* Είναι μεγάλη χαρά να βρίσκομαι σήμερα σε αυτή την πρώτη εκδήλωση της νεοσύστατης τοπικής επιτροπής της Καλαμαριάς, μιας από τις δεκάδες τοπικές επιτροπές που συστάθηκαν τους τελευταίους μήνες στις περισσότερες πόλεις της Ελλάδας. Η ανταπόκριση αυτή σε τοπικό επίπεδο είναι η μεγαλύτερη απόδειξη ότι το κάλεσμα της πρωτοβουλίας των «58» πάτησε πάνω στην ανάγκη μεγάλης μερίδας της κοινωνίας να αναζητήσει εκπροσώπηση μέσα από νέα πρόσωπα, νέες φωνές και, κυρίως, μέσα από μια νέα ηθική στην πολιτική διαδικασία. Την προηγούμενη βδομάδα έγινε μία επιτυχημένη εκδήλωση στο Περιστέρι, αύριο θα πραγματοποιηθούν δύο στην Αθήνα, μία στην Κηφισιά και μία στην Καλλιθέα, την Τετάρτη θα γίνει και η πρώτη εκδήλωση στα Νέα Μουδανιά της Χαλκιδικής, έχουν ήδη γίνει εκδηλώσεις στην Πάτρα, τη Λάρισα, τα Χανιά, το Ηράκλειο, τα Τρίκαλα, την Άρτα, την Πρέβεζα και φυσικά στη Θεσσαλονίκη. Σε όλες αυτές τις συναντήσεις η τοπική κοινωνία συνομίλησε με μέλη της πρωτοβουλίας των 58, επικροτώντας στην πράξη το αίτημα της ανανέωσης αλλά και της ενότητας του χώρου και έθεσε τις βάσεις για μία νέα κουλτούρα συνέναισης και πολιτικού διαλόγου. Αυτό σκοπεύουμε να κάνουμε σήμερα και εδώ.
Ο χρόνος δυστυχώς δεν είναι με το μέρος μας. Ούτε τέσσερις μήνες δεν απομένουν μέχρι την κρίσιμη αναμέτρηση των ευρωεκλογών. Και λέω κρίσιμη γιατί είναι η πρώτη φορά από τη συμμετοχή της χώρας μας στις ευρωεκλογές που διατρέχουμε τον σοβαρό κίνδυνο να εκλέξουμε, μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες, ακροδεξιούς αντιπροσώπους από νεοφασιστικά μορφώματα (Χρυσή Αυγή), λαϊκιστές αντιπροσώπους από την ανορθολογική και πολλές φορές διπρόσωπη αριστερά (ΣΥΡΙΖΑ) και συντηρητικούς αντιπροσώπους από την αυταρχική δεξιά (ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ). Και αυτό τη στιγμή που η χώρα παλεύει ακόμα, μετά από τέσσερα, μακρά, επίπονα, χρόνια να βγει από την κρίση. Όμως η θέση μας στην Ευρώπη είναι αδιαμφισβήτητη. Ο ελληνικός πολιτισμός είναι από τους κεντρικούς πυλώνες του ευρωπαϊκού πνεύματος. Ευρώπη δεν υπάρχει χωρίς την Ελλάδα. Ωστόσο, όλοι έχουμε την αίσθηση ότι μέσα στην Ένωση δεν είμαστε παρά ένας ασύμμετρος εταίρος. Ότι υπολειπόμαστε. Ότι η θέση μας δεν είναι ισότιμη με αυτή της Γερμανίας και της Γαλλίας. Ότι δεν έχουμε διαπραγματευτική δύναμη απέναντι στους δανειστές μας. Ότι δεν μπορούμε να ζητήσουμε την ελάφρυνση των οικονομικών βαρών και να επιτύχουμε ένα πιο κοινωνικό πρόσωπο για τους πολίτες της χώρας μας. Αυτή όμως η αίσθηση, αν και πραγματική, είναι μία εσφαλμένη εκκίνηση.
Φυσικά και μπορούμε να διεκδικήσουμε, και να πετύχουμε, ελαφρύνσεις στο οικονομικό μας πρόγραμμα, μεγαλύτερη στήριξη στον αγώνα που δίνει η χώρα να ξεπεράσει την κρίση, μεγαλύτερη έμφαση στο κοινωνικό κράτος, περισσότερη προσοχή στις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, τους άνεργους νέους και τους χαμηλοσυνταξιούχους –είμαι σίγουρη ότι στις οικογένειές σας θα έχετε και απ’τα δύο. Και αυτά όχι μόνο για την Ελλάδα, σαν αντάλλαγμα για μια καλή διαγωγή και υπακοή σε πολιτικές λιτότητας, αλλά ως κυρίαρχο πρόταγμα για το πρόσωπο που θέλουμε να έχει αύριο ολόκληρη η Ευρώπη.
