερα από πέντε χρόνια κρίσης, οι πελατειακές, παρασιτικές και κρατικιστικές δομές παραμένουν ισχυρές. Το πραγματικό στοίχημα είναι να φτιάξουμε μόνοι μας την «Ελλάδα που Παράγει». Μόνο έτσι θα έρθει το πραγματικό τέλος των μνημονίων. Πραγματική οικονομία, επιχειρηματικότητα, ιδιωτικός τομέας, αξιοκρατία και εξωστρέφεια είναι έννοιες που έχουμε ξεχάσει.
Πολλοί αναφέρονται στα δεινά που θα επέλθουν αν προχωρήσουμε σε παράλληλο νόμισμα ή σε νέο νόμισμα. Συμμερίζεστε τους φόβους αυτούς; Ο πολίτης είναι επαρκώς ενημερωμένος για τις συνέπειες;
Σε περίπτωση τέτοιων επιλογών, οι αλλαγές στο επίπεδο ζωής μας θα είναι δραματικές. Εάν δεν υπογραφεί μια συμφωνία με τους εταίρους μέχρι τον Ιούνιο, θα επιστρέψουμε στα Βαλκάνια του παρελθόντος και ο ηγέτης της βαλκανικής Ελλάδος θα έχει ονοματεπώνυμο.
Οι αλλαγές στην παιδεία που εξαγγέλθηκαν είναι ηχηρή απόδειξη της πρόθεσης της κυβέρνησης να μην επιδιώκει συναίνεση ούτε σε τόσο ευαίσθητα ζητήματα όπως είναι η παιδεία. Σωστά;
Το αποσπασματικό ξήλωμα των νόμων που αφορούν όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης είναι ουσιαστικά, αλλά και διαδικαστικά, μια στροφή στο παρελθόν. Δεν έγινε από τον υπουργό Παιδείας η παραμικρή προσπάθεια να ενημερωθεί, να συζητήσει και να συνθέσει. Η επιστολή μου προς όλη την ηγεσία του τόπου, και στους πρώην πρωθυπουργούς, αφορά την ανάγκη να συμφωνηθεί ΤΩΡΑ ότι κάθε μεγάλη αλλαγή στην παιδεία θα χρειάζεται την υπερψήφιση από τουλάχιστον 200 βουλευτές.
Πώς αντέδρασε ο υπουργός Παιδείας Αρ. Μπαλτάς στην πρότασή σας να κάνετε έναν δημόσιο διάλογο, αφού απόφασή του είναι να κατεδαφίσει το νόμο Διαμαντοπούλου για τα ΑΕΙ;
Η πρόταση ισχύει πάντα. Ο διάλογος, ακόμα και ανάμεσα σε ανθρώπους με εξαιρετικά αντίθετες απόψεις, βοηθά όλους.
Υπάρχει εφικτό σχέδιο διαχείρισης των χιλιάδων προσφύγων που έρχονται στα σύνορα της Ε.Ε. και της Ελλάδας;
Δυστυχώς, διεθνές εφικτό σχέδιο δεν υπάρχει ακόμα. Στην ιστορία της ανθρωπότητας, και ιδιαίτερα στην περιοχή μας, είναι σαφές ότι η ουσιαστική διεθνής παρέμβαση πρέπει να αφορά το τέλος των πολεμικών συγκρούσεων. Ιδιαίτερα για την Ευρώπη, για ακόμα μια φορά, ο Νότος θα πρέπει να υποστηριχθεί με συγκεκριμένο σχέδιο άπωσης, παρεμπόδισης και υποδοχής. Πολύπλοκη, δαπανηρή και ευαίσθητη αποστολή, την οποία καλείται να φέρει εις πέρας και η ευρωπαϊκή ηγεσία.
Το θέμα της επόμενης εκδήλωσης του «Δικτύου» είναι «πώς χτίζονται οι κυβερνήσεις συνεργασίας ανάμεσα στα κόμματα». Με ποιο σκεπτικό επιλέξατε αυτό το θέμα;
Από το 2012 και μετά μπήκαμε, από ανάγκη, όχι από επιλογή, στην εποχή των κυβερνήσεων συνεργασίας. Δεν μας κάνει πια καμία εντύπωση η συνεργασία ΠΑΣΟΚ και ΝΔ και η ακόμα πιο ακραία συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ! Το πολιτικό μας σύστημα δεν έχει γνώση και εμπειρία στο χτίσιμο συναινέσεων, έτσι ώστε ο ελληνικός λαός πριν και μετά τις εκλογές να γνωρίζει τις δεσμεύσεις και το τι έχει να περιμένει από συνεργασίες κομμάτων με διαφορετικά προγράμματα, αλλά και διαφορετική πολιτική αντίληψη και ιδεολογία. Έχουμε καλέσει και τους Γερμανούς Σοσιαλδημοκράτες να καταθέσουν την πολυετή εμπειρία τους.
Να ρωτήσω αν προσβλέπετε στη συγκρότηση ενός ισχυρού σοσιαλδημοκρατικού τρίτου πόλου ή ακούγεται παράταιρο; Και, αν ναι, ποιες δυνάμεις θα τον συγκροτήσουν;
Είναι σαφές ότι από το 2012 υπάρχει επιτακτική ανάγκη ανασύνθεσης του χώρου της ελληνικής σοσιαλδημοκρατίας. Μη μείνουμε στο γιατί δεν έγινε. Πάμε παρακάτω.
Πιστεύω ότι η συσπείρωση μεταρρυθμιστικών, αντιλαϊκιστικών δυνάμεων, που θα πουν αλήθειες και θα καταθέσουν σχέδιο που θα αφορά το τι πρέπει να κάνουμε εμείς για τη χώρα μας και όχι το τι ζητούμε συνέχεια από τους άλλους, είναι κοινωνικά αναγκαία. Δυνάμεις του ΠΑΣΟΚ, κόσμος που πίστεψε στη ΔΗΜΑΡ, προσωπικότητες του κεντρώου χώρου και κυρίως οι χιλιάδες ανενεργοί και απογοητευμένοι προοδευτικοί πολίτες του τόπου που δεν βρίσκουν σήμερα πολιτική στέγη κάπου είναι οι δυνάμεις που θα μπορούσαν να στηρίξουν ένα εγχείρημα. Θα ήθελα, όμως, να έβλεπα και από το Ποτάμι μια ειλικρινή διάθεση συμμετοχής, ακόμα και πρωτοβουλίας, σε μια τέτοια προσπάθεια, αφού και το ίδιο συμφωνεί επί της αρχής στην ανάγκη δημιουργίας ενός ισχυρού μεταρρυθμιστικού χώρου.