Κάτι τέτοιο όμως, δεν ξέρουμε πως μπορεί να επιτευχθεί αν η Κεντροαριστερά, των μεταρρυθμίσεων, της προόδου και της ευθύνης, αυτός ο μεγάλος χώρος με την ιστορική φόρτιση, δεν βρει εκπροσώπηση στις ερχόμενες εκλογές. Με ευρωβουλευτές της Χρυσής Αυγής, αυτής της εγκληματικής οργάνωσης – ας λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, με ευρωβουλευτές της αυταρχικής Νέας Δημοκρατίας του Σαμαρά, που δεν διαπραγματεύεται και αποδέχεται χωρίς μάχη ό,τι της ζητηθεί, με ευρωβουλευτές του Σύριζα που δεν παίρνουν στα σοβαρά τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και του Τσίπρα που δεν κάνει καν τον κόπο να εμφανιστεί στις διοργανώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενώ ταυτόχρονα διεκδικεί την προεδρία του Αριστερού Ευρωπαϊκού Κόμματος, δεν μπορούμε να ελπίζουμε σε μία αλλαγή της θέσης, του ρόλου και της βαρύτητας της χώρας μας στην Ευρώπη.
Γι’αυτό πρέπει να φροντίσουμε ότι η ψήφος μας στις Ευρωεκλογές δεν θα φτάσει κατακερματισμένη σε τρία-τέσσερα κόμματα και σε καμιά δεκαριά πολιτικές κινήσεις. Δεν είναι τώρα η ώρα να μαλώνουμε για το ποιος θα κάτσει στην καρέκλα, ποιος θα «βολέψει» τον περισσότερο κόσμο, ποιος θα φανεί ότι ελέγχει τον άλλον, και ποιος θα μπει πάνω πάνω στην κατάταξη. Για την ακρίβεια, δεν πρέπει να είναι ποτέ η ώρα για αυτά τα πράγματα. Με λύπη παρακολουθούμε τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών όπου παλαιά κομματικά στελέχη, απ’όπου και αν προέρχονται, αρνούνται πεισματικά να δουν ότι τα πράγματα έχουν αλλάξει, ότι η συγκυρία δεν ζητάει την πόλωση, τους μικροκομματισμούς, τους ηγεμονισμούς και τις αποκλίσεις. Τώρα είναι η ώρα να υπερβούμε τα «εγώ», να βάλουμε στην άκρη τις αντιπαλότητες και τις ψευδεπίγραφες διαφορές, γιατί περί αυτού πρόκειται τη στιγμή που και το ΠΑΣΟΚ και η ΔΗΜΑΡ έχουν πάρει το χρίσμα του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος από τον Σβόμποντα, και να δούμε τι μας ενώνει. Γιατί η δημοκρατική προοδευτική παράταξη ξέρει ότι το πραγματικό πολιτικό διακύβευμα, αυτό με το οποίο έχουμε να αναμετρηθούμε είναι πολύ πιο μεγάλο και σοβαρό και σίγουρα δεν είναι ο εαυτός μας και ο ιδεολογικός μας γείτονας.
Σε αυτή τη συγκυρία το κάλεσμα των 58 για συμπόρευση, ενότητα, υπέρβαση των εγωισμών στη Δημοκρατική Προοδευτική Παράταξη είναι πιο ηχηρό και έντονο από ποτέ. Και επειδή οι περισσότεροι από εσάς ζητάτε, και δικαίως, να ακούσετε τις θέσεις, τις στρατηγικές και το πρόγραμμα της Παράταξης θα σας πω επιγραμματικά μερικές που νομίζω ότι σας ενδιαφέρουν:
Στην κορυφή των πάντων, βρίσκεται ένα επιτυχημένο, υγιές και λειτουργικό κοινωνικό κράτος. Αυτό είναι το στίγμα της Κεντροαριστεράς, αυτό είναι η σφραγίδα της Σοσιαλδημοκρατίας, αυτό είναι η μεγαλύτερη προσφορά του ευρωπαϊκού οράματος στην πράξη, που ξεχωρίζει την Ευρώπη από την Αμερική και από όλες τις άλλες χώρες της Δύσης. Μέσα στην κρίση πολλές οικογένειες έχουν βρεθεί χωρίς κανένα εργαζόμενο μέλος, χωρίς επίδομα ανεργείας ή άλλη οικονομική βοήθεια και συχνά χωρίς βιβλιάριο υγείας. Δεν μπορούμε να αποδεχτούμε ότι θα υπάρχουν πολίτες χωρίς ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα και χωρίς πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας.
Στη συνέχεια, διαφάνεια, ακεραιότητα και ηθική στη διαχείριση του δημόσιου χρήματος. Τα σκάνδαλα που βγαίνουν στην επιφάνεια σωρηδόν τους τελευταίους μήνες θα πρέπει να είναι εξαιρέσεις μεμονωμένων ανθρώπων, όχι κανόνας πολιτικής και επαγγελματικής πρακτικής.
Τρίτον, αλλαγή και εξυγίανση του πολιτικού συστήματος. Τα κόμματα πρέπει να απομακρυνθούν από το κράτος και τους φορείς του. Πρέπει να πάψουν να είναι πελάτες του κράτους και να μοιράζουν τις θέσεις σε άτομα που δεν ξέρουν, δεν θέλουν και δεν μπορούν να προσφέρουν και να υπηρετήσουν τους θεσμούς που εκ των προτέρων δε σέβονται.
Προτείνουμε οι βουλευτές να μειωθούν στους 200, δεν χρειαζόμαστε τόσους βουλευτές, οι μεγάλες εκλογικές περιφέρειες να κατατμηθούν σε μικρότερες για να μπορούν όλοι οι πολίτες να νιώθουν κοντά στην εκλογική διαδικασία. Επίσης υποστηρίζουμε την άρση της βουλευτικής ασυλίας και την αλλαγή της ποινικής ευθύνης των υπουργών. Οι βουλευτές πρέπει επιτέλους να εξομοιωθούν με τους πολίτες όταν διαπράττουν ποινικά αδικήματα.
Σημαία μας πρέπει να γίνει φυσικά και η μείωση της ανεργίας, η αύξηση της απασχόλησης και η πρόσβαση στην αγορά εργασίας, ιδίως των νέων που πλήττονται περισσότερο από κάθε άλλη ηλικιακή ομάδα. Προτεραιότητά μας πρέπει να είναι η σύνδεση της εκπαίδευσης και της κατάρτισης των μελλοντικών πολιτών σύμφωνα με τις ανάγκες της κοινωνίας και της αγοράς εργασίας και όχι η εκτροφή στείρων δημοσίων υπαλλήλων ενός ήδη αναποτελεσματικού και υπερτροφικού δημοσίου τομέα. Το παραγωγικό μοντέλο της χώρας πρέπει να αλλάξει, είναι επιτακτική η ανάγκη να αλλάξει και οι οικονομικές στρατηγικές των μελλοντικών κυβερνήσεων πρέπει να είναι προς αυτή την κατεύθυνση.
Ο κατάλογος των θέσεων της Δημοκρατικής Προοδευτικής Παράταξης εμπλουτίζεται διαρκώς. Στην ιδρυτική συνέλευση που θα πραγματοποιηθεί μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου θα διατυπωθούν οι περισσότερες από αυτές τις θέσεις που θα είναι ταυτόχρονα στην κατεύθυνση των μεταρρυθμίσεων και της προόδου. Ήδη μέλη των «58» μαζί με ειδικούς επιστήμονες έχουν συστήσει θεματικές επιτροπές, για την οικονομία, το κράτος και το πολιτικό σύστημα, και δουλεύουν πάνω σε αυτές τις θέσεις και τη δυνατότητα εφαρμογής τους. Την ίδια περίπου περίοδο θα ανακοινωθούν και τα ονόματα του Ευρωψηφοδελτίου, τα οποία θα δώσουν το στίγμα της ανανέωσης τόσο σε επίπεδο προσώπων όσο και επίπεδο κουλτούρας και πολιτικού ήθους.
Να πούμε τέλος, ότι η αντίληψη που έχει η Δημοκρατική Προοδευτική Παράταξη για την πολιτική δεν είναι η απόμακρη, μεγαλόστομη, θεωρητική έκφραση αφηρημένων ιδεών και μεγάλων λόγων που αναπαράγονται γύρω από μία κεντρική κομματική γραμμή. Ένα από τα καλά της κρίσης είναι ότι μας έδειξε τελικά τα σημαντικά πράγματα τα οποία οφείλουμε να διεκδικούμε από τους πολιτικούς μας αντιπροσώπους, τα οποία πέρα από την εργασία, την παιδεία και την υγεία που αφορούν τις κεντρικές κυβερνητικές πολιτικές, είναι και η ποιότητα ζωής των πόλεων, οι καθαροί δρόμοι, οι επαρκείς υποδομές, η αποκομιδή των σκουπιδιών, η ανάπλαση των δημοσίων χώρων, η καλή λειτουργία των συγκοινωνιών, η ύπαρξη παιδικών και βρεφονηπιακών σταθμών και μία σειρά άλλων πραγμάτων που η ζωή των πόλεων προϋποθέτει για τους κατοίκους της. Γι’αυτό εκτός από τις Ευρωεκλογές, μεγάλη σημασία έχουν και οι ταυτόχρονες αυτοδιοικητικές εκλογές. Το πολιτικό διακύβευμα είναι σε αυτές εξίσου σημαντικό, και η ψήφος πρέπει να δωθεί ανεξάρτητα από κομματικές γραμμές με γνώμονα το κοινό συμφέρον των δημοτών.
.
* Ομιλία στην εκδήλωση των «58» στο «Θεατράκι Χηλής», στο δήμο Καλαμαριάς στη Θεσσαλονίκη
.